Với tính chất đặc biệt, đấu trường World Cup từ lâu đã là nơi thu hút mọi ánh nhìn của các tuyển trạch viên "xem giò" cầu thủ. Tuy nhiên, việc đánh giá một cầu thủ chỉ qua vài trận đấu thường mang tới nhiều rủi ro cho các CLB.
Tại World Cup 2002 trên đất Hàn Quốc, Gary Breen vụt sáng và đã rất gần cánh cửa gia nhập Inter Milan sau màn trình diễn xuất sắc trong màu áo Cộng hòa Ireland. Rất may là đội bóng Italy đã kịp thời nhận ra khả năng của Breen trước khi ánh hào quang của World Cup kịp biến thương vụ này thành sự thật.
"Lúc đó anh ta là cầu thủ tự do nhưng có phong độ trên sân như Paolo Maldini", Mladen Sormaz, giám đốc phân tích bóng đá tại 777 Partners và từng nắm giữ vị trí trưởng phòng phân tích bóng đá tại Leicester City nói về trường hợp của Breen.
 |
| Đấu trường World Cup từ lâu đã là nơi thu hút mọi ánh nhìn của các tuyển trạch viên "xem giò" cầu thủ. Ảnh: The Analyst. |
Sormaz mỉm cười sau đó nói thêm: “Chắc phải đến một nửa đội Senegal năm đó chuyển nhượng nhờ World Cup. Tôi nghĩ các đội bóng bây giờ sẽ không mắc phải những sai lầm giống 20 năm trước. Họ đã nhận ra số lượng trận đấu quá ít là cạm bẫy chết người".
Khi tuyển trạch viên không cần đến sân để xem trực tiếp
Việc đọc quá nhiều thông tin về một cầu thủ chỉ trong khoảng thời gian ngắn, hoàn toàn không phải là một ý tưởng hay trong giới tuyển trạch, đặc biệt ở giải đấu mang tính thời điểm như World Cup.
“Trong giới chúng tôi đã làm điều đó từ rất lâu vì đó là cách duy nhất bạn có thể gặp gỡ các cầu thủ, đồng thời thể xây dựng mối quan hệ", Mike Rigg, người đã từng giữ vai trò tuyển dụng cấp cao tại Manchester City, Queens Park Rangers, Fulham và Burnley cho biết.
Rigg cũng đề cập đến sự phát triển của công nghệ đang dần thay đổi giới tuyển trạch: “Công nghệ đã khiến việc trinh sát hoàn toàn thay đổi. Vẫn có những người nói rằng phải đến sân hoặc giải đấu để xem cho bằng được. Tôi hiểu được điều đó nhưng thực tế nó chỉ đơn thuần là thói quen thay vì cải thiện năng suất thực sự".
 |
| Sự phát triển của công nghệ khiến dữ liệu về mọi cầu thủ trở nên cực kỳ chi tiết và thay đổi cách tuyển trạch viên săn lùng tài năng. Ảnh: Wyscout. |
Công tác "xem giò" cầu thủ đã trải qua những thay đổi lớn trong vài thập kỷ qua và ngày càng phát triển hơn. Phần lớn công sức đến từ kết quả của những tiến bộ công nghệ mà Rigg đề cập, đặc biệt là video và dữ liệu.
Đặc biệt hơn, đại dịch Covid-19 cũng là một yếu tố thay đổi cuộc chơi đối với hoạt động tuyển trạch. Việc hạn chế đi lại và không cho khán giả vào sân đã buộc các CLB phải suy nghĩ về cách tiếp cận tuyển dụng cầu thủ mà họ quan tâm.
Cũng như nhiều ngành nghề khác, các giải pháp ngắn hạn giờ đây đã trở thành tầm nhìn dài hạn. The Athletic dẫn nguồn từ một giám đốc kỹ thuật giàu kinh nghiệm ở Ngoại hạng Anh tiết lộ hoạt động trinh sát cầu thủ trực tiếp (xem các trận đấu tại sân) chiếm 90% trước khi Covid-19 bùng phát.
 |
| Việc bắt buộc phải trinh sát cầu thủ từ xa trong thời kỳ Covid-19 đã khiến các CLB phải suy nghĩ về cách tiếp cận tuyển dụng cầu thủ mà họ quan tâm. Ảnh: InStat. |
Tuy nhiên, giờ đây công việc này chủ yếu là xem lại video.
“Trước đây có quan niệm rằng họ phải nhìn tận mắt và không bao giờ có thể ký hợp đồng với một cầu thủ mà không xem trực tiếp. Chà, bây giờ chúng tôi làm mọi thứ ở nhà trong mùa Covid-19”, vị giám đốc kỹ thuật giấu tên nói.
Những thứ chỉ đôi mắt mới có thể nhìn thấu
Sự phát triển của công nghệ không đồng nghĩa việc đến sân để trinh sát cầu thủ đã không còn hiệu quả, hay chí ít là còn rất lâu nữa mới đến bước này.
Hạn chế lớn nhất của băng hình là không thể nhìn thấy những gì không có trên màn hình. Thực tế, các tuyển trạch viên không phải lúc nào cũng muốn theo dõi quả bóng.
Do đó, nếu không tham dự quan sát trận đấu trực tiếp, đội ngũ trinh sát sẽ không thu thập được những thông tin nhỏ như thói quen hay cách mà một cầu thủ phán đoán tình huống.
 |
| Nếu không tham dự quan sát trận đấu trực tiếp, đội ngũ trinh sát sẽ không thu thập được những thông tin nhỏ như thói quen hay cách mà một cầu thủ phán đoán tình huống. Ảnh: Reuters. |
Ngoài ra, việc đến sân cũng giúp đội ngũ tuyển trạch "nghe ngóng" được một số chi tiết quan trọng từ nguồn tin nội bộ vốn được các câu lạc bộ đánh giá cao, thông qua những cuộc nói chuyện ngắn trên khán đài.
"Đặc biệt với những hậu vệ, việc có mặt trực tiếp để xem họ quan trọng hơn rất nhiều vì kỹ năng phòng ngự được thực hiện thông qua tổ chức và giao tiếp. Rất nhiều chi tiết đó nằm ngoài màn hình. Thực sự khâu phòng ngự tốt được thực hiện từ rất sớm trước khi máy quay lia đến”, Sormaz giải thích.
Trong một số trường hợp đặc biệt, các CLB vẫn phân bổ một nhóm hoặc đội cụ thể để hỗ trợ tuyển trạch viên theo dõi từ xa.
Sormaz cử tuyển trạch viên đến World Cup chính xác vì điều đó. Chuyên gia này nói về “sự phân công” và tầm quan trọng của việc cử các tuyển trạch viên trực tiếp đến sân chỉ để tập trung vào thông tin mà họ có thể thu thập được khi ngồi cùng đồng nghiệp.
 |
| Cody Gakpo đang được công chúng quan tâm khi tỏa sáng tại World Cup 2022, nhưng dữ liệu về cầu thủ này đã được các CLB lớn như MU hay Real Madrid cho vào danh sách theo dõi từ lâu. Ảnh: FIFA. |
“Ngay cả khi bị mắc kẹt trong khu vực toàn tuyển trạch viên, bạn sẽ nhận được rất nhiều đầu mối về mọi thứ. Tất cả người tuyển trạch đều thích trao đổi thông tin, đặc biệt là nếu cầu thủ đó không phải mục tiêu của họ. Trong trường hợp đó, họ cũng có thể là tuyển trạch viên của bạn. Đó là những thứ mà bạn không thể thiết lập từ xa và xảy ra một cách tình cờ. Bạn cần những người trực tiếp có mặt ở các giải đấu lớn cho những chuyện đó", Sormaz nói.
Một cầu thủ ở Qatar chắc chắn đang được các tuyển trạch viên đặc biệt quan tâm là Cody Gakpo, người đang có 3 bàn sau 4 trận cho Hà Lan.
Tuy nhiên, không cần đến màn trình diễn tại Qatar, phong độ tại giải Hà Lan của Gakpo trong màu áo PSV đã thu hút được sự chú ý của nhiều ông lớn, với những tin đồn cầu thủ này chuẩn bị ký hợp đồng với Manchester United vào mùa hè tới hay sự quan tâm từ Real Madrid.
“Việc trực tiếp trinh sát cầu thủ ngày càng thiên về sự xác nhận, chứ không phải tìm kiếm và khai phá một điều mới mẻ. Đến sân 'xem giò' chỉ thực sự mang ý nghĩa khám phá tài năng ở các nhóm tuổi trẻ hơn, nơi bạn chưa có video hoặc dữ liệu”, Rigg nhận định.
