Năm 2024-2025 sẽ xuất hiện những trận bão từ mạnh hơn
Bão từ là một hiện tượng toàn cầu, xảy ra khi một chùm plasma khổng lồ thoát ra khỏi bề mặt Mặt Trời bay vào vũ trụ, một phần chùm đó bay tới Trái Đất, bao trùm lấy Trái Đất, tác động vào từ trường Trái Đất gây ra những nhiễu loạn cực mạnh.
Hoạt động của Mặt Trời thay đổi theo chu kì 11 năm. Lần hoạt động Mặt Trời cực đại gần đây nhất là vào năm 2014. Như vậy, hoạt động của Mặt Trời đang mạnh dần lên để đến năm 2025 sẽ đạt đến độ hoạt động cực đại trong chu trình 11 năm của mình.
Khi hoạt động Mặt Trời mạnh lên, tần suất và cường độ của bão từ cũng tăng lên. Như vậy, trong năm 2024-2025 được dự báo sẽ xuất hiện những trận bão từ mạnh hơn.
Bão từ gây ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe con người vì nó tác động mạnh vào hệ thần kinh và tim mạch. Các nhà khoa học đã xác định khi bão từ xảy ra, tần số nhịp tim và huyết áp tăng lên rõ rệt.
Bão từ không gây ảnh hưởng với người bình thường. Bão từ chỉ tác động trực tiếp đến người mắc bệnh thần kinh, tim mạch hoặc người mẫn cảm với từ tính, và đặc biệt người cao tuổi. Ảnh hưởng của bão thường gây ra mệt mỏi, bồn chồn, thậm chí có thể dẫn đến tử vong. Các số liệu thống kê cũng cho thấy tỷ lệ tử vong, nhất là đối với những người mắc bệnh tim mạch và thần kinh tăng lên trong thời kỳ Mặt Trời hoạt động mạnh.
Theo Phó Giáo sư, Tiến sỹ Hà Duyên Châu cho biết trên báo chí, tại nhiều nước trên thế giới, trong những ngày có bão từ, bệnh nhân mẫn cảm với từ trường, nhất là các bệnh nhân về tim mạch, thần kinh được đưa vào các nhà chống từ (lồng Faraday) nhằm ngăn chặn tác động của bão từ.
Những người mắc bệnh về thần kinh, tim mạch cần có chế độ ăn uống nâng cao thể trạng
Ở Việt Nam, hiện chưa có điều kiện xây dựng những nhà chống từ như vậy, vì thế cần có sự theo dõi chăm sóc thường xuyên hơn. Trong đó, ở yên trong nhà kín và có chế độ ăn uống để nâng cao thể trạng cho những người mắc bệnh về thần kinh, tim mạch là một trong số điều rất cần thiết.
Dưới đây là gợi ý thực phẩm cần bổ sung trong thực đơn cho những người mắc bệnh tim mạch
Rau xanh: Đây là nguồn cung cấp kali, magiê tự nhiên rất quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp. Rau xanh ít calo và giàu chất xơ, tạo cảm giác no lâu hơn. Ăn nhiều rau xanh giúp duy trì cân nặng hợp lý, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Trái cây: Các loại quả mọng giàu chất chống oxy hóa anthocyanin tự nhiên, bảo vệ cơ thể chống lại bệnh tim mạch, chống viêm, tăng cường hệ miễn dịch, chống ung thư. Các loại quả mọng có thể kể đến: Nam việt quất, việt quất đen, mâm xôi, cherry, dâu tây…
Trái cây họ cam quýt, táo: Giàu chất xơ hòa tan. Chất xơ hoà tan giúp giảm lượng cholesterol LDL, đồng thời giúp giảm viêm và giảm huyết áp. Khi chất xơ hoà tan đi vào ruột non, nó sẽ hoạt động bằng cách gắn với các phân tử cholesterol và không cho những phân tử này được hấp thu vào cơ thể.
Bơ cũng là nguồn cung cấp chất béo không bão hòa đơn rất tốt cho tim mạch.
Các loại hạt: Hạnh nhân, quả óc chó, hạt chia, hạt lanh… rất giàu dinh dưỡng, chứa nhiều vitamin, khoáng chất, chất xơ, omega-3. Do đó, các loại hạt giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, bao gồm: Chống viêm, giảm cholesterol xấu LDL và mỡ máu, duy trì nồng độ cholesterol tốt HDL, kiểm soát huyết áp.
Cá béo: Các loại cá béo như cá hồi, cá thu, cá mòi và cá ngừ chứa nhiều axit béo omega-3, đã được nghiên cứu nhiều về lợi ích sức khỏe tim mạch.
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng ăn cá trong thời gian dài có liên quan đến việc giảm mức cholesterol toàn phần, giảm triglycerid máu, giảm đường huyết lúc đói và huyết áp. Nên ăn cá ít nhất 3 lần/tuần. Nếu không ăn cá thường xuyên có thể bổ sung thêm dầu cá.
Dầu ô liu: Dầu ô liu chứa nhiều chất chống oxy hóa, có thể làm giảm viêm và giảm nguy cơ mắc bệnh mãn tính. Dầu ô liu cũng giàu axit béo không bão hòa đơn, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nó có tác dụng cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm huyết áp.
Tiêu thụ dầu ô liu, đặc biệt là loại nguyên chất, có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tỷ lệ tử vong ở những người có nguy cơ tim mạch cao. Tận dụng nhiều lợi ích của dầu ô liu bằng cách nhỏ dầu ô liu vào các món ăn đã nấu chín hoặc thêm vào nước sốt.
Sữa ít béo: Sữa và các chế phẩm sữa là nguồn cung cấp canxi dồi dào, để hạn chế các chất béo bão hòa nên chọn sữa ít béo, tách béo. Bên cạnh vai trò giúp hệ xương chắc khỏe, canxi còn đóng vai trò điều hòa hoạt động của natri và kali qua màng tế bào, làm giãn cơ trơn của mạch máu và áp lực động mạch.
Gợi ý thực đơn cho người suy nhược thần kinh
Nguyên nhân gây suy nhược thần kinh một phần bắt nguồn từ lối sống thiếu lành mạnh và chế độ ăn uống không phù hợp. Do đó việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh có vai trò quan trọng trong điều trị suy nhược thần kinh. Sau đây là một số thực đơn cho người suy nhược thần kinh được bác sĩ khuyên dùng:
Bí đỏ: Bí đỏ chứa rất nhiều chất hỗ trợ cho hoạt động dẫn truyền thần kinh như axit glutamic và tryptophan. Tryptophan có trong bí đỏ là chất giúp tổng hợp lên serotonin - còn được gọi là hormone hạnh phúc, có tác dụng gây hưng phấn, tạo cảm giác vui vẻ, hạnh phúc và giảm bớt buồn phiền. Vì vậy bệnh nhân suy nhược thần kinh nên thêm bí đỏ vào thực đơn để hỗ trợ giảm lo âu, trầm uất và giúp tăng cường trí nhớ...
Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa: Chất chống oxy hóa có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do - tác nhân có thể gây tổn thương não bộ và mệt mỏi, căng thẳng. Ngoài ra, chất chống oxy hóa cũng có tác dụng tăng cường dẫn truyền thần kinh, tăng cường trí nhớ và khả năng tập trung.
Một số loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa nên có trong thực đơn của bệnh nhân suy nhược thần kinh là rau xanh và các loại hoa quả tươi. Bổ sung nhiều rau củ quả cũng tăng lượng chất xơ, hỗ trợ quá trình tiêu hóa và phòng ngừa nhiều bệnh lý khác.
Socola: Không phải ngẫu nhiên mà nhiều chuyên gia khuyến cáo ăn socola khi căng thẳng, mệt mỏi. Trong socola có chất flavonoid có tác dụng xoa dịu não bộ, chống oxy hóa và bảo vệ các dây thần kinh. Ăn sô cô la cũng giúp tăng cường tạo ra tryptophan, nhờ đó giúp tăng hưng phấn, xua tan sự mệt mỏi.
Hải sản: Các loại hải sản như hàu, sò huyết, cá mòi,... chứa hàm lượng lớn magie và selen. Chúng có vai trò quan trọng trong các quá trình chuyển hóa của cơ thể, cung cấp năng lượng cho tế bào thần kinh. Khi não bộ được cung cấp đủ năng lượng, chúng sẽ hoạt động tốt hơn và đẩy lùi mệt mỏi, suy nhược.
Vitamin: Các vitamin nhóm B như B1, B2, B6,... rất quan trọng cho hoạt động của hệ thần kinh. Các vitamin là thành phần cơ bản cấu tạo nên các coenzym quan trọng là NAD+ và NADP+, tham gia vào quá trình tạo năng lượng cho tế bào thần kinh. Bên cạnh đó, vitamin B1 còn có tác dụng tăng cảm giác thèm ăn, tăng khả năng sáng tạo và giảm mệt mỏi...
Sữa: Sữa chứa rất nhiều các vitamin, axit amin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể, hoạt động của não bộ. Trong sữa có chứa tryptophan, giúp tăng tạo ra serotonin, tăng cảm giác hưng phấn, duy trì trạng thái vui vẻ, thoải mái và giải tỏa lo âu. Bên cạnh đó, sữa cũng chứa nhiều thành phần chống oxy hóa, có tác dụng bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do...
Ngũ cốc: Các loại ngũ cốc như yến mạch, gạo lứt, lúa mì... chứa hàm lượng cao folat, có vai trò tăng cường lưu lượng máu lên não. Các loại thực phẩm này cũng chứa nhiều vitamin nhóm B như vitamin B1, vitamin B6... đặc biệt tốt cho hoạt động của hệ thần kinh.
Thực phẩm giàu omega 3: Thiếu hụt omega 3 và 6 trong khẩu phần ăn có liên quan đến tâm lý mệt mỏi, chán nản và nhiều bệnh lý nguy hiểm khác. Bổ sung một lượng omega phù hợp mỗi ngày sẽ giúp tăng cường sự linh hoạt của não bộ. Các loại thực phẩm giàu omega bao gồm các loại cá biển (cá thu, cá ngừ, cá hồi...) hay dầu hạt lanh, dầu vừng, dầu ô liu...
Trên đây là một số thực phẩm gợi ý cần thêm vào thực đơn cho người mắc bệnh về tim mạch và bị suy nhược thần kinh, nhất là trong điều kiện thời tiết xuất hiện bão từ. Dùng thuốc theo đúng chỉ định, nghỉ ngơi hợp lý và duy trì lối sống cùng chế độ ăn uống lành mạnh, phù hợp là những giải pháp hữu hiệu giúp đẩy lùi nguy cơ bệnh nặng cho người bệnh.
Đại Lâm Mộc (t/h)
