Các vụ lừa đảo trực tuyến trên không gian mạng Việt Nam và quốc tế vẫn đang có xu hướng gia tăng. Tại Việt Nam, chỉ trong 2 tuần từ ngày 29/7 đến 11/8, hệ thống thông tin cảnh báo của Cục An toàn thông tin đã tiếp nhận hơn 2.000 phản ánh của người dân về các trường hợp lừa đảo.
Lừa đảo đầu tư cùng 5 hình thức khác đã được đánh giá là 6 ‘điểm nóng’ về lừa đảo trực tuyến trên không gian mạng Việt Nam. Dưới đây là những thông tin nổi bật về lừa đảo trực tuyến tuần từ ngày 11/8 đến 18/8:
Nhiều tổ chức bị đối tượng lừa đảo giả mạo website, fanpage
Hệ thống Anh ngữ quốc tế Ocean Edu mới đây đã bị một số đối tượng tạo nhiều trang fanpage giả mạo, sử dụng logo, tên gọi các cuộc thi và hình ảnh của Ocean Edu. Trên các trang giả mạo này, các đối tượng truyền thông và kêu gọi phụ huynh, học sinh đăng ký tham gia các cuộc thi nhằm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Theo Cục An toàn thông tin, lừa đảo giả mạo thương hiệu là hình thức không mới và đang tiếp tục được các đối tượng lừa đảo sử dụng phổ biến. Với hình thức này, đối tượng lừa đảo tạo lập nhiều website, trang mạng xã hội giả mạo vô cùng tinh vi và chuyên nghiệp. Các đối tượng dùng những tên miền tương tự hoặc thay đổi vài ký tự khiến người dùng dễ bị nhầm lẫn.
Để tăng mức độ uy tín, đối tượng lừa đảo còn tạo ra các tài liệu, quảng cáo, hoặc sản phẩm với tên và logo của thương hiệu nổi tiếng, đồng thời đăng tải những nội dung về các cuộc thi có tính hấp dẫn nhằm thu hút sự chú ý và đánh lừa người dân; từ đó dẫn dụ nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân và nộp phí tham gia các cuộc thi, chương trình ưu đãi không có thật để chiếm đoạt tài sản.
Cục An toàn thông tin đề nghị người dân cẩn trọng khi chọn tham gia các cuộc thi trên mạng xã hội; xác minh danh tính của đối tượng, tổ chức trước khi tham gia bất cứ hình thức dịch vụ hay cuộc thi nào. Người dân cũng cần xác minh tính xác thực của các website, email bằng cách kiểm tra địa chỉ URL, liên hệ trực tiếp với thương hiệu, tổ chức qua các kênh chính thức; không cung cấp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng dưới mọi hình thức.
Chiêu lừa bán điện thoại di động 4G giả cho người dùng
Lợi dụng chính sách tắt sóng 2G và nhu cầu đổi điện thoại hỗ trợ công nghệ 2G lên 4G của một bộ phận người dân, thời gian gần đây, một số đối tượng đã lừa đảo người dân mua máy 2G nhưng "đội lốt" 4G với giá 400.000 - 500.0000 đồng/máy.
Các đối tượng thường sử dụng mạng xã hội hoặc thông qua bán trực tiếp để tiếp cận, lừa đảo bán điện thoại 4G giả cho người dùng. Sau khi bán sản phẩm giả, đối tượng sẽ xóa tài khoản bán hàng hoặc chặn tài khoản của người mua. Nhiều người dùng ham rẻ, thiếu kiến thức đã đặt mua điện thoại của các đối tượng lừa đảo; đến khi nhận máy, lắp SIM mới phát hiện bị lừa.
Nhận định người tiêu dùng sẽ khó nhận biết điện thoại Feature Phone 4G, Cục An toàn thông tin khuyên người dân không nên mua hàng trôi nổi trên mạng xã hội mà nên chọn sử dụng dịch vụ của các hệ thống phân phối uy tín. Trường hợp nghi ngờ bị lừa đảo, người dân cần báo cáo ngay cho cơ quan chức năng hoặc tổ chức bảo vệ người tiêu dùng để được hỗ trợ, giải quyết và ngăn chặn kịp thời.
Giả danh nhân viên giao hàng để lừa chiếm đoạt tài sản
Gần đây, với mục đích chiếm đoạt tài sản của người dân, nhiều đối tượng đã giả danh nhân viên giao hàng - shipper của các thương hiệu chuyển phát uy tín và thực hiện hành vi lừa đảo. Thủ đoạn của các đối tượng là gọi điện thoại tự xưng nhân viên giao hàng và thông báo người dân có đơn hàng cần giao, đồng thời yêu cầu họ chuyển khoản để thanh toán tiền hàng.
Sau khi người dân chuyển khoản thành công, đối tượng liền thông báo do nhầm lẫn nên số tài khoản vừa gửi là số đăng ký thẻ hội viên shipper, khi chuyển tiền vào đó trung tâm sẽ kích hoạt gói cước hội viên, mỗi tháng tự động bị trừ 3,5 triệu đồng từ tài khoản. Lúc này, chúng tiếp tục gửi cho nạn nhân đường link trang Facebook và số điện thoại giả mạo trung tâm vận chuyển để liên hệ hủy đăng ký hội viên. Khi bấm vào đường link giả mạo và nhập các thông tin cá nhân, nạn nhân sẽ có nguy cơ bị đánh cắp tiền trong tài khoản ngân hàng.
Cục An toàn thông tin khuyến cáo người tiêu dùng nâng cao ý thức cảnh giác khi thanh toán nhận hàng online; luôn xác minh thông tin liên quan đến các dịch vụ hoặc chương trình khuyến mãi; không chuyển tiền cho bất kỳ ai yêu cầu phải thanh toán trước khi nhận hàng hoặc trước khi đăng ký dịch vụ; không truy cập vào các đường dẫn được đối tượng lạ gửi đến.
Cảnh giác chiêu trò lừa đảo đầu tư liên quan bất động sản
Theo Cục An toàn thông tin, đơn vị chủ đầu tư dự án QMS TOP TOWER (Hà Nội) vừa cho biết họ đã phát hiện 2 vụ lừa đảo khách hàng quan tâm tới căn hộ chung cư của dự án. Nhiều nạn nhân đã thực hiện theo hướng dẫn của đối tượng lừa đảo, đặt cọc tiền trước khi ký hợp đồng mua bán, dẫn đến việc bị chiếm đoạt tài sản lên đến hàng trăm triệu đồng.
Về thủ đoạn, đối tượng lừa đảo đã lập kế hoạch tinh vi. Theo đó, đối tượng đăng tải các thông tin sai sự thật về việc có thể mua được căn hộ có giá rất tốt để thu hút khách hàng. Khi có khách hàng liên hệ, chúng yêu cầu họ chuyển tiền đặt cọc vào tài khoản của chủ đầu tư. Tin tưởng và làm theo hướng dẫn của đối tượng, nạn nhân chuyển tiền nhưng ngay sau đó đối tượng đã ngắt liên lạc và chiếm đoạt toàn bộ số tiền đặt cọc.
Clip truyền thông về phòng chống lừa đảo đầu tư có sự tham gia của Tun Phạm, nhà sáng tạo nội dung. Nguồn: NCSC
Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân, đặc biệt là những ai đang quan tâm đến các khoản đầu tư bất động sản, cần đặc biệt cẩn trọng với những dịch vụ môi giới trên mạng xã hội. Người dân không nên nộp tiền mua căn hộ khi chưa có xác nhận chấp thuận số căn hộ từ chủ đầu tư hoặc thông báo từ đối tác bán hàng cho chủ đầu tư; không chuyển tiền cọc khi chưa xác nhận rõ ràng danh tính đối tượng, tổ chức, doanh nghiệp.
Hàng loạt người dân thành nạn nhân của lừa đảo đầu tư trực tuyến
Cục An toàn thông tin cho hay, cảnh sát Singapore mới đây cho biết trong chưa đầy 2 tháng qua, tại nước này đã xảy ra 897 vụ lừa đảo đầu tư tài chính, và các nạn nhân đã mất ít nhất 36 triệu USD do các vụ lừa đảo đầu tư trên những nhóm trò chuyện và nền tảng mạng xã hội.
Cụ thể, các đối tượng lừa đảo thường đưa nạn nhân vào các nhóm trò chuyện trên các nền tảng nhắn tin như Telegram, hoặc kết bạn với nạn nhân trên các nền tảng mạng xã hội. Thủ đoạn của chúng là mạo danh người nổi tiếng hoặc nhân viên các công ty có uy tín. Trong vai thành viên nhóm trò chuyện, kẻ lừa đảo sẽ chia sẻ cách đầu tư sinh lời và gửi ảnh chụp màn hình chứng minh các khoản lợi nhuận để dụ dỗ nạn nhân.
Sau khi nạn nhân ‘sập bẫy’ và liên hệ với những kẻ lừa đảo, họ được giới thiệu một loạt kế hoạch đầu tư và được yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân như số tài khoản ngân hàng, họ tên và số điện thoại. Các nạn nhân cũng được hướng dẫn chuyển tiền đầu tư vào các tài khoản ngân hàng và PayNow. Không những thế, một số website hoặc ứng dụng đầu tư giả mạo còn hiển thị lợi nhuận ảo để dẫn dụ nạn nhân. Ngoài ra, các đối tượng lừa đảo cũng tìm cách liên hệ với nạn nhân thông qua các nền tảng truyền thông xã hội như Facebook, WhatsApp hoặc các ứng dụng hẹn hò như Coffee Meets Bagel.
Trước thông tin trên, Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dùng mạng xã hội cần thiết lập các tính năng bảo mật, chẳng hạn như: Không cho phép người lạ đưa bạn vào các nhóm trò chuyện, đặt giới hạn giao dịch cho các giao dịch ngân hàng trực tuyến, bật xác thực 2 yếu tố. Người dùng cũng cần xác minh tính xác thực của thông tin bằng cách đặt nhiều câu hỏi nhất có thể để hiểu về các cơ hội đầu tư và xác minh uy tín của công ty.
