Theo đó, trong 100 container hạt điều xuất khẩu sang Italia, 74 container đã rời khỏi Việt Nam và trong số đó, 35 container mất kiểm soát chứng từ gốc, 39 container còn chứng từ gốc.
Đối với 39 container còn bộ chứng từ gốc, doanh nghiệp đã bán được 17 container, trong đó đi Hà Lan 10 container, Thổ Nhĩ Kỳ 3 container, Thụy Điển 2 container và vào thị trường Italia 2 container. 12 container còn lại đang đàm phán giá cước để chở về Việt Nam và 10 container cần xử lý tiếp.
Với 35 container mất chứng từ gốc, gần đây có 1 công ty mua điều (Công ty C.N Srl ở Napoli) trong nhóm 5 công ty Italy đã phản hồi và email cho luật sư là không biết việc có người đứng tên công ty mình và làm việc với Việt Nam, đã có email bảo đảm (PEC) từ chối nhận lô hàng 9 container để hãng tàu trả lại quyền sở hữu cho người bán.
Luật sư và Thương vụ làm việc với Cảnh sát kinh tài Italy ở cảng Genova (Ảnh: Tham tán công sứ thương mại Việt Nam tại Italia cung cấp)
Theo thông lệ quốc tế, công ty Việt Nam vẫn phải đặt cọc/bảo lãnh ngân hàng hơn 100% trị giá container thì mới thực sự giành lại được sở hữu nên đây vẫn là khó khăn lớn cho doanh nghiệp. 3 container đã được đặt cọc/bảo lãnh ngân hàng nên doanh nghiệp đã cho lên tàu về lại Việt Nam.
Như vậy, tính đến thời điểm hiện nay, còn 10 container có bộ chứng từ gốc và 23 container mất chứng từ đang được xử lý tiếp. Trong đó một số đang trong quá trình đàm phán bán vào Italia hoặc đi nước khác.
Trước đó, đoàn công tác gồm các cán bộ của Thương vụ Đại sứ quán và Phân xã Việt Nam tại Italia đã lên cảng phía Bắc - La Spezia để làm việc với các cơ quan chức năng của Italia.
Sau khi làm việc với đoàn Thương vụ Italia, công ty luật đại diện cho các doanh nghiệp và Hiệp hội Điều Việt Nam, phía chính quyền cảng cam kết sẽ phối hợp với cảnh sát cảng tạm giữ các container này và không giao cho ai. Như vậy, những kẻ lừa đảo cho dù có bộ chứng từ gốc cũng sẽ không thể lấy hàng được.
Ông Thanh đưa ra khuyến cáo, từ trước tới nay, Thương vụ Việt Nam tại các hội thảo hợp tác kinh tế hoặc diễn đàn giao thương, Thương vụ cũng luôn lưu ý doanh nghiệp cần thận trọng trong các giao dịch thương mại quốc tế.
Ông Thanh cho biết thêm, thông qua công ty môi giới của Việt kiều ở Mỹ, có 5 doanh nghiệp Italia ký kết hợp đồng mua với 6 doanh nghiệp Việt Nam tổng cộng 100 container hạt điều, tương đương 20 triệu USD, trong đó đã có 74 container rời khỏi Việt Nam để sang Italia.
Qua xác minh, nhiều địa chỉ của 5 doanh nghiệp nhập khẩu của Italia chỉ là địa chỉ giả mạo, khi đến thực tế địa chỉ đó không có văn phòng công ty nào như phía Việt Nam đưa ra hoặc công ty rất nhỏ.
“Chúng tôi đến một doanh nghiệp có địa chỉ, nhưng khi tìm hiểu xung quanh, thì công ty này 5 - 10 năm không hoạt động. Kể cả công ty có quy mô nhưng có thể họ gặp khó khăn kinh doanh nên vẫn gây thiệt hại cho doanh nghiệp Việt Nam”, ông Thanh nói.
Chế biến hạt điều xuất khẩu tại Bình Phước. (Ảnh minh họa: Haiquanonline)
“Không chỉ tại Italia, mà tình trạng lừa đảo diễn ra ở khắp các nước trên thế giới. Do vậy các doanh nghiệp cần thận trọng trong các điều khoản của hợp đồng, nhất là điều khoản về thanh toán, cần xác minh doanh nghiệp để hiểu về đối tác của mình”, ông Thanh nhấn mạnh.
Do đó, theo ông Thanh, các doanh nghiệp nên liên hệ với Thương vụ Đại sứ quán Việt Nam tại các nước để được hỗ trợ các vấn đề liên quan đến xuất nhập khẩu trước khi ký hợp đồng.
PHẠM DUY
