Tàu ngầm 183 mang tên Thành phố Hồ Chí Minh - Thành phố đầu tàu phát triển kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước.
Bắt đầu từ việc học tiếng
Cán bộ, thuỷ thủ Tàu ngầm 183 được tuyển chọn từ các quân, binh chủng trong toàn quân, ở các vùng miền khác nhau, phần lớn đều không biết tiếng Nga, nên lãnh đạo các cấp xác định sẽ rất khó khăn trong việc học tập, kiến thức chuyên ngành ở nước bạn.
Ngày 12/9/2011, tại thành phố Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc đã khai giảng lớp đào tạo tiếng Nga cho kíp Tàu ngầm 183. Nhiệm vụ trọng tâm của khóa học là đào tạo tiếng Nga chuyên ngành và rèn luyện thể lực cho cán bộ, học viên tàu ngầm, đây là giai đoạn đầu chuẩn bị cho quy trình đào tạo học viên tàu ngầm tại Liên Bang Nga về sau.
Những nội dung, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện khóa học, đề ra mục tiêu học tập theo mô hình “ngày điểm 5”, “tuần điểm 5”, “đôi bạn cùng tiến”, “ngày tiếng Nga” đã khơi dậy được tinh thần ham học tập, năng lực, trách nhiệm của mọi cán bộ, thủy thủ. Nhờ đó qua thời gian hơn 6 tháng, các cán bộ, học viên của kíp 2 đã biết mặt chữ và có thể giao tiếp cơ bản.
Ngày 18/4/2012, kíp tàu ngầm số 2 lên đường đi Nga. Những ngày đầu học tập ở nước bạn, cán bộ, thuỷ thủ kíp tàu gặp rất nhiều khó khăn, thử thách: sự khác biệt về văn hoá, ẩm thực, bất đồng về ngôn ngữ, thời tiết lạnh giá…
Giai đoạn đầu của khóa học vẫn là học Tiếng Nga do giáo viên bản địa lên lớp, nên rất khó để tiếp thu, nhưng với tinh thần “Học ngày chưa đủ, tranh thủ học đêm”, những người biết, thông thạo Tiếng Nga sẽ tranh thủ dạy lại và sưu tâm các video, file âm thanh để cùng nhau nghe và học… Nhờ vậy, sau thời gian 6 tháng cán bộ, thuỷ thủ kíp tàu đã hoàn thành bài kiểm tra năng lực ngoại ngữ để bước vào giai đoạn huấn luyện chuyên ngành.
Áp lực tôi luyện ý chí, tinh thần
Áp lực lớn nhất đối với cán bộ, thủy thủ kíp tàu là giai đoạn học tập về kiến thức chuyên ngành tàu ngầm rất rộng, đa dạng. Hơn nữa, tàu ngầm Kilo là trang bị mới, hiện đại, lần đầu tiên chúng ta được tiếp cận; tài liệu hướng dẫn khai thác, sử dụng chưa được biên dịch; đa số thuật ngữ chuyên ngành đều rất khó, vì vậy để nắm chắc được kiến thức đòi hỏi mỗi thủy thủ phải tập trung, quyết tâm, tranh thủ mọi lúc để nghiên cứu.
Thiếu tá Nguyễn Mạnh Chinh, Tiểu đội trưởng hầm tàu chia sẻ: “Ngoài những buổi học về chuyên ngành, để đủ điều kiện thực tập dưới tàu ngầm, chúng tôi còn trải qua những buổi học đấu tranh bảo vệ sức sống tàu và thoát hiểm, lặn nhẹ, đây là nội dung rất nguy hiểm, đòi hỏi tâm lý mỗi cán bộ, thuỷ thủ phải vững vàng, để tập trung cao độ, bình tĩnh xử lý các thao tác, chỉ cần 1 thao tác sai quy trình trong huấn luyện cũng nguy hiểm đến tính mạng”.
Trong thời gian thực tập, kíp tàu đã thực hiện các chuyến đi huấn luyện ở biển Baltic (Nga) trên chính con tàu của mình. Chỉ trong thời gian ngắn, kíp tàu đã hoàn thành các khoa mục huấn luyện chuyên ngành; công tác chỉ huy, hiệp đồng chiến đấu toàn tàu, điều khiển tàu lặn, nổi, hành trình trong lòng biển.
Trong chuyến lặn sâu đầu tiên trong lòng biển Baltic Lễ “Nhập môn thủy thủ tàu ngầm” đã được diễn ra. 100% cán bộ, thủy thủ kíp tàu đã được nhận “Chứng nhận thủy thủ tàu ngầm” và chính thức trở thành những thủy thủ tàu ngầm của Hải quân Nhân dân Việt Nam, sớm hơn so với kế hoạch đào tạo 18 tháng, được phía Liên Bang Nga ghi nhận và đánh giá cao.
Quyết tâm làm chủ tàu ngầm của Việt Nam
Những ngày đầu Tàu 183 về nước, quá trình tiếp nhận, làm chủ, vận hành tàu ngầm của cán bộ, thủy thủ gặp nhiều khó khăn. Hệ thống doanh trại của Lữ đoàn 189 đang trong giai đoạn xây dựng, cơ sở bờ, trang bị kỹ thuật bảo đảm chưa đồng bộ; điều kiện khí hậu, thời tiết khắc nghiệt, nóng ẩm thường xuyên, ảnh hưởng lớn đến hoạt động của bộ đội; tài liệu hướng dẫn khai thác, sử dụng tàu chưa được biên dịch đầy đủ; kinh nghiệm khai thác chưa có...
Nhưng với tinh thần quyết tâm làm chủ trang bị kỹ thuật trong thời gian ngắn nhất, Đảng ủy, chỉ huy Tàu luôn chủ động trao đổi, bàn bạc, đề ra những nội dung, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo sát với điều kiện thực tiễn và triển khai thực hiện các mặt công tác thống nhất, khoa học nên phát huy tốt tinh thần trách nhiệm, năng lực của mọi cán bộ, thuỷ thủ.
Trong suốt quá trình huấn luyện, chuyên gia nước bạn luôn đánh giá cao trách nhiệm, quyết tâm, bản lĩnh, sự ham học hỏi, khả năng tiếp thu và sức bền của thủy thủ tàu ngầm Việt Nam. Chỉ qua 6 tháng huấn luyện, kíp tàu đã đủ điều kiện độc lập khai thác TBKT. Tập thể Tàu ngầm 183 - TP. Hồ Chí Minh được Bộ Tư lệnh Hải quân quyết định đưa vào đội hình chiến đấu của Quân chủng sớm hơn 6 tháng so với kế hoạch đề ra.
Từ ngày được biên chế vào đội hình chiến đấu của Quân chủng đến nay, Tàu ngầm 183 đã thực hiện thành công nhiều chuyến đi biển an toàn tuyệt đối với hàng nghìn giờ lặn, đi được hàng vạn hải lý trong lòng biển. Trong đó có những chuyến tàu đi biển dài ngày, lặn liên tục nhiều ngày đêm ở các độ sâu khác nhau trong điều kiện khí tượng hải văn phức tạp.
Tàu đã hoàn thành xuất sắc nhiều nhiệm vụ quan trọng như bắn ngư lôi, thả thủy lôi, diễn tập đối kháng ở cấp độ cao nhất... Kết quả đó khẳng định tính độc lập, tự chủ, sáng tạo của cán bộ, thủy thủ trong huấn luyện, khai thác và làm chủ tàu ngầm hiện đại, góp phần khẳng định chủ quyền quốc gia trong lòng biển.
Trung tá Lê Bá Tình, Thuyền trưởng Tàu ngầm 183 - TP. HCM khẳng định: Các thế hệ cán bộ, thủy thủ Tàu 183 luôn khắc ghi phương châm “Vinh dự càng lớn - Trách nhiệm càng cao” nêu cao ý chí quyết tâm, vượt qua khó khăn, thử thách hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao, góp phần tô thắm thêm truyền thống của lực lượng tàu ngầm Hải quân Nhân dân Việt Nam “Đoàn kết, kỷ luật; bí mật, bất ngờ; quyết chiến, quyết thắng”.
Thủy thủ tàu ngầm luôn ở trong tâm thế sẵn sàng đi biển, sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ khi có lệnh. Chuẩn bị cho một chuyến đi biển là chuẩn bị cho nhiệm vụ tác chiến thực sự, không cho phép dù chỉ một sai sót nhỏ. Thời gian chuẩn bị cho mỗi chuyến đi biển khẩn trương, hoạt động trên biển dài ngày trong không gian hẹp, đòi hỏi tính độc lập, tự chủ, quyết đoán của mỗi người rất cao và sự phối hợp chặt chẽ, thống nhất của toàn tàu.
Tự hào chặng đường 10 năm qua, Tàu ngầm 183 - TP. Hồ Chí Minh đã vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba, Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng nhiều lần tặng Bằng khen. Liên tục 10 năm Tàu 183 được Bộ Tư lệnh Hải quân tặng danh hiệu “Đơn vị Quyết thắng”, “Đơn vị huấn luyện giỏi”.
Đắc Thắng - Văn Thuân
