Theo kế hoạch, Lễ hội sẽ diễn ra từ ngày 13-18/6. Chương trình khai mạc với chủ đề “Ninh Thuận - Miền đất hội tụ những giá trị khác biệt” sẽ diễn ra tại Quảng trường 16 tháng 4 vào tối 16/6. Dịp này, địa phương cũng tổ chức Lễ đón Bằng công nhận của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) ghi danh “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm" vào Danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp.
Trong khuôn khổ Lễ hội, Ninh Thuận sẽ tổ chức nhiều sự kiện gồm: Hội thảo “Phát triển giá trị cây nho và sản phẩm từ nho” nhằm trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm từ người trồng nho, doanh nghiệp, nhà khoa học, chuyên gia sản xuất rượu vang về thương hiệu, chất lượng nho, vang nho để tìm giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh, bền vững loại cây này và các sản phẩm chế biến từ nho; Hội thảo “Bảo tồn và phát huy giá trị Nghệ thuật làm gốm của người Chăm” bàn các giải pháp nâng cao hoạt động sản xuất gốm, khai thác hiệu quả nghệ thuật làm gốm gắn với phát triển du lịch, tạo thu nhập bền vững, nâng cao đời sống cho người dân. Ngoài ra còn có lễ hội ẩm thực với chủ đề “Hương vị ẩm thực Ninh Thuận”; Hội chợ công thương khu vực Nam Trung Bộ - Ninh Thuận 2023; Giải đua xe đạp Ninh Thuận - Bình Thuận; Giải đua ô tô - mô tô địa hình trên cát Ninh Thuận - Bình Thuận; Hội thi nét đẹp văn hóa các dân tộc tỉnh Ninh Thuận lần thứ II - 2023; Cuộc thi giàn nho đẹp, tham quan trải nghiệm vườn nho; tham quan làng gốm Bàu Trúc và hành trình khám phá Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa, Chương trình biểu diễn nghệ thuật đường phố.
Cùng thời gian trên, các địa phương trong tỉnh cũng tổ chức nhiều hoạt động như: Lễ hội trái cây (huyện Ninh Sơn); Ngày hội văn hóa Raglai (huyện Bác Ái); quảng bá, tham quan trải nghiệm vườn nho Thái An (huyện Ninh Hải); quảng bá, giới thiệu làng nghề và sản phẩm gốm Chăm Bàu Trúc, dệt thổ cẩm Mỹ Nghiệp (huyện Ninh Phước)…
Lãnh đạo UBND tỉnh Ninh Thuận cho biết, sự kiện nhằm xây dựng thương hiệu Lễ hội Nho và Vang Ninh Thuận độc đáo, giàu bản sắc, tôn vinh tinh hoa văn hóa của các dân tộc trong tỉnh, qua đó, giới thiệu các sản phẩm đặc thù của tỉnh đến du khách, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch của địa phương. Ngoài ra, việc công bố Bằng công nhận của UNESCO ghi danh “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm" vào Danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp sẽ góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của chính quyền, đoàn thể cùng các ban, ngành trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể. Các hoạt động trong khuôn khổ lễ hội còn góp phần hưởng ứng Năm Du lịch quốc gia 2023 do tỉnh Bình Thuận đăng cai với chủ đề “ Bình Thuận - Hội tụ xanh”.
Cây nho được du nhập vào tỉnh Ninh Thuận từ những năm 1960. Với khí hậu khô nóng cùng chất đất pha cát, Ninh Thuận là nơi có điều kiện thuận lợi cho cây nho phát triển và trở thành sản phẩm nông nghiệp đặc thù của địa phương. Nho Ninh Thuận đã được Cục Sở hữu Trí tuệ cấp Chứng nhận Chỉ dẫn địa lý. Năm 2023, tỉnh có kế hoạch phát triển diện tích trồng nho lên 1.115 ha, sản lượng thu hoạch 27.652 tấn nho tươi cung cấp cho thị trường.
Nguyễn Thành
