Tài liệu nội bộ của Lầu Năm Góc do hãng thông tấn Mỹ tiếp cận được hôm 10/4 tiết lộ các chi tiết lần đầu được biết tới về nỗ lực của quan chức Mỹ trong việc tìm cách dập tắt cuộc tấn công khi người ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump tràn vào điện Capitol ngày 6/1, theo AP.
Theo đó, trong một cuộc điện thoại khẩn cấp cho quyền bộ trưởng Quốc phòng, cựu Phó Tổng thống Mike Pence lúc đó đã yêu cầu phải tái lập trật tự. Yêu cầu được đưa ra hai giờ sau khi điện Capitol bị tấn công trong ngày Thượng viện công bố kết quả cuộc kiểm phiếu đại cử tri.
Lần đầu tiết lộ
Ông Chuck Schumer, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, và bà Nancy Pelosi, Chủ tịch Hạ viện, cũng đã yêu cầu quân đội triển khai lực lượng Vệ binh quốc gia. “Chúng tôi cần giúp đỡ”, trích khẩn cầu của hai nhân vật cấp cao của Quốc hội Mỹ.
Người biểu tình tràn vào Điện Capitol trong vụ bạo loạn rung chuyển nền dân chủ Mỹ ngày 6/1. (Ảnh: Reuters)
Tại Lầu Năm Góc, các quan chức khi đó đang thảo luận về báo cáo nguy cơ bạo lực. Tướng Mark Milley, Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng, nói rằng: “Chúng ta phải thiết lập lại trật tự”.
Cuộc bạo loạn bắt đầu từ chiều 6/1. Trước đó, cựu Tổng thống Donald Trump đã nói với đám đông 10.000 người trong một sự kiện ủng hộ ông rằng hãy đến điện Capitol. Và sự hỗn loạn đã xảy ra ở điện Capitol nhiều giờ sau đó.
Vào 13h15, cuộc tuần hành vẫn diễn ra trong ôn hoà, ngay trước khi một số người trở nên hung hăng, họ lao qua hàng rào và hành hung các sĩ quan cảnh sát.
13h49, Cảnh sát trưởng khu vực Capitol Steven Sund đã gọi điện cho Thiếu tướng William Walker, Chỉ huy trưởng lực lượng Vệ binh Quốc gia, để yêu cầu hỗ trợ khi bạo lực leo thang. Ông Walker đã thông báo cho Thượng viện ngay sau đó.
14h10, người biểu tình phá cửa chính và cửa sổ của Thượng viện. Họ lùng sục khắp hội trường để tìm kiếm những người kiểm phiếu đại cử tri. Ông Sund đã yêu cầu ít nhất 200 thành viên bảo vệ “và nhiều hơn nữa nếu có sẵn”. Nhưng đáp lại không có lực lượng nào sẵn sàng ứng cứu ngay, theo tài liệu của Lầu Năm Góc.
16h17, cựu Tổng thống Trump đã kêu gọi những người ủng hộ ông nên "về nhà trong hòa bình" trên Twitter.
16h18, những kẻ bạo loạn giờ đây la hét đòi treo cổ ông Pence. Cựu Phó Tổng thống đã gọi điện cho quyền Bộ trưởng Quốc phòng gia hạn một mốc thời hạn để bảo vệ tòa nhà. Hơn mười phút sau, phương án xuất quân đã được chốt.
Thiếu sót thông tin tình báo
16h40, bà Pelosi và ông Schumer "cáo buộc bộ máy an ninh quốc gia đã biết trước việc những người biểu tình lên kế hoạch tấn công vào điện Capitol” trong cuộc gọi kéo dài 30 phút với Tướng Milley và các nhà lãnh đạo Lầu Năm Góc.
Khoảng một tiếng đồng hồ sau, 155 thành viên Vệ binh Quốc gia đầu tiên có mặt. Tình hình được kiểm soát. Điện Capitol tuyên bố an toàn lúc 20h.
Hình ảnh ông Mike Pence đang trú ẩn trong khi cuộc bạo loạn diễn ra. (Ảnh: AP)
Tài liệu này đã mô tả cụ thể về nỗi sợ hãi và cơn hoảng loạn trong khi cuộc bạo loạn diễn ra. Đồng thời, các chi tiết còn cho thấy việc ông Trump không hành động và từ chối kêu gọi những người ủng hộ quay đầu đã làm chậm nỗ lực kiểm soát sau cuộc tấn công.
Bên cạnh đó, tài liệu thể hiện nhiều thiếu sót về thông tin tình báo, các sai lầm chiến thuật và sự chậm trễ của bộ máy hành chính trong việc nhận thức quy mô và cường độ của một cuộc biểu tình bạo lực được tiến hành bởi chính công dân của mình.
Không có sự góp mặt của ông Trump, trách nhiệm quản lý này đặt trên vai các quan chức Lầu Năm Góc, các thành viên cấp cao của Nhà Trắng, các nhà lãnh đạo Quốc hội Mỹ và cựu Phó Tổng thống Pence, người đã ẩn náu trong phòng an toàn để cố gắng xử lý tình hình.
Sự kiện đã làm năm người đã thiệt mạng, trong đó có một sĩ quan cảnh sát. Hơn 400 người khác bị buộc tội sau đó.
Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar, người đại diện cơ quan điều tra cuộc bạo loạn, khẳng định: “Chúng tôi cần biết rõ lý do mình thất bại (trong nỗ lực kiểm soát tình hình), từng cái một".
