Lan truyền hình ảnh, video nam sinh tự tử là khắc sâu nỗi đau với phụ huynh
Vụ việc một nam sinh lớp 10 ở Hà Nội nhảy lầu tự tử đang được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm, kéo theo đó là sự lan truyền những hình ảnh, video thương tâm liên quan đến người đã khuất.
Trước hiện tượng lan truyền hình ảnh, video vụ tự tử trên một số phương tiện truyền thông và mạng xã hội, TS. LS. Đặng Văn Cường - Văn phòng Luật sư Chính pháp cho biết, rất có thể nhiều cá nhân, đơn vị, tổ chức đang vi phạm pháp luật.
(Ảnh minh họa: Daily Sabah)
Luật sư Cường nói rằng, pháp luật Việt Nam ghi nhận, bảo đảm và bảo vệ quyền tự do nhân thân của mỗi cá nhân, trong đó có quyền tự do về hình ảnh. Bộ luật Dân sự 2015 cũng quy định việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó cho phép, trừ trường hợp quy định tại khoản 2, Điều 32 Bộ luật Dân sự như sau: hình ảnh được sử dụng vì lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng; hình ảnh được sử dụng từ các hoạt động công cộng, bao gồm hội nghị, hội thảo, hoạt động thi đấu thể thao, biểu diễn nghệ thuật và hoạt động công cộng khác mà không làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh.
Người thu thập trái phép thông tin, hình ảnh của người khác, sử dụng trái phép thông tin, hình ảnh của người khác thì tùy vào tính chất mức độ của hành vi vi phạm, tùy thuộc vào hậu quả xảy ra mà người vi phạm sẽ bị phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường thiệt hại theo quy định pháp luật.
Luật sư cũng chỉ ra rằng lan truyền hình ảnh và video là nhắc nhở, khắc sâu nỗi đau của gia đình nạn nhân. Bởi vậy trong trường hợp gia đình nạn nhân không đồng ý phát tán những hình ảnh, clip này thì việc những người thu thập thông tin, phát tán clip này là vi phạm pháp luật.
Theo luật sư Đặng Văn Cường, nếu hình ảnh, video này lan truyền rộng rãi trên báo chí và mạng xã hội thì có thể cũng sẽ phát sinh những suy nghĩ và hành động tiêu cực trong xã hội. "Những hình ảnh này cũng có thể khiến nhiều em học sinh có thể suy nghĩ theo, học theo bởi các em chưa thể có những suy nghĩ chín chắn, hành động phù hợp như người lớn", luật sư nói.
"Ở độ tuổi còn chưa phát triển đầy đủ về thể chất và tinh thần, suy nghĩ thiếu chín chắn, chưa biết làm chủ cảm xúc, thiếu kỹ năng sống khiến cháu đã có lựa chọn dại dột, quyên sinh để thể hiện thái độ của mình trước những áp lực của cuộc sống. Đây là một câu chuyện rất đáng buồn và có thể là một bài học cho các bậc phụ huynh trong việc dạy dỗ, giáo dục con cái", luật sư tiếp lời.
Báo chí, truyền thông có được phép đăng hình ảnh, video vụ nam sinh tự tử?
Theo Luật sư Cường, hiện nay các thông tin, hình ảnh này đang lan truyền nhanh chóng trên mạng xã hội và các trang thông tin điện tử, thậm chí cả trên một số báo chí. Đa phần nội dung thông tin có tính chất cảnh báo, đưa tin về một sự việc diễn ra.
Tuy nhiên nếu ai đó lợi dụng việc này để mạt sát, chỉ trích, xúc phạm danh dự nhân phẩm của phụ huynh hoặc có hành vi khác bôi nhọ danh dự nhân phẩm uy tín của người khác thì đây là hành vi vi phạm pháp luật, hành vi này sẽ bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trường hợp người nhà nạn nhân không đồng ý cơ quan tổ chức cá nhân sử dụng những thông tin hình ảnh này trên không gian mạng thì người đã sử dụng thông tin hình ảnh này phải gỡ bỏ hoặc phải che mờ, mã hóa.
Trường hợp gia đình đã yêu cầu gỡ bỏ, nhưng tổ chức, cá nhân vẫn không thực hiện thì hành vi này có thể bị phạt hành chính đến 60.000.000 đồng, nếu gây hậu quả nghiêm trọng thì có thể còn bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
"Trường hợp khác là clip này chính là của gia đình cung cấp cho cơ quan truyền thông như một lời cảnh báo trước các bậc phụ huynh về phương pháp giáo dục con cái, tránh những vụ việc đau xót có thể xảy ra hoặc từ cơ quan chức năng với mục đích là để tuyên truyền, về lợi ích công cộng, vì an toàn cho xã hội. Vậy theo khoản 2, Điều 32 Bộ luật Dân sự, báo chí, truyền thông sử dụng các video, hình ảnh, thông tin này là hợp pháp.
Tuy nhiên cũng cần có những nội dung thông tin, định hướng đúng để tránh việc xuyên tạc, chỉ trích, gây áp lực thêm, đau buồn thêm cho gia đình nạn nhân.
Video và những thông tin về vụ việc này là bài học sâu sắc cho các bậc phụ huynh về giáo dục con cái. Bởi vậy việc sử dụng thông tin hình ảnh này cần phải sử dụng theo hướng tích cực để tác động đến tâm lý, nhận thức của các bậc phụ huynh, tránh những vụ việc đau lòng khác có thể xảy ra", luật sư nhận định.
