Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) vừa có văn bản gửi Thủ tướng đề xuất nhiều giải pháp cấp bách để giải quyết tình trạng thiếu nguồn cung nhà ở. Theo HoREA, tăng nguồn cung là giải pháp căn cơ để kéo giảm giá nhà, bình ổn thị trường theo hướng phát triển ổn định và bền vững.
Hiện nay, thị trường bất động sản đang rất thiếu nguồn cung, nhất là loại nhà ở thương mại bình dân giá vừa túi tiền và nhà ở xã hội. Theo Hiệp hội, hai phân khúc này đáp ứng nhu cầu thực của đông đảo người có mức thu nhập trung bình và thấp tại đô thị.
Tình trạng thị trường vừa bị mất cân bằng cung cầu vừa bị mất cân đối lệch pha về phân khúc nhà ở cao cấp thể hiện rất rõ trong 2 năm gần đây. Nhà ở giá bình dân chỉ chiếm 1% nguồn cung năm 2020 và hoàn toàn biến mất năm 2021 tại TPHCM. Chủ tịch HoREA Lê Hoàng Châu đánh giá hiện tượng này cũng ảnh hưởng đến ngân sách Nhà nước. Cụ thể, tiền sử dụng đất chỉ chiếm 6% tổng thu ngân sách tại TPHCM giai đoạn 2016-2021 trong khi tỷ lệ này có thể lên tới 10%.
Trong nhiều nhóm giải pháp, HoREA cho rằng, Luật Nhà ở hiện nay chưa quy định cơ chế, chính sách hỗ trợ để khuyến khích, tạo điều kiện phát triển "nhà ở giá phù hợp thu nhập", sản phẩm hướng đến người có thu nhập trung bình thấp và thấp tại đô thị.
Ông Châu cho biết khái niệm này chỉ sản phẩm nhà ở không hoàn toàn là nhà thương mại, cũng không hoàn toàn là nhà ở xã hội. Loại hình nhà ở này cũng cần có cơ chế, chính sách hỗ trợ với mức độ ưu đãi phù hợp.
Hiệp hội ước tính hiện có rất nhiều người có thu nhập thấp và người có thu nhập trung bình thấp tại đô thị, có thể chiếm đến 1/4 số người trưởng thành thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân, nhưng không được hưởng chính sách ưu đãi nhà ở xã hội, và cũng không đủ khả năng tài chính hoặc không có tài sản thế chấp để vay tín dụng mua nhà ở thương mại.
Theo HoREA, một lượng lớn cư dân đô thị không thể tiếp cận nhà ở thương mại với mặt bằng giá hiện nay nhưng cũng không nằm trong nhóm được mua nhà ở xã hội (Ảnh: Hải Long).
Do đó, cơ quan này kiến nghị xây dựng chính sách hỗ trợ về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, về thuế, về tín dụng ở mức độ phù hợp, có thể bằng 50% chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội để phát triển "nhà ở giá phù hợp với thu nhập" hướng đến giải quyết nhu cầu an cư cho người có thu nhập trung bình thấp và thấp ở đô thị.
Cụ thể, sản phẩm này có mức giá bán vào khoảng dưới 25 triệu đồng/m2 tại các đô thị đặc biệt gồm TPHCM và Hà Nội, dưới 23 triệu đồng/m2 tại các đô thị loại 1 và dưới 20 triệu đồng/m2 tại các đô thị còn lại để đáp ứng nhu cầu của người dân, đảm bảo an sinh xã hội cho đông đảo người có thu nhập trung bình thấp và thấp ở đô thị. Đồng thời, chính sách có thể thu hút nhiều nhà đầu tư tham gia phân khúc này, giảm bớt một phần gánh nặng cho ngân sách nhà nước.
Một số giải pháp được đưa ra bao gồm bổ sung thuế suất thuế giá trị gia tăng 7,5% đối với hoạt động bán, cho thuê, cho thuê mua "nhà ở giá phù hợp với thu nhập", ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp ở mức 15% đối với nguồn thu của doanh nghiệp từ thực hiện dự án đầu tư kinh doanh loại hình nhà ở này. Song song đó, ngành ngân hàng cần có chính sách cho vay ưu đãi với lãi suất khoảng 7,5%/năm, thời hạn kéo dài 5 hoặc 10 năm với người nằm trong diện được mua sản phẩm nhà thuộc phân khúc này.
