Tiếp tục phiên họp thứ 33 chiều 14/5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 199 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Đà Nẵng.
Cho ý kiến chỉ đạo, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định thời gian qua, Đà Nẵng đã phát triển, làm tốt nhiều việc.
Vì vậy ông kỳ vọng nếu có cơ chế chính sách đặc thù, Đà Nẵng sẽ phát triển thành một trong những địa phương có tốc độ phát triển nhanh, bền vững ở miền Trung nói riêng, cả nước nói chung.
Nhấn mạnh nội dung dự thảo khá rộng với hai nhóm chính sách lớn và 30 chính sách cụ thể, ông Mẫn đề nghị phiên thảo luận tập trung vào những vấn đề đã "chín, rõ" và tiếp tục nghiên cứu những vấn đề chưa rõ.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội lưu ý đến một số nội dung trọng tâm trong dự thảo lần này.
Thứ nhất, dự thảo cần có điểm nhấn hơn về 5 đặc tính trong cơ chế chính sách thí điểm mô hình đô thị cho TP Đà Nẵng gồm: tính trọng tâm trọng điểm, tính đặc thù riêng, tính đột phá, tính hợp lý khả thi và tính lan tỏa, tác động sâu rộng.
Thứ hai, ông Mẫn cho rằng chính sách ban hành cần tập trung tháo gỡ kịp thời những vướng mắc chính sách, pháp luật đang cản trở tiến trình phát triển của Đà Nẵng.
Theo ông, Đà Nẵng hiện là thành phố trung tâm ở miền Trung, một thành phố có du lịch - ngành công nghiệp không khói.
"Có thể các tỉnh xung quanh làm ra tiền, nhưng Đà Nẵng phải biến thành nơi tiêu tiền, thiên đường ăn uống, thiên đường vui chơi giải trí, thiên đường mua sắm cho các tỉnh ven miền Trung, khách du lịch quốc tế đến để tiêu tiền", ông Mẫn nói.
Ông đề nghị Đà Nẵng tập trung lấy phát triển dịch vụ là trọng tâm lớn để tăng trưởng GDP, GRDP. Việc phát triển du lịch cũng có thể giúp nâng cao đời sống người dân ở tại thành phố.
Quan tâm đến cơ chế khơi thông nguồn lực, phát huy tiềm năng thế mạnh cho Đà Nẵng, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội lưu ý chính sách ban hành tuyệt đối không hướng đến việc hợp thức hóa các sai phạm.
"Vừa qua Đà Nẵng cũng có một số sai phạm, chúng ta đã tập trung xử lý cơ bản. Tới đây không thể để có những sai phạm, làm thất thoát, lãng phí nguồn lực của Nhà nước", ông Mẫn nói và nhấn mạnh quan điểm có đầu tư thì cũng có phát triển, có làm thì cũng có sai, nhưng phải đúc kết những cái sai để rút kinh nghiệm.
Thí điểm thành lập khu thương mại tự do Đà Nẵng
Trình bày tờ trình dự thảo tại phiên họp, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết một trong những chính sách đề xuất mới được quan tâm là thí điểm thành lập khu thương mại tự do Đà Nẵng.
Theo cơ quan soạn thảo, pháp luật hiện hành của Việt Nam chưa có quy định về việc thành lập, hoạt động đối với khu thương mại tự do. Trong khi đó, đây là mô hình kinh tế phổ biến và rất được chú trọng trên thế giới để thúc đẩy thương mại quốc tế và thu hút FDI, nhiều nước đã thành công với mô hình này như Trung Quốc, EU, Singapore, Hàn Quốc...
Trên cơ sở đó, dự thảo Nghị quyết quy định thí điểm thành lập khu thương mại tự do Đà Nẵng gắn với Cảng biển Liên Chiểu.
Cụ thể, dự thảo quy định khu thương mại tự do Đà Nẵng là khu chức năng, có ranh giới địa lý xác định, do Thủ tướng quyết định thành lập. Chủ trương đầu tư các dự án xây dựng kết cấu hạ tầng các khu chức năng được phân cấp cho UBND TP.
Cơ chế chính sách ưu đãi đầu tư về thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn giảm tiền thuê đất và các ưu đãi khác tại khu thương mại tự do Đà Nẵng được áp dụng như khu kinh tế.
Các doanh nghiệp trong khu thương mại tự do được áp dụng chế độ ưu tiên về thủ tục hải quan. Ban quản lý khu công nghệ cao và khu công nghiệp Đà Nẵng thực hiện chức năng quản lý nhà nước về khu thương mại tự do Đà Nẵng có thẩm quyền thực hiện quản lý theo cơ chế "một cửa, tại chỗ", trên các lĩnh vực.
Theo ông Dũng, Đà Nẵng hiện không còn nhiều dư địa về đất đai nên để có thêm nguồn lực, thành phố cần chuyển sang cơ cấu lại nền kinh tế và mô hình tăng trưởng theo hướng công nghệ cao, giá trị gia tăng cao và mô hình kinh tế mới.
Với định hướng nổi bật là khu thương mại tự do, trung tâm tài chính, ông Dũng khẳng định đây là hướng đi rất tốt. Ông cho biết đã tham gia đoàn để khảo sát hoạt động khu thương mại tự do ở Trung Quốc và cũng "vỡ ra rất nhiều điều".
"Các nước thực hiện vấn đề này lâu rồi, rất thành công. Chúng ta đi tắt đón đầu, cái gì tốt nhất thì học, cái gì không tốt cần tránh. Đây là kinh nghiệm tốt của quốc tế và Việt Nam tiếp thu rất phù hợp", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói khi giải trình một số nội dung được các đại biểu quan tâm.
Tiếp thu các ý kiến nêu ra tại phiên họp, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng bày tỏ mong muốn địa phương được cho phép thực hiện ngay mô hình chính quyền đô thị. Ông khẳng định Đà Nẵng đủ điều kiện để thực hiện mô hình này.
Cùng với đó, nếu các cơ chế chính sách đặc thù được thông qua, Đà Nẵng đảm bảo có đủ các điều kiện nguồn lực và quyết tâm chính trị để cụ thể hóa. Địa phương đặt mục tiêu trở thành nơi thí điểm khẳng định chính sách mới của Nhà nước và sau này có điều kiện để nhân rộng ra những địa phương khác trên thực tiễn.