Khoảnh khắc hiếm hoi về nhật thực trên sao Hoả hé lộ mặt trăng méo mó kỳ lạ

Perseverance đã quay đoạn video đáng kinh ngạc về mặt trăng Phobos của sao Hỏa khi di chuyển ngang qua mặt mặt trời khi xảy ra nhật thực.

Trong nhật thực, Phobos chiếu cái bóng không đồng đều của nó, trông giống hình củ khoai tây méo mó, không tròn trịa lên bề mặt sao Hỏa.

Khoảnh khắc hiếm hoi về nhật thực trên sao Hoả hé lộ mặt trăng méo mó kỳ lạ

Perseverance đã ghi lại đoạn video trong cuộc hành trình tìm kiếm bằng chứng về sự sống trên Hành tinh Đỏ khi đặt chân đến vùng châu thổ sông trên miệng núi lửa Jezero rộng 45 km.

Với máy ảnh Mastcam-Z hiện đại, Perseverance đã ghi lại quá trình di chuyển mặt trời, mặt trăng với độ phóng đại lớn nhất và ở tốc độ khung hình cao nhất từ ​​trước đến nay.

Rachel Howson, một trong những thành viên nhóm vận hành máy quay Mastcam-Z cho biết: "Tôi biết mọi chuyện sẽ tốt, nhưng tôi không ngờ video ghi được lại tuyệt đến vậy".

Mặt trăng của sao Hoả là Phobos, đặt theo tên thần sợ hãi của người Hy Lạp, nhỏ hơn mặt trăng của Trái Đất khoảng 157 lần và là một trong hai vệ tinh tự nhiên của sao Hỏa, trong đó Deimos có kích thước còn nhỏ hơn nhiều.

Các nhà khoa học cho rằng hai mặt trăng từng là tiểu hành tinh chuyển động rơi vào quỹ đạo của sao Hỏa do trường hấp dẫn của hành tinh này. Nhưng quỹ đạo của chúng không ổn định và trong vài chục triệu năm tới Deimos sẽ quay ra ngoài không gian và Phobos sẽ lao vào bề mặt sao Hỏa.

Các nhà nghiên cứu đã quan sát nhật thực từ bề mặt sao Hỏa kể từ năm 2004. Hai tàu thám hiểm của NASA là Spirit và Opportunity đã chụp nhiều bức ảnh đầu tiên về quá trình di chuyển của mặt trăng.

Khi tàu thám hiểm Curiosity hoạt động trên sao Hỏa vào năm 2019 cùng ghi được hình ảnh tương tự. Tuy nhiên, những hình ảnh trước đây không quá chi tiết, chỉ là ảnh đen trắng. Trong khi đó, Perserverance ghi được hình ảnh màu đầu tiên và vô cùng chi tiết về nhật thực trên sao Hoả.

Mark Lemmon, nhà thiên văn học, làm việc tại Viện Khoa học Không gian ở Boulder, Colorado, cho biết: "Chúng tôi nhìn thấy chi tiết hình dạng của Phobos, các đường gờ và vết lồi của mặt trăng. Thật tuyệt khi có thể nhìn thấy nhật thực chính xác như những gì Perserverance đã nhìn thấy từ sao Hỏa".

NASA quan sát nhật thực không chỉ nhằm mục đích có những hình ảnh đẹp. Việc quan sát đường đi của Phobos quanh sao Hỏa giúp các nhà nghiên cứu có thêm hiểu biết khoa học về lực hấp dẫn giữa sao Hỏa và mặt trăng của nó, đồng thời cung cấp thêm thông tin về bên trong hành tinh, các lực thủy triều hình thành lớp vỏ, lớp phủ.

Perserverance là một phần quan trọng trong sứ mệnh sao Hoả 2020 trị giá 2,7 tỉ USD của NASA. Con tàu đang tìm kiếm các dấu hiệu của sự sống cổ đại trên bề mặt sao Hỏa bằng cách thu thập hàng chục mẫu đá gửi về Trái Đất. Cùng với đó là máy bay trực thăng Ingenuity đã thực hiện 25 chuyến bay trên sao Hỏa.

Hoàng Dung (lược dịch)