| JD Vance phát biểu trước các cử tri Ohio ngày 8/11. (ảnh: Getty) |
Tác giả cuốn sách bán chạy Hillbilly Elegy về câu chuyện lớn lên trong nghèo khó và nghiện ngập gửi lời cám ơn gia đình mình, nhóm hỗ trợ tranh cử và các ứng viên Cộng hoà trong cùng bang ở miền Trung. Tuy nhiên, lời cám ơn đó không nhắc đến cựu Tổng thống Donald Trump.
Đề cử của cựu tổng thống đã kéo Vance lên từ hàng sau của đảng Cộng hoà trong đợt bầu cử sơ bộ đầu năm nay. Nhưng sau đó, nỗ lực của ông Trump nhằm duy trì ảnh hưởng của mình đối với đảng Cộng hoà bằng cách bảo trợ chỉ mang lại giá trị mơ hồ. Nhiều ứng viên ông yêu thích nhận ra điều này khi nhìn thấy kết quả cuộc bầu cử giữa kỳ.
Ít nhất Vance đã thắng. Những ứng viên kỳ lạ hơn được ông Trump ủng hộ được cho là sẽ chiến thắng trong “làn sóng đỏ” Cộng hoà, nhưng cuối cùng bị bỏ lại và băn khoăn rằng liệu có thể tiếp tục với những gì mình có hay không.
Ở Pennsylvania, một trong những cuộc đua được theo dõi nhiều nhất là giữa bác sĩ ngôi sao Mehmet Oz, người thường xuất hiện trên truyền hình với tên gọi Tiến sĩ Oz, với John Fetterman – thành viên đảng Dân chủ đã vượt qua sự hoài nghi của cử tri về khả năng phụng sự sau khi ông bị đột quỵ.
Fetterman giành lấy chiếc ghế quan trọng từ đảng Cộng hoà sau khi các cuộc khảo sát tại điểm bỏ phiếu cho thấy nhiều cử tri nghĩ rằng Oz là người không thích hợp cho vị trí thượng nghị sĩ. Họ cũng nói rằng một lý do là vì ông đến từ New Jersey.
Tại cuộc đua vào Thượng viện ở Arizona, nơi ông Trump đã thua sít sao trong cuộc bầu cử năm 2020, cựu tổng thống ủng hộ ứng viên Blake Masters, một nhà đầu tư mạo hiểm và là người bảo trợ của tỷ phú doanh nhân cánh hữu Peter Thiel. Masters cũng cho rằng cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 có gian lận và ông sẽ từ chối chấp nhận kết quả nếu lúc đó ông là thượng nghị sĩ.
Sau khi 2/3 số phiếu được kiểm, Masters đang xếp sau Thượng nghị sĩ đương nhiệm của đảng Dân chủ - cựu phi hành gia Mark Kelly.
Ở những cuộc đua khác, sự ủng hộ của ông Trump không mang lại chiến thắng quyết định mà các ứng viên đảng Cộng hoà hy vọng. Tại Wisconsin, Thượng nghị sĩ Ron Johnson giành được chiến thắng mỏng manh ở bang mà các cuộc bầu cử thường có kết quả rất sít sao, cho thấy ông Trump không giúp được nhiều.
Tương tự, ứng viên được ông Trump ủng hộ ở Georgia Herschel Walker sẽ bước vào vòng đối đầu trong tháng tới với Thượng nghị sĩ đương nhiệm Raphael Warnock của đảng Dân chủ. Đây là nơi đảng Cộng hoà hy vọng giành được chiến thắng rõ ràng nhờ sự hậu thuẫn của vị cựu tổng thống.
Tại Nevada, ứng viên được ông Trump ủng hộ mạnh mẽ Adam Laxalt đang cạnh tranh quyết liệt với Thượng nghị sĩ Catherine Cortez Masto của đảng Dân chủ.
Các cuộc đua vào Hạ viện cũng mang lại một số thất vọng cho phe của ông Trump.
Tại Colorado, nghị sĩ Lauren Boebert, người bị gọi là “cuồng Trump”, đang vất vả giữ ghế của mình trong khi chờ kiểm phiếu.
Vì những điều đó, Quốc hội mới của Mỹ sẽ vẫn có vài chục thành viên tiếp tục phủ nhận thất bại của ông Trump trong cuộc bầu cử năm 2020 và hoài nghi chiến thắng của ông Biden. Trong số đó có nghị sĩ Arizona Andy Biggs, người phủ nhận chuyện đã xin ông Trump ân xá vì vai trò của ông trong vụ phá phách Đồi Capitol ngày 6/1.
Hans Hassell, phó giáo sư ngành khoa học chính trị tại ĐH Florida, cho rằng không nên ngạc nhiên khi thấy sự ủng hộ của cựu tổng thống chỉ có tác dụng hạn chế.
“Ở những cuộc đua cụ thể, chúng tôi nhận thấy rằng khi ông Trump đề cử ứng viên nào đó, khả năng gây quỹ của họ sẽ tăng lên nhưng cũng làm tăng vị thế của phe đối lập. Đối thủ của những người được Trump ủng hộ thực tế nhận được nhiều tiền hơn. Cuối cùng, những người được Trump ủng hộ làm tồi hơn những người không được Trump tán thành”, ông Hassell nói.
