Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Nhật Bản xếp hàng đầu trong danh sách các nước có tuổi thọ trung bình cao nhất. Cụ thể, tuổi thọ trung bình của người dân Nhật Bản là 84,2 tuổi, trong đó nam giới là 81,1 tuổi và nữ giới là 87,1 tuổi.
Nghịch lý là trong khi tập thể dục hay chơi thể thao là một trong những thói quen giúp nâng cao sức khỏe và tăng cường tuổi thọ, người Nhật lại "đội sổ" về vấn đề này.
Cụ thể, theo Tạp chí y khoa "The Lancet Glob Health", chỉ có 40% người dân Nhật Bản có thói quen tham gia các hoạt động thể dục, thể thao thường xuyên.
Lười tập thể dục, thế nhưng không chỉ có tuổi thọ cao, mà vóc dáng của người Nhật Bản lại còn rất cân đối, với tỉ lệ béo phì thấp nhất thế giới.
Bí quyết giữ sức khỏe và sống lâu của người Nhật lại ẩn chứa bên trong cách ăn của họ.
Cuộc sống hiện đại, nhiều người có thể vì công việc bận rộn mà thường xuyên trong tình trạng ăn vội, ăn nhanh. Một bữa ăn đôi khi chỉ diễn ra trong vài phút. Theo các chuyên gia, ăn quá nhanh không chỉ làm tăng gánh nặng cho dạ dày mà còn khiến lượng đường trong máu tăng cao, gây béo phì và các bệnh khác.
Người Nhật thường ăn rất chậm, họ dành nhiều thời gian để nhai kỹ thức ăn. Khi nhai kỹ, thức ăn sẽ được nghiền nhỏ hơn, làm tăng diện tích tiếp xúc của thức ăn, giúp cho thức ăn được tiêu hóa triệt để hơn. Thay vì một người ăn 4 chén cơm mới cảm thấy no và đầy đủ năng lượng thì chỉ cần ăn 2 - 3 chén và nhai kỹ cũng có thể mang lại phần năng lượng tương tự. Các chất dinh dưỡng được hấp thu tốt hơn và dạ dày cũng làm việc bớt vất vả hơn.
Người Nhật Bản rất coi trọng 3 bữa ăn trong ngày. Ngoài ra, mỗi bữa ăn của họ gần như không thể thiếu cá và rau.
Thông thường, cơ cấu khẩu phần ăn của một gia đình Nhật là: sashimi hoặc cá nướng, cá hấp cộng với đậu phụ lạnh, rau luộc, nước tương. Những món này được đặc biệt coi trọng, và cách kết hợp thường thấy là cơm với súp miso, dưa chua cộng với các món ăn kèm khác.
Ẩm thực Nhật Bản có nhiều loại rau, tảo, và họ thường ăn tía tô xanh và rong biển. Những thực phẩm này rất giàu chất dinh dưỡng, có nhiều chất đạm nhưng ít chất béo.
Họ cũng kiểm soát chặt chẽ lượng thức ăn. Do đó, lượng thức ăn trong mỗi bữa tương đối ít. Người Nhật Bản chủ trương "ăn no 8 phần". Họ sử dụng những bộ chén đĩa nhỏ để bày biện thức ăn và sẽ ngừng ăn khi đã no 80%. Việc này vừa không gây ra quá nhiều áp lực cho dạ dày, vừa đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng và năng lượng cần thiết cho cơ thể mỗi ngày.
Ở Nhật, hầu như rất khó có thể thấy những món xào nhiều dầu mỡ. Phương pháp nấu ăn của người Nhật chủ yếu là ăn tươi hoặc hấp.
Chế độ ăn uống của người Nhật thường ít dầu, ít muối và ít gia vị. Nguyên tắc của chế độ ăn là giữ nguyên hương vị ban đầu của các nguyên liệu càng nhiều càng tốt. Ngoài ra, ẩm thực Nhật Bản hiếm khi sử dụng phương pháp chiên, om và các phương pháp nấu ăn khác, thay vào đó họ thường hấp, trộn hoặc luộc.
Việc này không những giữ được hương vị nguyên bản của thực phẩm, mà còn không làm mất đi chất dinh dưỡng vốn có của thực phẩm. Đồng thời, ít sử dụng dầu mỡ trong chế biến cũng giúp cơ thể hấp thụ ít chất béo hơn.
