Chẳng đâu xa, hồ Đồng Xanh - Đồng Nghệ nằm tại đầu thôn Phước Sơn (nay là thôn 5, xã Hòa Khương, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng) nằm cách nội thành Đà Nẵng khoảng 26 km về phía Tây.
Đá chồng, đá xếp ven hồ Đồng Xanh cảnh đẹp như tranh.
Khi gần đến hồ, nổi bật lên là cái đập ngăn nước với chiều dài 645 m, chiều rộng đỉnh đập 6 m, chiều cao là 25 m. Trên bờ đập được phủ một lớp cỏ xanh rì làm hài hòa thêm cảnh sắc ở xung quanh. Bên trong đập là hồ nước rộng mênh mông với diện tích mặt nước là 2,4 km2.
Các bô lão làng Phước Sơn xưa cho hay, cái tên tên Đồng Xanh - Đồng Nghệ có nhiều giả thuyết. Sở dĩ gọi cái tên Đồng Xanh - Đồng Nghệ là vì khu vực này khi xưa là mênh mông, bát ngát cánh đồng cỏ tranh.
Cứ vào mùa xuân, màu xanh của lá cỏ tranh trải dài đến tận chân núi Trường Sơn như tấm thảm bao la một màu xanh ngút mắt, nên gọi là Đồng Xanh. Vào cuối hè, dưới cái nắng khắc nghiệt của miền Trung, "tấm thảm" cỏ tranh này chuyển sang màu vàng như nghệ nên gọi là Đồng Nghệ. Đồng Xanh - Đồng Nghệ có hai cái tên nhưng cùng nằm trên một khu vực.
Du khách ngắm cảnh hồ Đồng Xanh.
Năm 1995, Công trình thủy lợi Đồng Xanh - Đồng Nghệ được hoàn thành, đáp ứng nhu cầu tưới tiêu, hạn chế lũ lụt hằng năm cho các xã Hòa Khương, Hòa Phong... Ngoài chức năng thủy nông ra, cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, phong cảnh hữu tình, kỳ thú. Bao quanh lòng hồ sát mép nước là đá chồng đá xếp; những rừng cây tươi tốt với màu xanh bất tận in bóng lung linh dưới mặt hồ, tương phản trên nền nước hồ trong xanh, mây trắng.
Nơi đây, không khí thoáng đãng, trong lành đã và đang trở thành điểm dã ngoại lý tưởng cho gia đình, bạn bè vào ngày nghỉ, cuối tuần. Nhất là buổi chiều về, tiếng tu hú lạc lõng gọi bầy thảng thốt trên không trung; tiếng bìm bịp kêu chiều từ các bờ bụi rậm ven hồ, điểm xuyết vài cụm mây trắng "bay" lang thang trên mặt nước hồ thu, làm xiêu lòng viễn khách, vấn vương nỗi buồn ly xứ, gợi nhớ bâng khuâng…
Khoảng 20 phút đi trên thuyền trong lòng hồ, du khách đặt chân đến được thượng nguồn của hồ. Tại đây, ta đi thăm thú các lâm trại bên hồ; thưởng thức những đặc sản trái rừng như trâm, sim, móc, "nãi" dõ dẻ vàng thơm…, cùng với không gian thoáng đãng, yên tĩnh, mát mẻ đến lạ thường.
Vẳng bên tai, tiếng chim hót líu lo, tiếng suối chảy róc rách từ các nơi "thâm sơn cùng cốc" chảy ra bên các khu vườn xinh xinh bên cạnh một con suối nở tím hoa mua, bằng lăng và hoa sim tim tím. Nơi đây đã có rất nhiều bạn trẻ đến dã ngoại vào những dịp cuối tuần, thú vị nhất là khi màn đêm tịch mịch cũng là lúc bắt đầu khám phá trăng đêm tuyệt đẹp.
Cảnh quan thiên nhiên đặc sắc, không khí trong lành, non nước hữu tình giúp bạn quên đi bao căng thẳng, lo âu, phiền muộn đời thường. Điều lý thú là khi du thuyền trên mặt hồ, bạn sẽ được mục kích và tận hưởng cái đẹp, cái hoang sơ, của mênh mông mây nước. Về đêm, dưới ánh trăng sao, không gian càng huyền bí hơn bởi âm thanh của sóng nước, gió rừng và tiếng gầm, tiếng hú, tiếng gọi đàn của muôn loài cầm thú, côn trùng hoà quyện vào nhau, tiếng cá quẫy đêm…
Câu cá ở hồ Đồng Xanh.
Câu cá trên hồ Đồng Xanh - Đồng Nghệ rất thú với các loại cá nuôi như rô phi, mè, trắm… cùng với cá hoang dã như tràu, bống, trê... Khi màn đêm buông xuống, được ngồi trên những con thuyền độc mộc, chính là lúc bạn khám phá đêm trăng huyền ảo, lung linh trên sóng nước như dát vàng lồng trong bóng núi chập chùng như "trăng đêm Dương Tử…".
Với cảnh quan thoáng đãng, thơ mộng, hữu tình nói trên, hồ Đồng Xanh - Đồng Nghệ được chọn là nơi tổ chức giải đua thuyền Rowing và Canoeing Quốc gia hàng năm. Giá mỗi chuyến du khảo trên lòng hồ có giá khoảng 50.000 đồng/người, có trang bị áo phao đầy đủ để đảm bảo an toàn cho du khách.
Đua thuyền Rowing và Canoeing Quốc gia trên mặt hồ mờ ảo.
Các vận động viên chuẩn bị đua thuyền trên lòng hồ Đồng Xanh.
