Dư luận Mỹ đang nín thở chờ xem đại bồi thẩm đoàn ở New York có quyết định khởi tố cựu tổng thống Cộng hòa hay không, sau nhiều tuần bí mật xem xét các bằng chứng điều tra do Công tố viên quận Manhattan Alvin Bragg đệ trình, liên quan đến cáo buộc ông Trump phạm pháp khi trả 130.000 USD, thông qua luật sư thân tín Michael Cohen, để ém nhẹm mối quan hệ với nữ diễn viên phim người lớn Stormy Daniels trong giai đoạn vận động tranh cử năm 2016.
Theo CNN, nếu bị khởi tố, ông Trump không phải là chính trị gia đầu tiên ở Mỹ vướng rắc rối như vậy. Hơn một thập kỷ trước, ông Edwards cũng bị cáo buộc vi phạm luật tài trợ chiến dịch tranh cử của liên bang, khi 2 nhà tài trợ đã bí mật chi gần 1 triệu USD để giúp chính khách Dân chủ này che giấu người tình đang mang thai trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2008.
Tại tòa, các luật sư biện hộ cho ông Edwards lập luận rằng, các khoản thanh toán trên không vi phạm luật bầu cử liên bang, vì chúng nhằm mục đích bảo vệ gia đình ông khỏi nỗi đau và sự xấu hổ, hơn là cố gắng che giấu chuyện ngoại tình trước cử tri để tiếp tục tham vọng chính trị của bản thân.
Vào thời điểm đó, bồi thẩm đoàn đã tuyên trắng án cho ông Edwards về cáo buộc nhận các khoản đóng góp trái phép cho chiến dịch vận động tranh cử, nhưng bế tắc ở 5 cáo buộc còn lại, bao gồm cả nghi vấn ông khai man với Ủy ban bầu cử liên bang bằng cách không tiết lộ bản kê tài trợ, vốn bao gồm cả các khoản chi giúp ông che giấu quan hệ ngoài luồng.
Tuy nhiên, Bộ Tư pháp cuối cùng quyết định không tái xét xử ông Edwards. Đây được coi là một thất bại lớn đối với Ban Liêm chính công thuộc Bộ Tư pháp Mỹ, do ông Jack Smith đứng đầu khi đó. Ông Smith hiện được bổ nhiệm làm công tố viên đặc biệt giám sát các cuộc điều tra liên bang về vai trò của ông Trump trong vụ bạo loạn chết người trên Đồi Capitol ngày 6/1/2021 cũng như việc các tài liệu mật được phát hiện tại tư dinh của ông ở Mar-a-Lago, bang Florida.
Ông Edwards, người từng tranh cử chức Phó tổng thống Mỹ năm 2004, đã rút khỏi chính trường sau khi vụ truy tố năm 2012 kết thúc. Ông hiện hành nghề luật sư ở Bắc Carolina.
Theo Steven Friedland, giáo sư luật thuộc Đại học Elon từng dự nhiều phiên tòa liên bang xét xử ông Edwards ở Greensboro, bang Bắc Carolina trong 6 tuần năm 2012, đây là tiền lệ gần nhất cho trường hợp của ông Trump. Song, ông Friedland lưu ý, nó không phải là điều tốt “đối với ai đó đang tìm cách làm tương tự”.
Hiện không rõ nếu quyết định khởi tố ông Trump, công tố viên Bragg và đại bồi thẩm đoàn ở New York sẽ theo đuổi những cáo buộc nào chống lại cựu tổng thống. Các chuyên gia pháp lý lưu ý, việc gắn truy tố hình sự của tiểu bang với luật bầu cử liên bang dường như từng xảy ra.
Tuy nhiên, các đồng minh của ông Trump đã bắt đầu đưa ra những luận điểm tương đồng với trường hợp của ông Edwards. Bản thân ông Trump cũng quả quyết mình không phạm pháp, đồng thời cáo buộc cuộc điều tra của công tố viên quận Manhattan “có động cơ chính trị” và kêu gọi những người ủng hộ tiến hành biểu tình nếu ông bị truy tố.
Các diễn biến trong những ngày tới đây dự kiến sẽ giúp làm sáng tỏ việc ông Trump sẽ vượt qua rắc rối pháp lý này như thế nào.
Tuấn Anh
