Trước đó, ngày 10/11/2021, Bệnh viện Dã chiến 3 tầng số 16 tiếp nhận bệnh nhân D. nhập viện vì viêm phổi COVID-19 trong bệnh cảnh suy hô hấp nặng. Bệnh nhân có bệnh nền đái tháo đường type 2 mới phát hiện, béo phì độ 3 (theo phân độ Tổ chức y tế thế giới) với cân nặng 140kg và chỉ số khối cơ thể (BMI) đến 48 kg/m2.
Đánh giá đây là một trường hợp bệnh nhân có nguy cơ diễn tiến nặng nhanh vì hiện tượng tăng viêm quá mức trong COVID-19 (bão cytokine), bệnh nhân được theo dõi hồi sức liên tục, hội chẩn hội đồng chuyên môn thành phố sử dụng kháng thể đơn dòng Tocilizumab ngay lập tức.
Tuy nhiên, ở thời điểm 18 giờ sau nhập viện, bệnh nhân diễn tiến hội chứng nguy kịch hô hấp cấp, phải can thiệp đặt nội khí quản, thở máy xâm lấn.
Tình trạng suy hô hấp bệnh nhân diễn tiến nhanh, trên một bệnh nhân béo phì nặng và tiên lượng can thiệp thủ thuật phức tạp, các bác sĩ đã can thiệp thành công ECMO (oxy hoá máu màng ngoài cơ thể) trong hơn 3 giờ.
Sau can thiệp, bệnh nhân tiếp tục diễn tiến suy đa cơ quan do bão cytokine, các chuyên gia hồi sức Bệnh viện Dã chiến 3 tầng số 16 tiến hành vừa lọc máu hấp phụ, vừa duy trì ECMO để đảm bảo chức năng các cơ quan sống còn.
Sau 1 tuần hồi sức tích cực với kỹ thuật cao, sinh hiệu bệnh nhân và chức năng các cơ quan bắt đầu hồi phục và ổn định dần, tuy nhiên, tổn thương X-quang phổi do COVID-19 tiến triển nặng (đông đặc đến 80% thể tích phổi), bệnh nhân phải hoàn toàn phụ thuộc vào ECMO.
TS.BS Nguyễn Hoàng Hải - Giám đốc Bệnh viện Dã chiến 3 tầng số 16 - nhận định: “ECMO được xem là niềm hi vọng cuối cùng của bệnh nhân viêm phổi COVID-19 nguy kịch khi thở máy xâm lấn không thành công. Mặc dù vậy, theo y văn thế giới, béo phì bệnh lý (béo phì nặng với BMI > 40 kg/m2) được xem là yếu tố tiên lượng xấu khi can thiệp ECMO vì nguy cơ xuất hiện các biến chứng và tỉ lệ tử vong cao (một số nghiên cứu ngoài nước cho thấy tỉ lệ tử vong có thể lên đến 80%-90%).
Vì thế, hướng dẫn chẩn đoán và điều trị COVID-19 của Bộ Y tế Việt Nam đánh giá béo phì nặng (BMI >40 kg/m2) là một chống chỉ định tương đối, đòi hỏi bác sĩ phải cân nhắc cẩn thận trước khi can thiệp và phải có chiến lược theo dõi thích hợp tại trung hồi sức chuyên sâu.
Quá trình chăm sóc điều dưỡng bệnh nhân ECMO có béo phì nặng rất khó khăn, đặc biệt khi xoay trở tư thế bệnh nhân, phòng ngừa loét tì đè, phòng ngừa nhiễm trùng bệnh viện, cũng như phải có chế độ dinh dưỡng vừa phù hợp nhu cầu chuyển hoá cơ bản, vừa đáp ứng tình trạng viêm/nhiễm trùng nặng”.
Bằng sức trẻ và nghị lực phi thường, cùng với nỗ lực không mệt mỏi của tất cả y bác sĩ, kì tích đã xảy ra. Trải qua gần 3 tháng thở máy xâm lấn và can thiệp ECMO phức tạp với nhiều biến chứng liên quan béo phì bệnh lý và viêm phổi COVID-19 nặng, chức năng phổi bệnh nhân bắt đầu hồi phục, bệnh nhân được cai máy thở thành công vào ngày 23/1/2022.
Sau 84 ngày, các vùng xẹp phổi và đông đặc trên Xquang cải thiện đáng kể.
Đây là một trong những trường hợp bệnh nhân viêm phổi COVID-19 có cân nặng hiếm gặp (140kg) tại Việt Nam, với thời gian duy trì ECMO dài nhất tính đến thời điểm hiện tại (84 ngày).
Chàng trai 28 tuổi nhẹ nhàng tâm sự nhân dịp đầu năm mới: “Em biết tình trạng hiện tại của em đã là một kì tích, em cảm ơn tất cả các anh chị đã chăm sóc em trong thời gian qua rất nhiều”.
