Ngày 1/1/2023, theo quy định của Luật Cư trú thì sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy đã được cấp sẽ không còn giá trị. Vậy người dân cần chuẩn bị những gì khi 2 cuốn sổ này sắp hết giá trị sử dụng?
Khẩn trương làm căn cước công dân gắn chip điện tử
Trao đổi với phóng viên Dân trí, đại diện lãnh đạo Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư thuộc Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (Bộ Công an), cho biết, để không gặp phải khó khăn khi sổ hộ khẩu giấy hết hạn sử dụng công dân cần thực hiện 2 vấn đề quan trọng, đó là:
Thứ nhất, theo luật Căn cước công dân, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là tập hợp thông tin cơ bản của tất cả công dân Việt Nam được chuẩn hóa, số hóa, lưu trữ, quản lý bằng cơ sở hạ tầng thông tin để phục vụ quản lý nhà nước và giao dịch của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Tại Điều 9 Luật Căn cước công dân (CCCD) quy định thông tin về công dân được thu thập, cập nhật vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư gồm: Họ, chữ đệm và tên khai sinh; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; nơi đăng ký khai sinh; quê quán; dân tộc; tôn giáo; quốc tịch; tình trạng hôn nhân, nơi thường trú; nơi ở hiện tại…
Như vậy, nếu công dân chưa được cập nhật thông tin trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc cập nhật nhưng chưa chính xác, cần nhanh chóng đi cập nhật lại để tạo thuận lợi cho việc thực hiện các thủ tục hành chính sau 31/12/2022.
Thứ hai, công dân cần khẩn trương làm CCCD gắn chip điện tử. Những thông tin liên quan về cư trú của công dân đều được cập nhật tại Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Cơ quan công an sẽ sử dụng số định danh cá nhân để truy cập, cập nhật, điều chỉnh trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Điều 12 Luật CCCD quy định số định danh cá nhân như sau: Số định danh cá nhân được xác lập từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư dùng để kết nối, cập nhật, chia sẻ, khai thác thông tin của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và các cơ sở dữ liệu chuyên ngành; số định danh cá nhân do Bộ Công an thống nhất quản lý trên toàn quốc và cấp cho mỗi công dân Việt Nam, không lặp lại ở người khác.
Do đó, nếu công dân đang sử dụng chứng minh nhân dân 9 số sẽ rất khó khăn trong việc xin xác nhận thông tin về cư trú. Mọi công dân đến độ tuổi làm CCCD nhưng chưa đi làm thì cần nhanh chóng đi làm ngay nhằm tạo thuận lợi khi thực hiện các thủ tục hành chính khi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú chính thức không còn giá trị sử dụng để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho bản thân.
Đến ngày 1/1/2023, theo quy định của Luật Cư trú thì sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy đã được cấp sẽ không còn giá trị. (Ảnh: Nguyễn Dương).
Tích hợp nhiều thông tin nhưng vẫn gặp khó khăn khi giao dịch hành chính
Thời gian gần đây, một số công dân phản ánh, mặc dù họ đã đến công an phương tích hợp nhiều thông tin như giấy phép lái xe, bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội,... vào CCCD gắn chip, nhưng khi đến các cơ quan chức năng để giao dịch hành chính vẫn gặp khó khăn, do dữ liệu chưa liên thông.
Về việc này, theo quy trình hiển thị tích hợp thông tin hiện nay, khi công dân cung cấp thông tin phục vụ tích hợp giấy tờ, thông tin này phải được gửi sang đơn vị chủ quản để xác thực, sau khi có kết quả xác thực mới hiển thị lên tài khoản định danh trên ứng dụng VneID.
Hiện nay đã có 4,9/5,7 triệu thông tin Bảo hiểm xã hội, 2,6/5,3 triệu thông tin giấy phép lái xe xác thực thành công và hiển thị lên trên ứng dụng, các trường hợp khác xác thực không hợp lệ nên không đưa thông tin lên ứng dụng.
Thời gian tới Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội sẽ điều chỉnh lại cách hiển thị ở trên ứng dụng theo hướng các thông tin người dân cung cấp sẽ đưa hiển thị lên ứng dụng với trạng thái là chưa xác thực, xác thực thành công.
"Khi công dân tích hợp các thông tin sẽ có hiển thị trạng thái xác thực thành công với cơ quan chủ quản hoặc xác thực không thành công sẽ báo không thành công. Cách làm này sẽ giúp người dân có thể biết trạng thái, tình trạng thông tin của mình, dự kiến trong bản cập nhật tới của ứng dụng sẽ thực hiện như vậy", vị lãnh đạo Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư nói.
Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 104/2022 sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định liên quan đến việc nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công.
Điều 14 Nghị định 104 nêu rõ, cơ quan có thẩm quyền, cán bộ, công chức, viên chức, cá nhân được giao trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công phải khai thác, sử dụng thông tin về cư trú của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công.
Thông tin về cư trú của công dân tại thời điểm làm thủ tục hành chính được cán bộ, công chức, viên chức, cá nhân có trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính ghi nhận và lưu giữ trong hồ sơ thủ tục hành chính trên Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp bộ, cấp tỉnh.
Việc khai thác, sử dụng thông tin về cư trú của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được thực hiện bằng một trong các phương thức sau:
- Tra cứu, khai thác thông tin cá nhân qua chức năng của Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp bộ, cấp tỉnh đã được kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc qua cổng dịch vụ công quốc gia
- Tra cứu thông tin cá nhân thông qua tài khoản định danh điện tử của công dân được hiển thị trong ứng dụng VNelD
- Sử dụng thiết bị đầu đọc đã được kết nối trực tuyến với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, bao gồm thiết bị đọc mã QRCode hoặc thiết bị đọc chip trên thẻ Căn cước công dân gắn chip;
- Các phương thức khai thác khác theo quy định của pháp luật chuyên ngành.
Các tiện ích của ứng dụng VNeID (Ảnh: Bộ Công an).
Trường hợp không thể khai thác được thông tin cư trú của công dân theo các phương thức nêu trên, Nghị định 104 nêu rõ: Cơ quan có thẩm quyền, cán bộ, công chức, viên chức, cá nhân được giao trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công có thể yêu cầu công dân nộp bản sao hoặc xuất trình một trong các giấy tờ có giá trị chứng minh thông tin về cư trú.
Việc yêu cầu công dân nộp bản sao hoặc xuất trình giấy tờ có giá trị chứng minh thông tin về cư trú được nêu cụ thể trong quyết định công bố thủ tục hành chính của bộ, cơ quan, địa phương hoặc các văn bản thông báo dịch vụ của cơ quan, tổ chức cung cấp dịch vụ.
Các loại giấy tờ có giá trị chứng minh thông tin về cư trú bao gồm: Thẻ Căn cước công dân, Chứng minh nhân dân, Giấy xác nhận thông tin về cư trú, Giấy thông báo số định danh cá nhân và thông tin công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chịu trách nhiệm thi hành Nghị định 104 và thực hiện công bố thủ tục hành chính theo quy định thuộc phạm vi chức năng quản lý của mình.
