Trong những tháng đầu năm 2022, trước ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, tình hình vận chuyển hành khách qua đường hàng không bị đình trệ, lượng hành khách xuất nhập cảnh không có do ngừng bay quốc tế. Tuy vậy, hàng hoá vận chuyển qua đường hàng không tăng cao, tiềm ẩn nhiều nguy cơ các tội phạm ma tuý hoạt động mạnh, diễn biến phức tạp. Để kịp thời ngăn chặn ma tuý thẩm lậu vào nội địa, Hải quan đã chủ động phối hợp với lực lượng Công an phát hiện và bắt giữ nhiều vụ việc, đường dây ma tuý.
Tuyến hàng không và chuyển phát nhanh vẫn "nóng"
Theo Cục Hải quan Hà Nội, từ đầu tháng 3/2022, qua công tác thu thập, nắm tình hình, Cục Hải quan Hà Nội nhận được nhiều nguồn tin về đường dây tội phạm vận chuyển thành ma túy từ châu Âu (Đức, Séc) về Hà Nội, Việt Nam bằng đường hàng không qua cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài, các ICD Mỹ Đình, Gia Lâm và hàng được giao tại nhiều địa phương trong cả nước.
Qua các vụ việc và theo từng chuyên án cho thấy, gần đây các đối tượng buôn bán, vận chuyển trái phép ma túy dùng các phương thức, thủ đoạn che giấu ngày càng tinh vi, lợi dụng các quy định thông thoáng của pháp luật, phương thức vận chuyển của các hãng chuyển phát nhanh, bưu điện là giao hàng tận nơi để vận chuyển ma túy qua biên giới.
Đặc biệt, các đối tượng buôn bán, vận chuyển ma túy qua tuyến hàng không, chuyển phát nhanh, bưu điện sử dụng các thủ đoạn ngụy trang tinh vi như: Bỏ ma túy vào ngăn giả các túi xách, bao bì, trong các lọ thuốc, thực phẩm chức năng, các hộp bánh kẹo, mỹ phẩm, trong vật dụng gia đình hoặc nuốt ma túy trong người... nhằm đối phó với sự kiểm tra của máy soi và chó nghiệp vụ Hải quan. Thậm chí, các đối tượng thường sử dụng tên giả, chứng minh nhân dân giả, địa chỉ không rõ ràng, không có thật, điện thoại SIM rác, thuê người nhận hộ... để gửi hàng, nhận hàng...
Mới đây, ngày 9/5/2022, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất làm thủ tục cho lô hàng quà biếu nhập khẩu theo tuyến SAN FRANCISCO - JAPAN - TP. Hồ Chí Minh, người nhận là ông Hoàng Minh Thái; sinh năm 2001, tại Bình Định.
Qua công tác soi chiếu, cơ quan Hải quan đã phát hiện 1 thùng carton hàng hóa nghi vấn chứa hàng cấm. Kiểm tra thủ công, lực lượng Hải quan phát hiện 5.000 gam cần sa, được chia thành 20 gói nhỏ, cất giấu tinh vi trong nhiều hộp bánh ngũ cốc. Trước đó, ngày 5/5/2022, qua kiểm tra kiện hàng quà biếu được gửi về từ Mỹ, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất phát hiện trong 4 hộp bánh ngũ cốc chứa 18 gói cần sa khô, mỗi hộp được cất giấu từ 4-6 gói, tổng trọng lượng trên 5.000 gam. Kiện hàng này do ông Phan Quốc Thái, sinh năm 1982, cư ngụ tại Hóc Môn, TP. Hồ Chí Minh đứng tên làm thủ tục nhận hàng.
Theo Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, ngoài thủ đoạn cất giấu, ngụy trang ma túy tinh vi trong các đồ vật, các gói bánh kẹo..., các đối tượng còn sử dụng phương thức gửi hàng lòng vòng qua nhiều nước nhằm đánh lạc hướng cơ quan chức năng khi tra soát tuyến đường trọng điểm. Đầu tháng 4 vừa qua, qua kiểm tra kiện hàng quà biếu gửi qua nhiều tuyến từ SAN FRANCISCO - KOREA - TP Hồ Chí Minh, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất phát hiện trong 4 hộp bánh ngũ cốc hiệu QUAKER và RAISIN BRAN, chứa 22 gói nilon có trọng lượng cả bì khoảng 5.660 gam cần sa. Lô hàng này do ông Đặng Huỳnh Tấn Phúc, thường trú tại quận 1, TP Hồ Chí Minh đứng tên nhận hàng.
Không chỉ hàng nhập khẩu, trong nhiều lô hàng xuất khẩu, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh kiểm tra trọng điểm đã phát hiện nhiều kiện hàng chứa ma túy được cất giấu rất tinh vi. Ngày 8/3/2022, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất tiến hành làm thủ tục cho lô hàng xuất khẩu đi Australia (quá cảnh qua Singapore) theo loại hình phi mậu dịch cá nhân đã phát hiện 1022,29 gam Methamphetamine. Số ma túy này được các đối tượng chia thành 12 gói trong túi nilon nhỏ nhét vào đế dép xốp quai kẹp.
Tiếp đó, ngày 18/3/2022, kiểm tra lô hàng xuất khẩu đi Australia được quá cảnh qua Singapore, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất tiếp tục phát hiện 497,5 gam ma túy được ngụy trang trong các bao cà phê có in chữ "ARABICA - Cà phê hạt rang ROASTED COFFEE BEAN". Cùng ngày một kiện hàng xuất khẩu khác cũng được cơ quan Hải quan phát hiện cất giấu 1.171,8 gam ma túy (Methamphetamine) để trong 29 gói nilon giấu trong các hộp kem dưỡng da...
Đẩy mạnh công tác phối hợp
Từ nhận diện phương thức thủ đoạn cũng như kết quả phối hợp đấu tranh, lực lượng Công an và Hải quan xác định việc nắm thông tin, tình hình từ xa, từ sớm đóng vai trò quan trọng trong đấu tranh, phòng chống thẩm lậu ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam.
Để đấu tranh triệt phá có hiệu quả các đường dây buôn bán, vận chuyển ma túy từ nước ngoài về Hà Nội, Việt Nam, Cục trưởng Cục Hải quan Hà Nội Dương Phú Đông cho biết, Cục Hải quan Hà Nội đã chủ động, kịp thời cùng Cục điều tra tội phạm về ma tuý - Bộ Công an, Công an TP Hà Nội, Cục Điều tra chống buôn lậu-Tổng cục Hải quan thống nhất xác lập chuyên án chung nhằm huy động tổng thể các lực lượng tham gia và áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh với các đường dây ma túy.
Theo đó, tính đến ngày 30/5/2022, Cục Hải quan Hà Nội đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng khám phá 13 vụ. Cụ thể có 3 chuyên án và 1 vụ tại Nam Định phối hợp Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý, bắt giữ 13 đối tượng, khoảng 129kg ma tuý; 2 chuyên án phối hợp với Cục điều tra tội phạm về ma tuý, bắt giữ 16 đối tượng, khoảng 50kg ma tuý. Tổng số đối tượng bắt giữ trong nửa năm là 29 đối tượng; thu giữ khoảng 179kg ma tuý các loại.
"Các chuyên án ma túy do Cục Hải quan Hà Nội chủ trì, có kết quả bắt giữ (đối tượng, vật chứng) lớn nhất qua đường hàng không. Trong thời gian 6 tháng các chuyên án được điều tra kịp thời, nhanh chóng bằng các biện pháp nghiệp vụ và có sự phối hợp đồng bộ giữa hai lực lượng Hải quan - Công an tại nhiều tỉnh, thành phố. Nhiều đường dây buôn bán, vận chuyển trái phép chất ma túy qua biên giới có tổ chức, tinh vi đã bị triệt phá bởi các lực lượng chuyên trách tham gia chuyên án và cơ quan điều tra đang tiếp tục đấu tranh mở rộng các vụ án," ông Dương Phú Đông nhấn mạnh.
Tại hội nghị sơ kết công tác phối hợp phòng, chống ma túy 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2022 do Cục Hải quan Hà Nội tổ chức ngày 2/6, Đại tá Chu Văn Phú, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy-Bộ Công an cho biết, vừa qua, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy- Bộ Công an phối hợp với Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục Hải quan Hà Nội đã xác lập 5 chuyên án. Trong đó có một chuyên án điển hình đã xác định đường dây vận chuyển ma túy trái phép chủ yếu là ma túy dạng kẹo MDMA được trộn lẫn trong hàng biếu gửi để nhập vào trong nước.
