| Những bàn sách trong nhà sách Barnes and Noble với những cuốn sách đang thịnh hành trên Tiktok |
Vào một buổi chiều thứ Bảy, tại trung tâm thương mại lớn ở Essex (Anh), những người mua sắm trẻ tuổi bị thu hút bởi một cửa hàng. Một cô gái trẻ lướt ngón tay dọc theo gáy sách các cuốn tiểu thuyết bán chạy của tác giả Colleen Hoover, trong khi một vài chàng trai khoảng 20 tuổi đang bị cuốn vào gian truyện tranh manga.
Họ đang ở trong một nhà sách Waterstones được bài trí giống như một quầy hàng bán đồ ăn, với các bìa sách rực rỡ xếp trên bàn tròn hoặc được nhóm lại trên các kệ sách, dưới các tấm biển ghi thể loại như “Lãng mạn” hoặc “LGBTQ +” (đồng tính, song tính và chuyển giới). Heartstopper của tác giả Alice Oseman - một bộ truyện tranh về mối tình giữa hai nam sinh, giờ đã trở thành một chương trình của Netflix - có hẳn một gian cho riêng nó.
Tất cả những điều này là do BookTok, một cộng đồng trên mạng xã hội TikTok, đã sớm trở nên nổi tiếng trong những tháng đầu tiên kể từ khi dịch Covid -19 bùng phát và đã không ngừng phát triển. BookTok lớn mạnh nhanh chóng với những người hâm mộ sách thổn thức vì cốt truyện hoặc khoe bộ sưu tập sách của họ trong các video tự làm tại nhà.
“Trước đây, chúng tôi dựa vào đối tượng khách hàng lớn tuổi, nhưng hiện tại đa số khách hàng của chúng tôi là thanh thiếu niên. Nhiều tác phẩm của các tác giả da màu và châu Á giờ đang được xuất bản. Tôi từng muốn có một gian sách dành riêng cho cộng đồng LGBTQ+ và giờ đây tôi có thể làm vậy. Thật là thú vị. Bạn có thể thấy ngành xuất bản đang thay đổi”, anh Peter, quản lý của nhà sách Waterstones cho biết.
| Madeline Miller, tác giả của The Song of Achilles, cảm ơn những người hâm mộ của bà trên TikTok |
Cô Elena Armas, sinh ra ở Tây Ban Nha, đã viết blog về sách cách đây nhiều năm, nhưng cô chỉ bắt đầu viết sách khi đại dịch xảy ra. Cô đã xuất bản cuốn tiểu thuyết đầu tay của mình, The Spanish Love Deception, vào năm 2021.
“Vài tháng sau khi xuất bản, cuốn sách bỗng dưng lọt vào Top 100 của cửa hàng Kindle trên Amazon. Tất cả là nhờ một video TikTok giới thiệu cuốn sách của tôi được lan truyền mạnh mẽ. Hàng triệu lượt xem, doanh số bán sách tăng lên gấp bội và điều đó đã khiến các nhà xuất bản liên hệ với tôi”, cô Armas nói.
Biên tập viên người Anh Molly Crawford, người biết đến BookTok qua câu “TikTok đã buộc tôi phải mua nó” xuất hiện trên các nhận xét sản phẩm trên Amazon cho biết: “Ảnh hưởng của BookTok đối với ngành sách là một trong những điều tích cực nhất tôi từng thấy. Công việc của tôi là xuất bản những cuốn sách mà độc giả muốn đọc, vì vậy sẽ thật sai lầm nếu bỏ qua tầm ảnh hưởng toàn cầu của BookTok. Nó tiết lộ rằng có một số thể loại, đặc biệt là lãng mạn và khoa học viễn tưởng, có nhu cầu lớn hơn đặc biệt đối với giới trẻ”.
Ngoài ra, có một hiện tượng bất ngờ khác khi những cuốn sách đã xuất bản trước đây bỗng nhiên nổi tiếng trở lại. Tác phẩm Ulysses (1920) của nhà văn James Joyce đã bán chạy một lần nữa ở thị trường Mỹ sau khi người hâm mộ bắt đầu đăng bài về nó.
Theo anh Peter tại Waterstones, tiểu thuyết The Song of Achilles (2011) của nhà văn Madeline Miller cũng bỗng quay trở lại thời huy hoàng của nó nhờ vào sự quan tâm của mọi người tới thần thoại.
Tuy nhiên, nhà xuất bản Bloomsbury đã chỉ ra một yếu tố khác: “Thế hệ độc giả mới trước hết có sự kết nối với một trong những câu chuyện tình yêu đồng tính vĩ đại nhất. Ngoài ra, The Song of Achilles đã trở thành một nơi trốn thoát cho nhiều độc giả khi rất nhiều người trong số họ, do đại dịch, đã bỏ lỡ những sự kiện quan trọng trong cuộc đời. Chia sẻ cảm xúc của họ về số phận của Achilles và Patroclus cho phép họ kết nối với những độc giả khác bất chấp khoảng cách địa lý. Sự nổi tiếng của Madeline Miller được dẫn dắt bởi những độc giả thật sự - không phải thông qua quảng cáo đắt tiền hay một bộ phim hàng triệu đô la”, họ cho biết.
Đối với một mạng xã hội vốn phục vụ cho mục đích thương mại chứ không phải là văn học, BookTok đã cứu ngành xuất bản. “Thoát khỏi đợt giãn cách đầu tiên do dịch COVID-19, chúng tôi đều lo lắng về việc bán lẻ sẽ bị ảnh hưởng. Nhưng khi chúng tôi ra khỏi đợt giãn cách thứ hai, thị trường đã bùng nổ. Tôi đã làm việc trong ngành bán sách được 10 năm và đó là sự thay đổi độc giả lớn nhất mà tôi từng thấy”, anh Peter nói.
Câu hỏi lớn nhất hiện giờ là nó sẽ tồn tại trong bao lâu. “Nó dường như sẽ không biến mất trong tương lai gần. Giờ đây, chúng tôi dựa vào những người mà Tiktok mang đến”, anh cho biết.
“Thật tuyệt vời khi một nền tảng truyền thông xã hội cho phép những cuốn sách xuất sắc tìm thấy một lượng độc giả hoàn toàn mới. Các lời truyền miệng và khả năng khám phá đã luôn là chìa khóa thành công. Một nền tảng cho phép đưa ra các đề xuất đáng tin cậy chỉ qua một cái chạm màn hình là vô giá. Và BookTok không hề có dấu hiệu chậm lại”, giám đốc xuất bản của Magpie Books, cô Natasha Barden nói.
