Tại cuộc gặp thượng đỉnh được tổ chức theo hình thức trực tuyến hôm 16/7, các nhà khoa học hàng đầu thế giới cùng với cố vấn chính phủ của các nước đã lên tiếng cảnh báo Anh đang đi tới thảm họa khi quyết định cho dỡ bỏ toàn bộ các lệnh hạn chế chống COVID-19 từ ngày 19/7 tới.
Sự kiện được tổ chức trong bối cảnh trên 1.200 nhà khoa học đã cùng ký vào một bức thư được đăng tải trên tạp chí y học danh tiếng Lancet. Trong thư, giới khoa học khẳng định kế mở cửa ồ ạt của Thủ tướng Boris Johnson là “quá sớm và nguy hiểm”.
Ông Johnson trước đó khẳng định kế hoạch mở cửa là “không thể đảo ngược”. Nhà lãnh đạo Anh lớn tiếng bảo vệ chiến lược mới, nói rằng đây là thời điểm phù hợp để triển khai trên thực tế trước khi thời tiết chuyển sang lạnh giá.
Phát biểu tại cuộc hội thảo hôm 16/7, Giáo sư Christina Pagel, Giám đốc đơn vị nghiên cứu lâm sàng thuộc Đại học London cảnh báo về nguy cơ biến thể mới xuất hiện trong mùa hè này. Bởi bất kỳ biến chủng nào có khả năng lây nhiễm sang đối tượng đã tiêm ngừa vaccine đều có ưu thế chọn lựa lớn và có thể lây lan mạnh. Biến thể chiếm ưu thế ở Anh sẽ lan ra phần còn lại của thế giới, như trường hợp đã xảy ra với biến thể Alpha được phát hiện lần đầu tại Anh.
Chuyên gia dịch tễ lâm sàng Deepti Gurdasani, người cũng dự hội nghị thượng đỉnh này, trước đó khẳng định cả thế giới đang dõi theo một cuộc khủng hoảng bùng phát ở Anh mà đáng nhẽ ra đã có thể tránh được.
Cùng chung nhận định này, Giáo sư Michael Baker, thành viên nhóm cố vấn của Bộ Y tế New Zealand khẳng định ông “ngạc nhiên” khi biết thông tin về kế hoạch của Anh dỡ mọi lệnh hạn chế COVID-19 từ ngày 19/7. Theo ông Baker, có vẻ như chính phủ Anh đã dịch chuyển hẳn sang cách tiếp cận về miễn dịch cộng đồng, điều mà ông cho là “hoàn toàn không thể chấp nhận được” khi chiến lược này đã thất bại thảm hại trên phạm vi toàn cầu.
Đi sâu phân tích, nhiều chuyên gia cho rằng chính quyền của Thủ tướng Boris Johnson đang theo đuổi một “chính sách thảm họa”. Theo tiến sĩ William Haseltine, chuyên gia virus học và là Chủ tịch tổ chức học giả ACCESS Health International, cả thế giới từng có thời hướng về nước Anh với mong muốn được thấy các chính sách vĩ đại và hợp lý. “Nhưng rất tiếc đó không phải là trường hợp ứng với đại dịch COVID-19. Điều tôi lo sợ chính là hiệu ứng tồi tệ, khi nhiều bang tại Mỹ sẽ tiếp bước Anh”, ông Haseltine nói.
Chuyên gia người Mỹ cũng chỉ trích mạnh mẽ các chiến lược về miễn dịch cộng đồng, coi đây là kiểu hành vi tự sát. “Tôi nghĩ tự sátchính là từ mà chúng ta sử dụng. Bởi thực tế đúng là như vậy. Ai cũng hiểu rằng kiểu miễn dịch đó sẽ dẫn đến cái chết của hàng nghìn người, thậm chí cả hàng chục nghìn người. Đó là một thảm họa dưới góc độ chính sách”, ông Haseltine bày tỏ.
Tại hội nghị, giới học giả, các nhà khoa học cũng lên tiếng cảnh báo về thực trạng ngay cả những người tiêm đủ liều vaccine ngừa COVID-19 cũng sẽ phải gánh chịu hậu quả từ mức độ lây nhiễm cao.
Meir Rubin, chuyên gia cố vấn cho chính phủ Israel về kiểm soát nguy cơ dịch bệnh COVID-19 cho rằng ngay cả loại vaccine tốt nhất cũng chỉ là một chiến thuật, chứ chưa phải là chiến lược. Một vùng ở Israel, nơi có hơn 80% dân số đã tiêm đủ liều vaccine Pfizer-BioNTech, gần đây vẫn là điểm bùng phát dịch bệnh COVID-19 “nghiêm trọng”. Theo ông Rubin, khi không diệt trừ được virus, ngay cả nhóm cư dân đã tiêm vaccine cũng có thể “sụp đổ trước sức tấn công của một biến thể kế tiếp”.
Tiến sĩ Haseltine cũng lưu ý rằng một mình vaccine là không đủ để chấm dứt đại dịch. Bởi ngay cả khi đã tiêm ngừa vaccine, mọi người vẫn phải tiếp tục tuân thủ những hướng dẫn, nỗ lực nghiêm túc. Những chính sách về mở cửa toàn bộ quốc gia tại thời điểm làn sóng lây nhiễm gia tăng - như cách mà Anh sắp làm, là hoàn toàn phản tác dụng.
