Từ đầu tháng 2/2022, Nghị định 15/2022 quy định chính sách miễn, giảm thuế có hiệu lực. Hầu hết hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế giá trị gia tăng (VAT) 10% sẽ được giảm xuống 8%, áp dụng đến hết năm 2022. Các chuyên gia đánh giá, đây là một trong những chính sách giảm thuế dự kiến có tác động rộng rãi và rõ ràng nhất đến thị trường trong năm 2022.
Tuy vậy, theo khảo sát, không phải khách hàng nào cũng biết quy định này và nhiều nơi bán vẫn chưa thực hiện.
Người mua bất ngờ
Là người thường xuyên đi siêu thị Co.opmart Hà Đông để mua hàng hóa thiết yếu cho gia đình, chị Nguyễn Thị Hoa (ở phường Mỗ Lao, quận Hà Đông, Hà Nội) cho biết, nhiều loại hàng hóa, dịch vụ ở đây chỉ phải chịu mức thuế VAT 8%. Ngày đầu nhìn thấy mức thuế VAT "lạ", chị Hoa rất bất ngờ, khi được nhân viên bán hàng giải thích, chị phấn khởi dù mức giảm không phải quá lớn.
Với hóa đơn có tổng giá trị 164.000 đồng, trước kia VTA là 16.000 đồng. Nhưng nay, sau khi được trừ 2% theo quy định, chị được giảm 3.200 đồng.
Nhiều siêu thị đã giảm 2% VAT cho khách hàng theo đúng quy định.
Tương tự, chị Trần Thị Thu Dung (xã Tân Triều, huyện Thanh Trì), cũng bất ngờ vì tiền VAT đã được giảm. Với tổng số tiền phải thanh toán là hơn 1,4 triệu đồng, do được giảm 2% VAT nên sau bữa ăn liên hoan ở nhà hàng, nhóm của chị được giảm gần 30.000 đồng.
“Tôi thực sự không biết đến sự thay đổi này. Hơn nữa, thuế VAT trước kia là 10%, nếu với những đơn thanh toán giá trị nhỏ thì mức thu cũng không phải lớn nên tôi không hay để ý. Dù vậy, quy định mới này là sự nỗ lực của Nhà nước, nhằm hỗ trợ người dân nên tôi rất ủng hộ. Trong bối cảnh khó khăn do COVID-19 hiện nay, tiết kiệm được đồng nào hay đồng ấy", chị Dung nói.
Khi được hỏi, phần lớn khách hàng đều cho rằng, chưa biết mức thuế VAT mới, do quy định có hiệu lực đúng vào dịp nghỉ Tết Nguyên đán. Tuy vậy, ai cũng phấn khởi vì mua sắm sẽ tiết kiệm hơn ngay đầu năm mới.
Chị Vũ Thúy Hà (phường Phương Liệt, quận Thanh Xuân) tính toán nhanh: "Với mức chi tiêu cho những mặt hàng thiết yếu của gia đình khoảng 15 triệu đồng/tháng, số tiền thuế phải trả mỗi tháng chỉ còn khoảng 800.000 đồng, thay vì hơn 1 triệu đồng như trước".
Theo các nhà kinh doanh, người tiêu dùng, với mức giảm thuế VAT 2% áp dụng cho những dịch vụ, hàng hóa có giá trị nhỏ rất khó để nhìn thấy kết quả. Tuy nhiên, người tiêu dùng sử dụng dịch vụ càng nhiều thì càng thấy rõ lợi ích. Chẳng hạn như với những tiệc cưới hay hội họp, đoàn thể, đặt phòng dài ngày, khách hàng hưởng lợi rất nhiều.
Mỗi nơi thực hiện một kiểu
Trong khi phần lớn cửa hàng, siêu thị ở Hà Nội đã áp dụng mức thuế VAT mới thì vẫn có những nơi "mập mờ", khi thanh toán cho người tiêu dùng không ghi rõ mức giảm VAT, đặc biệt là những cửa hàng bán lẻ.
Nhiều khách hàng không biết thông tin VAT giảm 2%. (Ảnh minh họa)
Thậm chí, nhiều kế toán tại các doanh nghiệp bán lẻ cũng rơi vào lúng túng khi triển khai mức thuế VAT mới cho khách hàng. Chị Ngô Thị H, kế toán bán hàng tại cửa hàng thực phẩm sạch chợ Tứ Hiệp, Thanh Trì cho biết, cửa hàng hiện bán các mặt hàng nông sản, thực phẩm sạch. Nguồn hàng nhập vào có truy suất nguồn gốc nên giá thu mua cao. Nếu tính cả 10% thuế VAT thì hàng rất khó bán. “Cửa hàng cũng chưa nắm được việc áp dụng giảm 2% thuế VAT cho những mặt hàng nào và có thể cũng sẽ không áp dụng cho các đơn hàng bán ra. Bởi nhiều năm qua, cửa hàng không áp dụng tính thuế VAT cho người tiêu dùng, mà tự cân đối để nộp cho cơ quan thuế”, chị H. nói.
“Chúng tôi chưa biết cách tính cụ thể như thế nào và chưa được tập huấn, chưa được chỉ đạo giảm từ Ban giám đốc nên chưa kịp triển khai”, một kế toán của doanh nghiệp hàng tiêu dùng khác cho biết.
“Thời gian điều chỉnh VAT chỉ 11 tháng. Do vậy, chúng tôi mong muốn cơ quan chức năng tổ chức tập huấn sớm để chúng tôi triển khai”, vị kế toán này kiến nghị.
Một hóa đơn không ghi rõ mức VAT.
Trong khi đó, nhiều chuỗi cửa hàng lớn cũng chưa kịp điều chỉnh. Thông tin với VTC News, bà Nguyễn Thị Kim Dung, Giám đốc Siêu thị Co.opmart Hà Đông, cho biết, các hệ thống bán lẻ của Co.opmart bắt đầu áp dụng giá bán được cập nhật theo thuế VAT giảm từ 10% xuống 8% ngay từ đầu tháng 2 theo quy định. Với điều chỉnh mới, tại hệ thống Co.opmart sẽ có trên 20.000 sản phẩm như thực phẩm khô, nước giải khát, sữa, bánh kẹo, thời trang, hàng gia dụng…được áp dụng mức giảm mới.
Tuy nhiên, bà Dung cũng thẳng thắn thừa nhận, việc triển khai giảm 2% VAT trên hóa đơn cũng chưa được làm đồng bộ và triệt để.
"Ban đầu việc điều chỉnh khó đồng bộ về mặt hiển thị như một số mặt hàng chưa kịp thay giá mới, kế toán chưa thành thạo, nhưng chúng tôi vẫn cố gắng đảm bảo khi tính tiền, hóa đơn của khách được giảm theo quy định", bà Dung giải thích.
Nhiều đơn vị khác cũng chưa cập nhật thay đổi mức thuế suất VAT áp dụng vì yếu tố kỹ thuật và cần thêm vài ngày nữa để điều chỉnh hệ thống sang biểu thuế mới như Starbucks, The Coffee House...
PHẠM DUYXử nghiêm trường hợp không giảm thuế VAT 2%
Ngày 9/2, Tổng cục Thuế cho biết, qua kiểm tra vẫn còn một số trường hợp doanh nghiệp, tổ chức, hộ, cá nhân kinh doanh chưa xuất hóa đơn giá trị gia tăng áp dụng mức thuế 8% (đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ thuộc diện giảm thuế giá trị gia tăng từ 10% xuống 8%) theo quy định.
Tổng cục Thuế yêu cầu đối với các trường hợp cố tình vi phạm, phải xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
Trước đó ngày 27/1, Tổng cục Thuế thông báo về việc nâng cấp giải pháp lập hóa đơn điện tử. Theo đó, đối với người sử dụng hoá đơn điện tử, Tổng cục Thuế đã nâng cấp ứng dụng bổ sung thêm mức thuế suất 8% (tương tự như mức thuế suất 5%, 10%) để người sử dụng lựa chọn.
