Một góc Dubai nhìn từ trên cao (Ảnh: CGTN).
Theo Bloomberg, nhiều doanh nhân Nga đang thành lập doanh nghiệp tại Dubai, thuộc Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE), giữa lúc Thụy Sĩ, từng là trung gian kết nối các nhà sản xuất Nga với khách hàng trên khắp thế giới trong nhiều thập niên, tuân thủ lệnh cấm của Liên minh châu Âu (EU) nhắm vào hàng xuất khẩu của Nga.
Hiện nay, 3 nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga đang trong quá trình đánh giá hoạt động thương mại ở Dubai, trong khi một số công ty khác đã chuyển đến đó.
Wouter Jacobs, Giám đốc Trung tâm Hàng hóa và Thương mại Erasmus tại Đại học Erasmus ở Rotterdam (Hà Lan), nhận định: "Hoạt động giao thương sẽ tiếp tục. Các khu vực pháp lý Trung Đông sẽ trở nên quan trọng hơn đối với việc kinh doanh hàng hóa Nga".
Các biện pháp trừng phạt nghiêm ngặt hơn nhằm vào Nga khiến việc giao thương của các công ty thuộc sở hữu nhà nước Nga trở nên khó khăn hơn, bao gồm cả những công ty vận chuyển.
Việc tự xử phạt không chính thức cũng là một vấn đề khi các ngân hàng đã kéo hạn mức tín dụng quan trọng cho các giao dịch tài trợ, trong khi các công ty vận tải biển và công ty bảo hiểm cũng đang cắt giảm dịch vụ.
Tuy nhiên, điều đó đã tạo cơ hội cho UAE, quốc gia tránh việc áp đặt lệnh trừng phạt đối với các cá nhân và thực thể Nga, làm tăng khả năng cạnh tranh đối với Thụy Sĩ, với tư cách là một trung tâm kinh doanh hàng hóa toàn cầu từ trước đến nay.
Các lệnh trừng phạt của Thụy Sĩ
Mặc dù Thụy Sĩ tuyên bố trung lập và không cho phép mang vũ khí đến khu vực xung đột, nhưng nước này tuân theo EU trong việc áp đặt các hạn chế ngày càng nghiêm ngặt đối với một số hàng hóa, ngân hàng và cá nhân được coi là thân cận với Điện Kremlin.
Để đáp trả chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine, EU tuyên bố đến cuối năm 2022, khối này sẽ áp hạn chế cấm cung cấp bảo hiểm và tài trợ cho việc vận chuyển dầu của Nga đến các quốc gia ngoài khối.
Thụy Sĩ tuyên bố cũng sẽ đưa ra động thái tương tự. Người phát ngôn của Ban Thư ký Nhà nước về Các vấn đề kinh tế của Thụy Sĩ (SECO) cho biết: "Hội đồng Liên bang Thụy Sĩ thông báo họ sẽ thực hiện điều tương tự và đây là một phần của các lệnh trừng phạt. Chúng tôi sẽ đưa tất cả các sắc lệnh của EU vào luật của Thụy Sĩ".
Nếu được ban hành đầy đủ, điều đó có thể khiến việc giao dịch với dầu của Nga trở nên khó khăn hơn và làm tăng thêm lệnh cấm hoàn toàn của Thụy Sĩ đối với hoạt động môi giới, bán hàng và cung cấp dịch vụ tài chính đối với than của Nga đã được công bố vào tháng 4. Nhưng các quy định cũng sẽ "góp phần" khiến một số doanh nghiệp chuyển đi nơi khác.
"Một thương vụ mua bán năng lượng giữa Nga và Trung Quốc thông thường có thể được thực hiện bởi một công ty hàng hóa ở Thụy Sĩ, với sự hỗ trợ tài chính từ một chủ ngân hàng ở London?", ông Jacobs nói, và đặt câu hỏi: "Nhưng giờ đây, ai muốn thực hiện điều đó?".
Các công ty đang dịch chuyển
Tháng trước, các giám đốc điều hành của công ty sản xuất dầu quốc doanh Rosneft của Nga đã đến Dubai để tìm ý tưởng về việc liên doanh. Trong khi đó, Gazprom, nhà sản xuất dầu lớn thứ ba của Nga, đang tìm cách mở rộng sự hiện diện tại tiểu vương quốc này.
Litasco SA, chi nhánh bán hàng và thương mại của Tập đoàn năng lượng sản xuất dầu lớn thứ hai của Nga Lukoil, cũng chuẩn bị chuyển một số nhân viên kinh doanh và hoạt động từ Geneva đến Dubai với dự định biến nơi này thành trung tâm mới của công ty. Họ đồng thời cũng muốn mở rộng dựa trên một số lượng nhỏ thương nhân ở đó.
Một công ty nổi tiếng khác ở Geneva là Solaris Commodities, nhà kinh doanh ngũ cốc Nga, đã mở văn phòng ở Dubai vào tuần trước, theo nguồn tin thân cận giấu tên.
Mặc dù các lệnh trừng phạt không nhắm đến sản phẩm nông nghiệp, nhưng doanh nghiệp này đã gặp khó khăn hơn trong việc tiếp cận nguồn tài chính do các ngân hàng Thụy Sĩ tránh né các mặt hàng Nga.
Các thị trấn khác của Thụy Sĩ cũng đang phải đối mặt làn sóng rời đi. Thị trấn Zug - từ lâu là một trung tâm giao dịch hàng hóa vì thuế cực thấp - đã trở nên nổi tiếng trên toàn cầu kể từ những năm 1980. Các doanh nghiệp kinh doanh hàng hóa ở đó cũng đang tìm đến Trung Đông.
Suek AG có trụ sở tại Zug, nhà tiếp thị độc quyền về than từ nhà sản xuất lớn nhất của Nga, đang lên kế hoạch thành lập một doanh nghiệp thương mại ở Dubai.
EuroChem Group AG, một trong những nhà sản xuất phân bón lớn nhất thế giới có phần lớn tài sản ở Nga, cũng đang thành lập một liên doanh có trụ sở tại Dubai. Cả hai tập đoàn này trước đây đều thuộc sở hữu của tỷ phú Andrey Melnichenko cho đến khi xung đột Ukraine bùng nổ.
Một số công ty cửa hàng ở Dubai có liên kết với một số nhà kinh doanh lớn hơn cũng đã tìm hiểu các giao dịch của Nga.
Chiến lược của Dubai
UAE đã thu hút những người Nga giàu có họ kể từ khi xung đột Ukraine bắt đầu và hiện nay các doanh nghiệp nhà nước và các công ty hàng hóa tư nhân đang theo đuổi xu hướng này.
UAE đã phát triển cơ sở hạ tầng tài chính vào đúng thời điểm này. Các ngân hàng của các tiểu vương quốc này trong những năm gần đây đã phát triển trở thành trụ cột chính trong tài trợ thương mại hàng hóa.
Dubai có nhiều khu thương mại tự do, vị trí gần các nhà sản xuất năng lượng Trung Đông và mức thuế thấp cũng là điều kiện rất hấp dẫn, ngay cả khi thành phố vẫn có cơ sở để tạo nên các trung tâm toàn cầu như Singapore, London, Geneva.
Năm ngoái, Trung tâm Đa ngành hàng Dubai đã tổ chức một sự kiện với Phòng Thương mại Moscow nhằm thu hút các doanh nghiệp Nga thành lập công ty tại đây.
Ông Najla Al Qassimi, Giám đốc phụ trách các vấn đề toàn cầu của Viện Nghiên cứu B'huth có trụ sở tại Geneva, cho biết: "Dubai đã nổi lên như một trung tâm hàng hóa toàn cầu thực sự. Nơi đây cũng có cơ sở hạ tầng, phương tiện giao thông và dịch vụ phù hợp để hỗ trợ các công ty này".
