Đồng hành cùng trẻ tự kỷ phát triển toàn diện

Hành trình tìm lại cuộc sống toàn vẹn cho con

Cậu bé Nhật (8 tuổi, Hà Nội) là con trai thứ 2 của chị Hằng. Nhìn bé trai với gương mặt khôi ngô, hoạt bát đang ngồi tính nhẩm nhoay nhoáy các phép tính cộng phức tạp, không ai nghĩ cháu là một đứa trẻ mắc chứng tự kỷ và đang trên con đường hòa nhập với cộng đồng.

Từng thấy đất trời bỗng nhiên sụp đổ dưới chân khi nhận ra con mình mắc bệnh nhưng chính những lời động viên của bác sĩ đã kéo chị Hằng ra khỏi hố sâu tuyệt vọng, tiếp thêm nghị lực cho chị chiến thắng trong hành trình đưa con trở về thế giới của trẻ bình thường.

Chị Hằng cho biết, khi được 26 tháng, con vẫn chưa nói được nhiều như các trẻ đồng trang lứa. Linh cảm có điều gì đó bất thường, gia đình đưa Nhật đến bệnh viện khám thì các bác sĩ nhận định con chỉ chậm hơn trẻ bình thường một chút thôi. Đến 3 tuổi gia đình cho con đi nhà trẻ thì giai đoạn này con tự nhiên mất hẳn ngôn ngữ, không thấy nói năng gì nữa.

Một điều đặc biệt là dù không chịu giao tiếp nhưng khi được mẹ dạy thì cháu tiếp thu rất nhanh. Kết hợp với việc khám định kỳ tại Bệnh viện Nhi Trung ương, sau 2 đợt uống thuốc giúp điều chỉnh hành vi thì bé Nhật không phải dùng thuốc nữa mà chỉ hoàn toàn dùng thuốc bổ não.

Những tưởng là cháu rất bình thường rồi thì khó khăn lại ập đến khi Nhật bước vào giai đoạn chuẩn bị đi học lớp 1. Chị Hằng vẫn nhớ như in cảm giác đau đớn khi nghe cô giáo lớp mầm non 5 tuổi của con nói: “Con chị chỉ ngồi được 10 phút thôi, sau đó con lăn ra đất và nằm ở cửa nhà vệ sinh”.

Đứng trước băn khoăn cho con ở lại mẫu giáo hay đi học lớp 1, bác sĩ tại Bệnh viện Nhi Trung ương Minh đã tư vấn chị quyết tâm cho con vào lớp 1. “Trong thời gian học, học đọc thì hoàn toàn cô giáo, mẹ chỉ dạy con học toán. Hết lớp 1, cháu biết đọc, biết viết và được lên lớp 2. Đến bây giờ cháu đã gần trở thành như bình thường”, chị Hằng nhớ lại.

Can thiệp sớm giúp trẻ tự kỷ hòa nhập và phát triển tốt

ThS.BS Nguyễn Thị Mai Hương - Phó Trưởng khoa Tâm thần (Bệnh viện Nhi Trung ương) - cho biết: Tự kỷ là rối loạn về phát triển hành vi có thể làm ảnh hưởng đến các kỹ năng cơ bản của trẻ như giao tiếp và phát triển các mối quan hệ xã hội, kỹ năng học tập, sinh hoạt.

Vì vậy, trong can thiệp trẻ tự kỷ, phương pháp can thiệp dựa trên vui chơi có tác động rất hiệu quả để hỗ trợ cải thiện giao tiếp, tương tác hành vi ở trẻ, giúp trẻ phát triển các giác quan, trí tuệ và hòa nhập tốt hơn với thế giới xung quanh.

Chẩn đoán sớm và được can thiệp sớm một cách bài bản, toàn diện, hợp lý và kiên trì trẻ có thể tiến bộ tốt, phát triển tương đối bình thường để hòa nhập một cách tương đối trong môi trường gia đình, nhà trường và xã hội.

Nếu việc can thiệp được tiến hành sớm cho trẻ tự kỷ, trẻ có thể hòa nhập với cộng đồng, tự lập trong cuộc sống. Nếu không được điều trị, trẻ sẽ không nói được, sống lệ thuộc vào sự chăm sóc của người khác.

Ngay từ khi trẻ có biểu hiện bất thường, chẩn đoán xác định rõ từ 24 - 30 tháng, cần trị liệu hành vi, dạy ngôn ngữ và giao tiếp, trị liệu tâm vận động và điều hòa cảm giác, tự phục vụ, chơi tương tác, kỹ năng xã hội, tư vấn gia đình. Các kỹ năng cơ bản dạy trẻ: Chú ý bằng nhìn, lắng nghe, bắt chước, giao tiếp bằng cử chỉ, chơi phù hợp, hiểu lời, kỹ năng phát âm.

Cũng theo ThS.BS Nguyễn Thị Mai Hương, giúp trẻ tự kỷ hòa nhập cuộc sống dù nhiều khó khăn, gian nan nhưng bằng tình yêu thương và kiên trì áp dụng đúng phương pháp, cha mẹ vẫn có thể giúp trẻ tiến bộ mỗi ngày.Có thể thấy, việc nắm được những kiến thức liên quan đến can thiệp trẻ tự kỷ sẽ giúp cha mẹ áp dụng một cách đúng đắn, mang lại hiệu quả phát triển nhận thức, hành vi và hòa nhập tốt hơn cho trẻ.