Cú sút luân lưu thành công của Ivan Toney trước Thụy Sĩ thật khác lạ. Tiền đạo 28 tuổi sút mà không nhìn bóng, chỉ nhìn chằm chằm thủ môn Yann Sommer. Phải rất “máu lạnh” mới sút 11 mét kiểu như thế, với ánh mắt dọa dẫm thủ môn đối phương và cú ra chân theo thói quen.
Bạn chỉ có thể tìm được kiểu sút penalty như thế trên các sân bóng phong trào, trong các trận đấu đường phố ở Brazil hay trên các sân bóng phủi ở… Việt Nam. Ivan Toney vừa làm một việc vượt ra ngoài quy chuẩn của bóng đá Anh, nó hoàn toàn ngẫu hứng và đậm cái tôi.
Ngay cả cú gẩy bóng qua đầu Colin Hendry rồi sút tung lưới Scotland tại EURO 1996 của Paul Gascoigne, vốn luôn được xem là khoảnh khắc ngẫu hứng nhất trong lịch sử bóng đá Anh, cũng chưa sánh được với pha sút 11 mét quái dị của Toney.
Tất nhiên, một cầu thủ dự bị như Toney không phải là hình ảnh tiêu biểu cho ĐT Anh tại EURO 2024. Nhưng phải sống trong một tập thể thoải mái thế nào, trong một bầu không khí hừng hực tự tin ra sao, thì tiền đạo của Brentford mới dám sút như vậy. Toney lý giải kiểu sút 11 mét đó là theo thói quen, nhưng anh cũng biết rõ HLV Gareth Southgate luôn ủng hộ học trò làm điều họ muốn.
Và không chỉ Toney, 4 cầu thủ Anh còn lại cũng sút thành công trên chấm 11 mét. Họ là Cole Palmer, người bị đày trên ghế dự bị từ đầu giải, là Bellingham với áp lực nặng nề, là Saka với nỗi ám ảnh đá hỏng luân lưu tại chung kết EURO 2020, là Alexander-Arnold với phong độ tệ hại mỗi khi vào sân. Nhưng Southgate đã lên danh sách đá luân lưu mà không cần quan tâm những vấn đề cá nhân đó.
Southgate lao vào cuộc chơi may rủi bằng niềm tin đong đầy vào các học trò. Và ông được tưởng thưởng bằng 5 cú sút luân lưu thành công trước Thụy Sĩ. Nhưng cũng rất có thể tại bán kết, Anh lại thất bại ở loạt sút cân não trước người Hà Lan.
Bởi lẽ chấm 11 mét là câu chuyện của hên xui. Song chắc chắn, người Anh không dựa vào may mắn để có mặt ở bán kết. Họ đã lội ngược dòng trước Slovakia bằng ý chí mạnh mẽ, điều tạo nên những khoảnh khắc lóe sáng của Jude Bellingham và Harry Kane. Họ cũng vượt qua Thụy Sĩ bằng một pha ghi bàn hiếm có của Bukayo Saka, người đã luôn chật vật từ đầu giải.
Đội bóng của Gareth Southgate trẻ thứ ba tại EURO năm nay với tuổi trung bình 26,2. Nhưng họ không hề non về bản lĩnh, nhất là khi so với các thế hệ đàn anh. Ngay cả thế hệ vàng của David Beckham, Frank Lampard, Steven Gerrard dù tài năng vượt trội nhưng cũng chỉ là hổ giấy ở các giải đấu lớn.
Người Anh luôn nhắc về EURO 2004 như một thất bại điển hình của thế hệ vàng này. Ở giải đấu mà Cristiano Ronaldo ra mắt sân chơi lớn, Bồ Đào Nha đã đánh bại Anh trên chấm luân lưu tại trận tứ kết mà David Beckham bị xem là tội đồ với cú sút vọt lên trời.
Hai mươi năm sau, Ronaldo đã là “ông lão” hết thời tại EURO 2024. Còn ĐT Anh lại giới thiệu một thế hệ mới không biết sợ hãi. Thời thế đã thay đổi. Ngay cả trong mơ, có lẽ Beckham cũng không thể hình dung được một cầu thủ Anh đùa giỡn trên chấm luân lưu như Ivan Toney.