Điều gì khiến F-14 Tomcat trở thành ‘huyền thoại’ chiến đấu cơ của Mỹ?

Tháng 8/1981, tại Địa Trung Hải, phía bắc Libya, Không quân Mỹ đã tiêu diệt các phi công chiến đấu của Libya. Đối với Grumman F-14 Tomcat, đây là thành công đầu tiên trong không chiến và do đó bắt đầu câu chuyện về chiếc máy bay đã trở thành một trong những chiến đấu cơ nổi tiếng nhất của Mỹ trong lịch sử.

Tomcat xuất hiện như một “lời đáp trả” từ Tập đoàn Kỹ thuật Máy bay Grumman trước yêu cầu của Hải quân về một loại máy bay có khả năng bảo vệ tàu sân bay khỏi các cuộc tấn công của máy bay ném bom. Các chuyên gia mong đợi một chiếc máy bay mới sẽ được tạo ra cho Hải quân và Không quân, nhưng cuối cùng, Đô đốc Hải quân Thomas Connolly đã có thể bảo vệ ý tưởng phát triển một chiếc máy bay riêng biệt dành cho nhu cầu của hạm đội của lực lượng không quân.

Theo đó, Hải quân Mỹ cần một loại máy bay có thể kết hợp khả năng cất cánh và hạ cánh khi cần thiết trên tàu sân bay với tốc độ tối đa, tuy nhiên với trọng tải và khả năng cơ động của máy bay chiến đấu đánh chặn. Kết quả là một chiếc máy bay có cánh hình dạng thay đổi giúp tối đa hóa lực nâng khi cất cánh và giảm thiểu lực cản khi bay tốc độ cao.

Hải quân Mỹ thích dự án của Tập đoàn Kỹ thuật Máy bay Grumman đến nỗi họ quyết định bỏ qua hoàn toàn giai đoạn nguyên mẫu, bắt đầu sản xuất vào năm 1969 và nhận những chiếc F-14 mới đầu tiên vào năm 1972. Grumman F-14 được đặt tên để vinh danh Đô đốc Thomas Connolly, người đã ủng hộ nhiệt tình nhất cho chiếc máy bay mới và đã làm mọi cách để đẩy nhanh quá trình phát triển.

Máy bay chiến đấu đa năng/đánh chặn trên tàu sân bay phản lực đôi thế hệ thứ tư với hình dạng cánh thay đổi có thể đạt tốc độ hơn Mach 1 ở mực nước biển và hơn Mach 2,34 ở độ cao nhờ hai động cơ phản lực cánh quạt General Electric F110-GE-400 với Afterburner. Ngoài ra, F-14 có thể bay khoảng 2,5 nghìn km mà không cần tiếp nhiên liệu, nhưng các chuyên gia tin rằng phạm vi chiến đấu là 1,6 nghìn km.

Máy bay có thể theo dõi 24 máy bay địch cách xa 315 km bằng cách sử dụng radar xung doppler AWG-9 băng tần X sử dụng một trong những bộ vi xử lý đầu tiên xuất hiện trên máy bay chiến đấu thời điểm đó. Các hệ thống mạnh mẽ trên máy bay thậm chí có thể hướng tên lửa tầm xa vào 6 mục tiêu riêng biệt đồng thời mà không làm mất dấu các mục tiêu còn lại.

Bên cạnh đó, vũ khí của F-14 cũng đáng tin cậy với nhiều tùy chọn vào các loại mục tiêu và khoảng cách khác nhau. Với tổng cộng 10 điểm gắn vũ khí và trọng tải 6,5 tấn, Tomcat có thể đối phó hiệu quả với máy bay chiến đấu và máy bay ném bom.

Grumman F-14 Tomcat được biết đến với mục đích gì?

Việc sản xuất bắt đầu từ năm 1969 và tiếp tục cho đến năm 1991 với tổng cộng 712 chiếc F-14 được chế tạo, nhưng sau khi Liên Xô sụp đổ vào năm 1991, Hải quân Mỹ đã đứng trước “ngã ba đường”. Khi đó, không còn “bóng ma đe dọa” từ các máy bay ném bom của Nga để đối đầu, F-14 mạnh mẽ đã trở thành một chiến binh “thất nghiệp”. Vào năm 2006, F-14 đã bị loại bỏ dần để chuyển sang loại Boeing F/A-18E/F Super Hornet rẻ hơn.

Nhưng đối với công chúng, Tomcat được biết đến nhiều hơn qua bộ phim Top Gun (Phi công siêu đẳng) của đạo diễn Tony Scott quay năm 1986 với hình ảnh một phi công lái máy bay chiến đấu lành nghề trên tàu sân bay, một học viên ưu tú của trường Hải quân Mỹ, do Tom Cruise thủ vai.

Sau này, chiếc F-14 Tomcat đóng vai trò chính được đặt trong Viện bảo tàng tàu sân bay USS Lexington ở Texas và bản thân chiếc máy bay này đã mãi mãi khắc ghi tên tuổi trên chiến trường lẫn trong văn hóa thế giới.

Thanh Bình (lược dịch)