Tạo không gian tên miền mới phù hợp xu thế phát triển công nghệ
Kể từ ngày mai, ngày 7/2, Thông tư 21 ngày 8/12/2021 của Bộ TT&TT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 24 ngày 18/8/2015 quy định về quản lý và sử dụng tài nguyên Internet chính thức có hiệu lực. Bộ TT&TT ban hành Thông tư 21 nhằm mục đích hoàn thiện hành lang pháp lý trong phát triển tài nguyên Internet quốc gia gắn với mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội và chuyển đổi số.
Cụ thể, theo quy định mới, mở thêm 3 đuôi tên miền cấp 2 dùng chung gồm: “ID.VN” dành cho cá nhân là công dân Việt Nam đăng ký để sử dụng cho các hình ảnh, sản phẩm, thương hiệu cá nhân trên môi trường mạng; “IO.VN” dành cho tổ chức, cá nhân đăng ký để sử dụng cho các ứng dụng công nghệ số, nền tảng, dịch vụ trên môi trường mạng; và “AI.VN” dành cho tổ chức, cá nhân đăng ký sử dụng cho các hoạt động, dịch vụ liên quan đến lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.
Đại diện Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC), đơn vị được Bộ TT&TT giao chủ trì xây dựng Thông tư 21, cho hay: Mục đích của việc mở thêm 3 đuôi tên miền cấp 2 dùng chung là tạo ra các không gian tên miền mới phù hợp hơn với xu thế phát triển công nghệ, thuận tiện hơn cho người dùng, hướng tới mục tiêu phổ cập tên miền tới toàn dân, đưa người dân lên không gian mạng với tên miền riêng.
Đặc biệt, Thông tư 21 còn bổ sung quy định ưu tiên trong đăng ký sử dụng tên miền dưới “.ID.VN” đối với chủ thể cá nhân là công dân Việt Nam từ 18 - 23 tuổi; ưu tiên trong đăng ký sử dụng tên miền dưới “.BIZ.VN” với chủ thể tổ chức là doanh nghiệp mới thành lập, hộ kinh doanh để thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp, phát triển kinh tế số.
Bên cạnh đó, Thông tư 21 cũng quy định mở rộng thêm tiếng Việt dưới toàn bộ các đuôi tên miền dùng chung dưới .VN, thay vì chỉ triển khai tên miền tiếng Việt cấp 2 dưới tên miền .VN như hiện tại.
Đồng thời, theo quy định mới, vòng đời tên miền .VN được điều chỉnh theo hướng thu ngắn khoảng thời gian chờ giải phóng tên miền không tiếp tục gia hạn sử dụng (từ 35 ngày kể từ ngày tên miền hết hạn sử dụng xuống còn 25 ngày) nhằm tăng hiệu quả tái sử dụng tên miền quốc gia .VN.
Quản lý tên miền quốc tế, tên miền .VN bình đẳng và đồng bộ
Đáng chú ý, Thông tư 21 của Bộ TT&TT đã điều chỉnh quy định quản lý đối với tên miền quốc tế trên tinh thần quản lý bình đẳng, đồng bộ giữa tên miền .VN, tên miền quốc tế, theo quy định về dịch vụ kinh doanh có điều kiện tại Luật Đầu tư 2020.
Cụ thể, Thông tư mới bổ sung quy định về nguyên tắc đăng ký, sử dụng tên miền quốc tế. Theo đó, không được đăng ký sử dụng cũng như cấp phát các tên miền xâm phạm đến chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia hoặc vi phạm đạo đức xã hội, thuần phong, mỹ tục của dân tộc. Các tổ chức, cá nhân không liên quan không đăng ký sử dụng tên miền là tên gọi của tổ chức Đảng, cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội… tương tự như quy định áp dụng đối với tên miền .VN
Tính đến cuối tháng 11/2021, tổng số tên miền quốc gia .VN đã đạt 544.361 tên miền, thuộc Top 11 châu Á-Thái Bình Dương và đứng thứ 45 toàn cầu. (Ảnh minh họa: Internet) |
Thông tư 21 còn đồng bộ quy định về trình tự tạm ngừng hoạt động, thu hồi đối với tên miền có vi phạm trong đăng ký sử dụng, áp dụng cho cả tên miền .VN và tên miền quốc tế; làm rõ thời điểm báo cáo đăng ký, sử dụng tên miền quốc tế.
Cùng với đó, Thông tư 21 đã hiện thức hóa việc ứng dụng hoàn toàn phương thức điện tử, hồ sơ điện tử, số hóa, ứng dụng công nghệ số trong đăng ký, sử dụng tài nguyên Internet Việt Nam, trong đó có tên miền quốc gia .VN; đơn giản hóa quy trình đăng ký, sử dụng để tạo thuận lợi tối đa cho chủ thể.
Thông tư quy định sử dụng mặc định phương thức trực tuyến trong đăng ký tên miền .VN, địa chỉ IP, số hiệu mạng ASN; ứng dụng hoàn toàn hồ sơ điện tử. Đồng thời, ứng dụng công nghệ mới, liên thông cơ sở dữ liệu nhằm thu thập, kiểm tra, đối chiếu, đảm bảo sự khớp đúng giữa thông tin nhận biết khách hàng; kiểm soát hồ sơ, dữ liệu và tránh giả mạo.
Thông tư 21 cũng bổ sung các trường hợp cho phép đổi tên chủ thể đăng ký sử dụng tên miền .VN, IP/ASN, bao gồm hoạt động mua bán, góp vốn, cổ phần giữa các doanh nghiệp hoặc chuyển đổi chức năng, nhiệm vụ giữa công ty mẹ, công ty con dẫn tới sự thay đổi quyền đăng ký sử dụng tên miền, địa chỉ, ASN. Quy định hiện nay mới cho phép các trường hợp tổ chức lại doanh nghiệp theo quy định của Luật Doanh nghiệp, do đó chưa đáp ứng được nhu cầu thực tiễn.
Ngoài ra, Thông tư 21 đã chuẩn hóa thêm các quy định mang tính quản lý, gồm đăng ký sử dụng tên miền dành cho cơ quan nhà nước (“.GOV.VN”), bảo vệ giữ chỗ tên miền, giữ nguyên hiện trạng tên miền.
Trước đó, vào trung tuần tháng 1/2022, để các nội dung quy định mới về quản lý và sử dụng tên miền Internet thực sự đi vào cuộc sống, VNNIC đã tổ chức hội nghị trực tuyến phổ biến hướng dẫn các Nhà đăng ký tên miền .VN nắm bắt và triển khai đầy đủ, chính xác các quy định trong Thông tư 21.
“VNNIC và các Nhà đăng ký tên miền .VN sẽ cùng phối hợp chặt chẽ để các chính sách pháp lý và hoạt động nghiệp vụ liên quan đến những dung mới của Thông tư 21 luôn được thông suốt, đem lại lợi ích tốt nhất cho cộng đồng”, đại diện VNNIC khẳng định.
Vân Anh