Chiều 26-10, thảo luận tại hội trường về dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), nhiều ĐBQH đặc biệt quan tâm đến thời hạn sở hữu, thời hạn sử dụng nhà chung cư.
Cho ý kiến vào dự luật, Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) cho rằng Chương V, dự thảo luật quy định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư hiện nay mới xác định thời hạn sử dụng nhà chung cư theo hồ sơ thiết kế, thời gian sử dụng thực tế.
Theo ông Hạ, quy định chưa rõ vì chưa đề cập đến thời hạn sở hữu. Hiện nay nảy sinh sự mâu thuẫn giữa được sở hữu lâu dài vĩnh viễn với thời hạn sử dụng. Đây là vướng mắc, tồn tại lâu năm chưa được tháo gỡ dẫn tới tình trạng nhiều chung cư cũ 5-7 tầng đã xuống cấp trầm trọng không đập đi xây mới được vì không thoả thuận được với các hộ dân.
Theo ông Hạ, chỉ quy định thời hạn sử dụng dựa trên cơ sở kết cấu, tuổi thọ công trình như dự thảo Luật hiện nay thì vẫn còn thiết sót. “Vì khi công trình hết tuổi thọ sẽ giải quyết thế nào? Bảo dân tập trung vào để thống nhất góp tiền sửa là rất khó. Chưa nói đến các chung cư hiện nay có hàng trăm, hàng nghìn hộ dân, để đi đến ý kiến thống nhất đóng góp xây mới chung cư là rất khó khăn” - ông Hạ nói.
Theo đó, ông Hạ đề nghị cần quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư, khi hết thời hạn, đất đó được chủ đầu tư xây mới. Quy định như vậy cũng giúp giá nhà rẻ hơn, đông đảo người dân sẽ được tiếp cận chỗ ở dễ dàng hơn.
Đồng tình ý kiến này, ĐBQH Hoàng Văn Cường (Hà Nội) đề nghị cần làm rõ hơn trong báo cáo giải trình, tiếp thu dự án Luật về thời hạn sở hữu nhà chung cư. “Nếu như không quy định thời hạn sở hữu về nhà chung cư thì trong tương lai không có cách nào để xử lý vấn đề cải tạo, xây mới chung cư cũ. Và nó có thể trở thành vấn đề gây bức xúc cho con cháu chúng ta” - ông Cường nói.
Mặt khác, theo ông Cường nếu không quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của người mua nhà. Vì cùng một toà nhà thiết kế như nhau, độ bền như nhau mang ra bán thì nhà có thời hạn giá chắc chắn rẻ hơn nhà không có thời hạn. Phần tiền chênh lệch đấy người mua không được hưởng lợi. Trong khi đó, theo quy định như dự luật hiện nay thì sau này phá dỡ thì kể cả người sở hữu nhà có thời hạn hay không có thời hạn cũng đều phải đóng tiền để cải tạo, xây mới.
“Lý do để lựa chọn phương án không quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư nói là vì dư luận chưa đồng tình là không hợp lý. Tôi cho rằng không thể vì lý do dư luận không đồng tình mà chúng ta bỏ qua lợi ích chính đáng của người dân và khách hàng” - ông Cường nói.
Ông Cường đề nghị nên quy định vấn đề thời hạn sử dụng đất đối với nhà chung cư trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Theo đó, dự án nhà chung cư được thuê đất trả tiền 1 lần theo thời hạn là tuổi thọ công trình. Điều này giúp chi phí đầu tư phát triển nhà chung cư sẽ giảm. Hết thời hạn này sẽ tái cho thuê lại. Nếu nhà chung cư có thể tồn tại dài hơn tuổi thọ thiết kế, thì cho kéo dài thời hạn thuê.
“Như vậy quyền lợi giữa các bên được đảm bảo, không xảy ra tình trạng rồi, quyền sử dụng nhà không còn, quyền sử dụng đất thì còn và không có cách nào xử lý trong trường hợp này. Vì vậy, đề nghị nên quy định sở hữu nhà chung cư là phải có thời hạn” - ông Cường đề nghị.
