Thực tế cho thấy những trẻ nhút nhát khi giao tiếp thường kém thành công hơn so với những trẻ tự tin. Rụt rè hay tự tin không phải tính cách bẩm sinh của trẻ mà là kết quả của quá trình rèn luyện lâu dài từ phía gia đình.
Không cha mẹ nào muốn con rụt rè khi giao tiếp, thế nhưng nhiều cha mẹ thừa nhận chính việc đào tạo bé ngoan ngoãn và nghe lời quá mức sẽ khiến trẻ thiếu tự tin, chuyện gì cũng phải đợi ý kiến của cha mẹ và dần sinh ra lệ thuộc.
Thoạt nghe qua điều này có vẻ phi lý nhưng thực sự quan sát sẽ thấy những trẻ hiếu động và có cá tính thường tự tin hơn, bãn lĩnh hơn trong giao tiếp so với những trẻ thường chỉ biết ngoan ngoãn, vâng lời.
Giao tiếp tự tin là giao tiếp khi trẻ biết chủ động, biết nghi ngờ và biết học những điều đúng đắn. Việc dạy trẻ tự tin khi giao tiếp không có nghĩa là để trẻ tự bộc lộ cá tính của mình mà không uốn nắn, hướng dẫn trẻ.
Dưới đây là một số bước giúp cha mẹ dạy trẻ tự tin hơn để trẻ hiểu rằng mỗi cá nhân là một tính cách riêng đặc biệt và môi trường xung quanh sẽ dạy trẻ khá nhiều điều.
Nói chuyện với con: Với nhiều người, việc giao tiếp với con được thực hiện từ khi trẻ còn nằm trong bụng mẹ. Nói chuyện với con giúp trẻ làm quen dần với việc giao tiếp. Nói với trẻ như nói chuyện với một người trưởng thành, trẻ sẽ học được nhiều điều. Với những người trưởng thành khác, trẻ cũng sẽ có cách nói chuyện tự tin hơn. Xây dựng kỹ năng tự tin vào chính mình cho trẻ khi giao tiếp.
Dạy trẻ cách tôn trọng người khác và cư xử tốt: Đừng đòi hỏi quá cao ở trẻ mà hãy bắt đầu đơn giản từ những hành động nhỏ. Khi ứng xử với người lớn, trẻ bắt tay và giới thiệu thế nào cho tự tin. Giải thích cho trẻ vì sao lại làm như vậy. Tôn trọng người khác cũng là cách để trẻ biết mình sẽ được đối xử như thế nào, tăng thêm phần tự tin nơi trẻ.
Để trẻ hiểu mình cũng cần được tôn trọng: Nhiều người, đặc biệt với người lớn, không phải lúc nào cũng tôn trọng trẻ con do suy nghĩ trẻ còn nhỏ và thường ít suy nghĩ về những vấn đề đó. Con của bạn cần được biết rằng trẻ đáng được tôn trọng. Trẻ có quyền yêu cầu người khác tôn trọng trẻ và không tha thứ cho người khác nếu họ không làm điều ấy. Việc ý thức được giá trị bản thân khiến trẻ tự tin hơn.
Dạy trẻ đặt câu hỏi nếu trẻ thấy cần thiết: Nói với trẻ rằng không phải chỉ vì người khác là bác sĩ hay giáo viên thì họ đều luôn luôn đúng và biết hết. Trẻ phải biết nghi ngờ và đặt câu hỏi. Nếu trẻ biết câu trả lời đúng, trẻ không nên ngồi yên và hài lòng với câu trả lời sai. Khi làm bài tập, khi kiểm tra, nếu có điểm nào nghi ngờ, trẻ có quyền hỏi. Kể cả trong nói chuyện với người lớn, có gì thắc mắc trẻ có quyền hỏi và bày tỏ ý kiến cá nhân của mình. Những việc làm như thế khiến trẻ tự tin tiến đến việc làm chủ cuộc sống, biết nghi ngờ và đấu tranh cho quyền lợi của mình nếu nó là phù hợp.
Dạy trẻ cười và pha trò trong từng tình huống: Một bài học tưởng không cần thiết nhưng lại rất hữu ích cho trẻ trong việc khiến người đối diện thiện cảm và vui vẻ. Không phải cười với tác dụng như liều thuốc cho tâm hồn chính trẻ mà việc hướng dẫn trẻ cười thoải mái, là chính mình còn giúp trẻ tự tin hơn trong từng tình huống. Hướng dẫn trẻ tự tin với chính mình và cười trong mọi tình huống để thể hiện sự lạc quan, ứng phó với các vấn đề dù rắc rối nhất.
