12A và 4H là một bộ phim truyền hình thanh thiếu niên do Bùi Thạc Chuyên và Trần Quốc Trọng đồng đạo diễn, ra mắt khán giả lần đầu trên chương trình Văn nghệ Chủ nhật của VTV3 năm 1995. Nội dung phim xoay quanh nhóm 4H: Hằng - Hạ - Hân - Hoa và những tâm tư, tình cảm của tuổi học trò cuối cấp.
Câu chuyện gần gũi với lứa tuổi mới lớn của phim đã tạo nên một cơn sốt cho giới học sinh trung học và sinh viên ở Hà Nội vào thời điểm phim lên sóng.
Năm 1995, 12A và 4H đã đạt giải thưởng phim truyện video hay nhất của Hội Điện ảnh Việt Nam.
Nhiều nhân vật trong 12A và 4H đã để lại ấn tượng sâu đậm với khán giả trẻ như vai Ngôn của Anh Tuấn, vai Thiện của Xuân Bắc, vai thầy giáo dạy Văn của Quốc Tuấn hay vai lớp trưởng Hằng do Thu Hương đảm nhận.
Sau 28 năm, dàn diễn viên trong 12A và 4H có những sự thay đổi bất ngờ. Bên cạnh những gương mặt như Xuân Bắc, Quốc Tuấn, Anh Tuấn vẫn tiếp tục sự nghiệp diễn xuất thì dàn diễn viên 4H đều không còn ai theo đuổi con đường nghệ thuật.
Quốc Tuấn vai thầy giáo Minh
Trong phim, diễn viên Quốc Tuấn Quốc Tuấn đảm nhận vai thầy Minh - thầy dạy văn có biệt tài làm thơ, đồng thời là giáo viên chủ nhiệm của lớp 12A.
Ở lớp 12A, thầy Minh phải đối mặt với những rắc rối của lứa tuổi học trò mới lớn, lớp thầy chủ nhiệm có rất nhiều cá tính khác nhau, có những học trò hiền lành ngoan ngoãn như nhóm 4H nhưng cũng có học trò mang trong mình tính cách nổi loạn như Ngôn.
Thầy giáo Minh đã phải dùng tình yêu thương và sự tận tâm của người làm nghề giáo để dìu dắt các học trò của mình và nhận được sự yêu quý của học sinh.
Tuy nhiên, trên lớp thầy được học trò trân quý bao nhiêu thì khi về nhà thầy lại bị vợ chì chiết vì không kiếm được tiền. Bi kịch của vai diễn và diễn xuất của nghệ sĩ Quốc Tuấn đã khiến bao khán giả phải nhớ tới khi nhắc đến hình ảnh người thầy thời hiện đại.
Cùng với phim 12A và 4H, Quốc Tuấn khẳng định tên tuổi qua loạt tác phẩm phim truyền hình như: Người thừa của dòng họ, Chuyện tình người lính, Người thổi tù và hàng tổng, Những người sống bên tôi… Ngoài vai trò diễn viên, anh còn thử sức với nghề đạo diễn.
Ở lĩnh vực phim điện ảnh, anh cũng để lại dấu ấn qua nhiều tác phẩm như: Nơi núi rừng yên ả, Ai chết cho người đẹp, Vầng trăng lửa, Lời thì thầm của chiến tranh, Hà Nội mùa đông 46, Ðiện Biên Phủ trên không, Đường thư. Năm 2013, bộ phim Trái tim kiêu hãnh do anh đạo diễn lên sóng VTV.
Sau 28 năm, sự nghiệp diễn xuất của Quốc Tuấn khá thành công nhưng cuộc sống đời tư của anh lại không gặp nhiều may mắn.
Gần 40 tuổi mới kết hôn, 2 năm sau đó vợ chồng Quốc Tuấn mới đón đứa con đầu lòng. Nhưng bất hạnh đã ập đến khi bé Bôm mắc phải căn bệnh Apert - bệnh xương cứng sớm cục bộ, hẹp đường thở.
Kể từ đó cho đến nay, người ta không còn nhìn thấy Quốc Tuấn trên màn ảnh khi anh dành toàn bộ thời gian và tâm trí để lo chữa bệnh cho con. Có những lúc người đàn ông này đã cảm thấy như mình rơi xuống đáy vực nhưng với tình yêu vô bờ bến dành cho con trai, anh lại tiếp tục đứng lên.
Và hành trình anh bên bé Bôm "chiến đấu" với bệnh hiểm nghèo của cậu bé đã khiến nhiều ngưỡng mộ và rơi nước mắt, không kém gì nghị lực của nhân vật Thi mà anh đảm nhận trong phim Những người sống bên tôi.
Hơn 20 năm qua, diễn viên Quốc Tuấn đã đồng hành cùng con trải qua 11 ca đại phẫu. Niềm hạnh phúc của người cha là sau mỗi ca phẫu thuật, các chức năng bộ phận của con được cải thiện, dần hòa nhập và sinh hoạt như người bình thường.
Trong hành trình dài đằng đẵng đó, không chỉ chăm sóc sức khỏe, anh Tuấn còn vun đắp đam mê âm nhạc cho Bôm khi nhận ra con có hứng thú đặc biệt với piano. Năm 2015, trở về sau ca phẫu thuật bàn tay ở Úc, Bôm được bố cho học đàn một cách nghiêm túc.
Năm 2017, Bôm được nhận vào học hệ trung cấp 7 năm, chuyên ngành Piano Jazz, Khoa nhạc Jazz tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Đây được xem là một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời Bôm mà cả cậu và gia đình đều mong đợi.
Cách đây hơn một năm, diễn viên Quốc Tuấn nghỉ hưu theo chế độ. Chia sẻ về cuộc sống hiện tại với phóng viên Dân trí, Quốc Tuấn từng nói, mỗi ngày trôi qua đều "quay cuồng" trong nhịp sống hối hả. Mọi lịch trình của bản thân đều phụ thuộc vào thời gian biểu của con, song nhìn Bôm trưởng thành mỗi ngày, anh cảm thấy mãn nguyện và hạnh phúc.
Xuân Bắc vai Thiện
Có thể nói, Xuân Bắc là người có sự nghiệp diễn xuất thành công nhất trong dàn diễn viên 12A và 4H tính đến thời điểm hiện tại. Mặc dù chỉ đảm nhận vai phụ nhưng diễn xuất của anh đã gây ấn tượng không nhỏ với khán giả theo dõi bộ phim.
Thiện trong 12A và 4H là một trong những vai diễn đầu tiên của Xuân Bắc. Thiện sinh ra ở miền Nam, theo bố ra Bắc và gia nhập lớp 12A. Tuy bị Ngôn rủ rê chơi bời nhưng Thiện không sa ngã. Thậm chí, anh còn từng dũng cảm đứng lên tố Ngôn là người viết thư nặc danh đe dọa thầy giáo.
Sau thành công của phim 12A và 4H, Xuân Bắc tham gia Ngã ba Đồng Lộc, Chuyện nhà Mộc, Sóng ở đáy sông... Không chỉ thành công ở phim truyền hình, Xuân Bắc còn nổi tiếng qua các chương trình Gặp nhau cuối tuần, Táo quân.
Xuân Bắc cũng khẳng định năng lực của mình ở vai trò MC. Anh được khán giả yêu thích khi xuất hiện trong những chương trình như: Hỏi xoáy đáp xoay, Đuổi hình bắt chữ, Ơn giời cậu đây rồi,...
Đầu năm 2016, Xuân Bắc được trao tặng danh hiệu NSƯT. Với năng lực quản lý tốt, anh được bổ nhiệm làm Phó Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam trong cùng năm đó. Đến năm 2021, Xuân Bắc tiếp tục được trao trọng trách làm Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam.
Về đời tư, nam nghệ sĩ kết hôn vào năm 2006. Cặp đôi đã có 3 cậu con trai thông minh, hiếu động. Trong đó, cậu con trai thứ hai Bi Béo (tên thật là Võ Nguyên, SN 2009) được khán giả yêu thích sau khi tham gia các chương trình truyền hình thực tế cùng bố.
Anh Tuấn vai Ngôn
Diễn viên Anh Tuấn vào vai Ngôn - học trò cá biệt trong lớp 12A. Ngôn thường xuyên gây chuyện, đánh nhau với bạn, dọa đánh thầy giáo, phá phách vì cậy nhà có điều kiện đầu tư cho trường.
Từ sau vai Ngôn, Anh Tuấn gắn liền với những vai đểu cáng trên màn ảnh qua các phim: Những ngọn nến trong đêm, Chú bé mất tích, Nhà có nhiều cửa sổ,...
Năm 1996, anh kết hôn với diễn viên Nguyệt Hằng sau 5 năm yêu. Có thời gian vì những bất đồng trong cuộc sống, cặp đôi từng làm đơn ly hôn nhưng bất thành. Sau cùng, khi nhận ra vẫn còn tình cảm, Anh Tuấn và Nguyệt Hằng đã quyết định nắm tay nhau một lần nữa.
Sau 27 năm đi bên nhau, cặp đôi đã trải qua biết bao đắng, cay, ngọt, bùi, để đến hiện tại là cuộc sống viên mãn, hạnh phúc với 4 người con.
Trong cuộc phỏng vấn của phóng viên Dân trí với diễn viên Anh Tuấn, khi phóng viên hỏi: "Anh Tuấn có bí quyết gì để giữ được hạnh phúc, tổ ấm thường xuyên vui vẻ và đầy ắp tiếng cười?".
Nam diễn viên chia sẻ: "Lúc vợ chồng tôi chỉ có một, hai đứa con, tuổi đời còn trẻ thì chẳng có bí quyết gì cả. Nhưng khi bước vào độ tuổi ngoài 40, tôi thấy việc đầu tiên là hai vợ chồng phải kiếm đủ kinh tế để duy trì. Thứ hai, là tôn trọng nhau, luôn vui vẻ và yêu cả điểm xấu của nhau.
Với tôi chỉ cần thế. Tôi cũng phải cảm ơn vợ tôi đã giúp gia đình này vượt qua được những thời khắc khó khăn nhất để đến bây giờ, chúng tôi vẫn ở bên nhau".
Thu Hương vai lớp trưởng Hằng
Thu Hương đảm nhận vai Hằng - một nữ lớp trưởng mạnh mẽ, cá tính. Bởi mê thơ văn, bên cạnh đó gia đình không được hạnh phúc nên Hằng tìm đến thầy giáo Minh như chỗ dựa tinh thần. Từ đó, cô cảm mến thầy chủ nhiệm của mình dù thầy đã có vợ.
Chuyện tình sai trái giữa thầy và trò kết thúc không hề đẹp như lúc nó bắt đầu. Khi xem phim, khán giả trách Minh, nhưng lại khá thương Hằng. Họ vẫn đồng cảm với cô dù Hằng có yêu thầy giáo, một người đã có gia đình, trở thành người thứ ba gây ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình người khác.
Hằng được đánh giá là vai diễn khó với diễn biến tâm lý phức tạp. Tuy nhiên Thu Hương đã hoàn thành tốt vai diễn này.
Sau khi bộ phim kết thúc, Thu Hương dường như "mất tích" khỏi làng giải trí.
Đời tư của nữ diễn viên cũng là một ẩn số. Theo một số thông tin được chia sẻ, hiện tại cô định cư tại Đức. Ngay cả những người bạn cùng chơi với Thu Hương cũng dần ít biết thông tin về cuộc sống hiện tại của cô và cũng rất khó để liên lạc.
Diễn viên Huệ Anh đóng vai Hạ từng chia sẻ: "Hương hình như vừa đóng phim vừa ôn thi đại học nên gặp nhiều trở ngại từ phía gia đình, nhất là bố. Nhưng rồi Hương cũng đỗ Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội, vì thế tôi đoán Hương chắc sẽ làm cô giáo".
Huệ Anh vai Bí thư Hạ
Hạ là một cô Bí thư Đoàn xinh đẹp, đáng yêu. Trong phim, Hạ có tình cảm với Long - một bạn trai cùng lớp có hoàn cảnh khó khăn, nhưng lại bị gia đình cấm cản. Với lối diễn xuất tự nhiên, giàu xúc cảm, Huệ Anh được nhiều khán giả yêu mến.
Sau 12A và 4H, Huệ Anh có tham gia phim Chiều tàn thu muộn (đóng chung với Quốc Tuấn) và Những giấc mơ bằng giấy.
Hiện nay, cô là một nhân viên ngân hàng, từ bỏ con đường diễn xuất. Dù đã là bà mẹ hai con nhưng nhan sắc của Huệ Anh vẫn rất trẻ trung và giữ được những đường nét như nhân vật Hạ năm nào.
An Quý vai Hoa
Hoa là một vai diễn cá tính, mạnh mẽ, hài hước. Cô thích đá cầu với đám con trai và hay bày trò trêu chọc các bạn nam trong lớp.
Được biết, cô đã đầu quân về Nhà hát Cải lương Trung ương sau khi tốt nghiệp năm 1997. Sau 12A và 4H, cô có tham gia đóng một số phim nhưng sau đó rút dần khỏi nghiệp diễn. An Quý lập gia đình năm 2004 và đã lên chức mẹ.
Thu Hiền vai Hân
Trong 12A và 4H, Thu Hiền đảm nhận vai Hân. Dù vai diễn không thực sự nổi bật như những bạn khác trong nhóm nhưng Thu Hiền khiến khán giả hài lòng khi ngày càng tiến bộ và trưởng thành qua từng tập phim.
Sau khi bộ phim kết thúc, Thu Hiền không theo con đường diễn xuất. Cô tốt nghiệp khoa Pháp, Đại học Ngoại ngữ (nay là Đại học Hà Nội) và sau đó làm việc tại một hãng hàng không. Hiện tại Thu Hiền đã lập gia đình và là bà mẹ hai con.
Văn Ban