“Đám mây” làm đòn bẩy cho chuyển đổi số giáo dục như thế nào?

Hơn 1,5 tỷ học sinh, sinh viên toàn cầu buộc phải rời xa lớp học, chứng kiến quá trình học tập bị gián đoạn vì Covid-19. Nhưng giãn cách không có nghĩa là ngừng học, các giải pháp công nghệ dựa trên đám mây đã giúp quá trình học tập không bị ngắt quãng hoàn toàn.

“Đại dịch đã nâng cao nhận thức đối với các lựa chọn kỹ thuật số hỗ trợ cho giáo dục, từ đó đem tới những công cụ sáng tạo cụ thể mới”, theo Jonathan Seaton, Giám đốc điều hành và đồng sáng lập Twinkl Educational Publishing, công ty xuất bản học thuật trực tuyến.

Khó khăn ban đầu

Khảo sát của Công đoàn học sinh quốc gia tại Vương quốc Anh đã cho thấy những mặt hạn chế của công tác dạy và học online, khi có 38% số học sinh bày tỏ không hài lòng với chất lượng học trực tuyến, và 27% gặp khó khăn trong việc tiếp cận các nguồn tài liệu học thuật từ xa.

Amy Catterall, sinh viên tâm lý học năm nhất tại ĐH Liverpool, cho biết việc học trực tuyến tại đại học đem tới những khó khăn cả về mặt xã hội và học thuật.

“Tôi không có cơ hội gặp gỡ với phần lớn những người chung khóa học như trước kia nữa”, cô nói. “Việc này cản trở quá trình làm quen kết bạn. Hơn nữa, học từ xa qua Zoom cũng khó mà giữ được sự tập trung, rất dễ bị xao nhãng khi bạn ngồi ngay trong phòng ngủ”.

Anne Swanberg, Phó trưởng khoa học tập từng phần và các khoá học kỹ thuật số, Đại học kinh doanh BI (Nauy) cũng cho biết, việc chuyển sang dạy và học từ xa đã đem tới những cú sốc đối với cả người dạy và người học.

“Khi đại dịch tác động lớn hơn vào giáo dục, chúng tôi mới chỉ chuẩn bị được một phần. Hầu hết giáo viên và sinh viên đã sử dụng ứng dụng đám mây trong các công việc hàng ngày. Tuy nhiên, học tập trực tuyến vẫn là một điều mới mẻ với phần lớn mọi người trên toàn cầu”.

Bà thừa nhận rằng đó không phải tình huống mà ban giám hiệu đã lên kế hoạch từ trước. “Nhiều giáo viên không có kỹ năng chuyển đổi từ giảng dạy trực tiếp sang dạy học qua Zoom, và các tổ chức giáo dục cũng buộc phải xem xét lại năng lực hỗ trợ của bộ phận IT trong thực hiện các công việc dạy học cũng như kiểm tra trực tuyến”.

Giải pháp của hiện tại và tương lai

Dù vậy, Swanberg vẫn tin rằng đào tạo từ xa, với nền tảng điện toán đám mây sẽ tiếp tục chuyển đổi ngành giáo dục thời gian tới.

“Công nghệ điện toán đám mây đã cho chúng tôi thấy tiềm năng to lớn trong chia sẻ kiến thức, phối hợp cũng như đánh giá trong lĩnh vực giáo dục”, bà cho biết. “Giáo dục đại học sẽ trải qua những thay đổi căn bản trong xây dựng chương trình và truyền tải kiến thức, với sự kết hợp hai hình thức đào tạo trực tuyến và trực tiếp tại trường”.

Aldenham Foundation, trường trung học và dự bị độc lập với hơn 950 học sinh tại Hertfordshire, là một trong những cơ sở đào tạo ứng dụng chiến lược điện toán đám mây vào việc dạy học tại nhà.

“Vấn đề cốt lõi phải đảm bảo được bảo mật trên đám mây… cho phép giáo viên và học sinh có thể dạy và học một cách an toàn cùng với công cụ và tài nguyên trên đó”, Charlie Cochrane, trưởng bộ phận công nghệ của Aldenham Foundation chia sẻ.

“Bạn cần các chiến lược rõ ràng về điện toán đám mây trong giáo dục để tránh gây nhầm lẫn cho giáo viên, phụ huynh và học sinh. Điều này có nghĩa là chúng ta nên lựa chọn các nền tảng công nghệ đơn để sử dụng”, Charlie giải thích về mô hình tổ chức lớp học trên nền tảng họp trực tuyến của Microsoft Teams.

Các công nghệ như VMware Horizon, cho phép sinh viên và người dạy có thể tiếp cận từ xa tài liệu học thuật cũng như các phần mềm hỗ trợ thông qua các máy tính ảo, một “cứu cánh” cho các nhà giáo dục trong thời kỳ đại dịch.

“Nếu bất chợt có sự truy cập ồ ạt của sinh viên vào máy chủ của trường, đội ngũ IT có thể sử dụng đám mây để mở rộng khả năng đáp ứng”, Iain Russell, trưởng bộ phận cơ sở hạ tầng tại Đại học Edinburgh Napier, cho biết.

Niamh Muldoon, nhân viên bảo vệ dữ liệu toàn cầu tại công ty an ninh mạng OneLogin, tin rằng công nghệ đám mây sẽ giúp nhiều người được tiếp cận với giáo dục đào tạo chất lượng hơn.

“Đưa tài nguyên lên đám mây là cơ sở để những tổ chức đào tạo mở các lớp học trực tuyến. Điều này giúp giáo dục trở nên dễ tiếp cận với nhiều sinh viên hơn”, đại diện công ty cho biết.

Dù vậy, Muldoon cũng cảnh báo việc công nghệ đám mây phát triển sẽ kéo theo nguy cơ trở thành mục tiêu của tội phạm mạng. “Nhiều người vốn đã là mục tiêu của các cuộc tấn công giả mạo qua thư điện tử. Trẻ em, hay những người mới bắt đầu học trực tuyến, sẽ là các đối tượng gặp rủi ro nhiều nhất”.

Matt Davis, Giám đốc công nghệ và đồng sáng lập thư viện trực tuyến Perlego, khẳng định, về lâu dài các tổ chức giáo dục sẽ cần củng cố công nghệ đám mây để duy trì khả năng cạnh tranh.

“Đại dịch đã thúc đẩy việc học từ xa sớm hơn dự định, nhưng ngay cả khi Covid-19 qua đi, các công nghệ điện toán đám mây mới vẫn sẽ ra đời”, ông nói. “Khi người học đã làm quen với cách học mới, các tổ chức giáo dục sẽ muốn duy trì hiện trạng, đặc biệt là khi họ nhận thấy được những cải thiện có ích và tốt hơn với trải nghiệm của sinh viên”.

Vinh Ngô