 |
Mặc dù cứ sau hai năm, số tiền đổ vào chính trị ở Mỹ dường như lại lên đến một tầm cao mới đáng kinh ngạc, nhiều người vẫn không khỏi bất ngờ trước khoản chi lớn cho cuộc tranh cử vào Thượng viện Mỹ ở Georgia năm nay.
Theo phân tích của New York Times, không nơi nào ở nước Mỹ có thể sánh ngang với Georgia - bang chứng kiến 1,4 tỷ USD đã được chi chỉ sau 4 cuộc đua kể từ đầu năm 2020.
Hai năm trước, hơn 406 triệu USD đã được cả hai đảng chi trong lần đầu tiên Thượng nghị sĩ Raphael Warnock tranh cử thành công vào Thượng viện.
Cùng năm 2020, không chịu thua kém, ứng cử viên thứ hai của đảng Dân chủ Jon Ossoff và đối thủ đảng Cộng hòa cũng nhận được 514 triệu USD hỗ trợ - số tiền phá vỡ kỷ lục cho một cuộc tranh cử vào Thượng viện.
Năm nay, Thống đốc Brian Kemp và đối thủ Dân chủ, bà Stacey Abrams, cùng các nhóm ủng hộ bên ngoài, đã huy động được 250 triệu USD.
Trong khi đó, cho đến nay, dữ liệu từ nhóm phi lợi nhuận OpenSecrets cho thấy gần 401 triệu USD đã được chi cho cuộc đua giữa ông Warnock và đối thủ đảng Cộng hòa Herschel Walker.
“Chưa bao giờ có bất cứ điều gì giống như vậy”, Bob Houghton, chủ tịch Hiệp hội Phát thanh viên Georgia, một nhóm thương mại đại diện cho các đài truyền hình và đài phát thanh, cho biết.
“Dòng tiền cứ đổ về thôi”, ông nói.
Hôm 6/12, Thượng nghị sĩ Raphael Warnock, đảng Dân chủ, đã giành chiến thắng trong cuộc đua vào Thượng viện Mỹ tại cuộc bầu cử bổ sung ở bang Georgia, theo Guardian.
 |
| Thượng nghị sĩ Raphael Warnock, đảng Dân chủ, đã giành chiến thắng trong cuộc đua vào Thượng viện Mỹ ở bang Georgia hôm 6/12. Ảnh: Reuters. |
Lý do tiền đổ về Georgia
New York Times nhận định có 2 yếu tố khiến cuộc chạy đua vào Thượng viện Mỹ ở Georgia thu hút dòng tiền lớn đến vậy.
Thứ nhất, Georgia là một trong hai bang duy nhất của nước Mỹ đã tổ chức cuộc tổng tuyển cử vòng hai, sau khi không ứng cử viên nào đạt được ít nhất 50% số phiếu bầu.
Với những cuộc bầu cử bổ sung như vậy, về cơ bản, các ứng cử viên sẽ phải chạy chiến dịch thứ hai, mua các đợt quảng cáo mới, chi trả cho nỗ lực nhằm tăng tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu và gửi quảng cáo qua mail.
Trong 4 tuần trước khi cuộc đua kết thúc vào ngày 6/12, gần 81 triệu USD đã được chi cho quảng cáo để hỗ trợ ông Warnock hoặc ông Walker, theo dữ liệu từ AdImpact, công ty theo dõi phương tiện truyền thông.
Chiến dịch quảng cáo rầm rộ đó thậm chí đã vượt hơn 25 triệu USD so với tổng số tiền được chi cho cuộc đua vào Thượng viện năm nay ở Washington.
Yếu tố thứ hai là do Georgia, từng được xem là thành trì của đảng Cộng hòa, đã dần chuyển sang “bang mang sắc tím" (màu sắc chỉ bang dao động) trong những cuộc bầu cử vừa qua.
Sự “ngang tài ngang sức" giữa hai đảng tại bang đã thu hút sự chú ý đáng kể của các nhà tài trợ trên khắp đất nước.
“Bởi Georgia giờ là một bang chiến trường, nên các thành viên đảng Dân chủ nghĩ rằng họ có cơ hội giành chiến thắng”, Joseph Watson Jr., giáo sư về truyền thông các vấn đề công tại Đại học Georgia, cho biết.
 |
| Ông Herschel Walker có bài phát biểu sau khi thua đối thủ đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ. Ảnh: Reuters. |
“Kết quả là những cuộc đua địa phương này trở thành cuộc đua quốc gia”, ông nói.
Dữ liệu tài chính của chiến dịch tranh cử là minh chứng rõ ràng cho lập luận này. Chẳng hạn, hơn 80% trong số 53,7 triệu USD huy động được bởi One Georgia - ủy ban lãnh đạo độc lập ủng hộ cuộc tranh cử thống đốc thất bại của bà Abrams - đến từ bên ngoài bang.
Công ty quảng cáo và đài truyền hình "thắng lớn"
Những yếu tố trên đặc biệt được khuếch đại khi quyền kiểm soát Thượng viện Mỹ bị đe dọa. Đó là trường hợp mà cả hai cuộc bầu cử Thượng viện ở Georgia đối mặt vào đầu năm 2021 - thời điểm mà giai đoạn bỏ phiếu dài gấp đôi so với năm nay.
Điều đó giúp giải thích con số ấn tượng là 507 triệu USD Mỹ dành cho quảng cáo trong suốt 8 tuần “tranh tài” ở Georgia năm đó, theo dữ liệu của AdImpact.
Năm nay, cuộc chiến giành quyền kiểm soát của Thượng viện Mỹ ở Georgia không còn mang tính quyết định. Trước đó, đảng Dân chủ đã giành được 50 ghế và sẽ nắm thế đa số nhờ ghế chủ tịch Thượng viện của Phó tổng thống Kamala Harris (thuộc đảng Dân chủ).
Tuy nhiên, CNN nhận định chiến thắng tại Georgia sẽ cho phép lãnh đạo phe Dân chủ ở Thượng viện Chuck Schumer kiểm soát nhiều hơn đối với các ủy ban chủ chốt.
Cuộc đua tốn kém thứ hai của năm nay là cuộc tranh cử vào Thượng viện Mỹ ở Pennsylvania, nơi Thống đốc John Fetterman cùng đối thủ Mehmet Oz và các đồng minh đã chi tổng cộng 313 triệu USD. Tổng chi tiêu trong các cuộc tranh cử có tính cạnh tranh trên toàn tiểu bang ở Pennsylvania, bao gồm cả cuộc tranh cử thống đốc, là hơn 381 triệu USD.
Ở Georgia, số tiền chi cho các cuộc chạy đua vào Thượng viện Mỹ và thống đốc lên tới ít nhất 508 triệu USD.
 |
| Những người ủng hộ Thượng nghị sĩ Raphael Warnock ăn mừng trong bữa tiệc đêm bầu cử. Ảnh: Reuters. |
Tất cả số tiền đó đã mang lợi ích to lớn cho các công ty quảng cáo và đài truyền hình. Hilton Howell, Chủ tịch của Grey Television, công ty sở hữu gần như tất cả đài ở thị trường Georgia, gọi đó là “số tiền chi tiêu khổng lồ” và “một món quà Giáng sinh tuyệt vời dưới gốc cây thông cho các cổ đông của chúng tôi”.
Trong khi đó, chi nhánh duy nhất của đài ABC ở Atlanta, thuộc sở hữu của một công ty khác, đã được đặt hàng quảng cáo chính trị lên tới 86 triệu USD trong năm nay, nhiều hơn bất kỳ đài địa phương nào ở Mỹ.
Dù vậy, bất chấp số tiền khổng lồ đã được đổ vào quảng cáo, một số chuyên gia đặt câu hỏi rằng quá nhiều quảng cáo liệu có thực sự có ích trong việc giành được phiếu bầu của người dân hay không.
Erika Franklin Fowler, giáo sư tại Đại học Wesleyan và là giám đốc của Dự án Truyền thông Wesleyan - nhóm nghiên cứu về quảng cáo chính trị - cho biết tác động của việc chi tiêu cho các cuộc đua sẽ giảm dần, khi nhiều tiền và quảng cáo tràn vào thị trường truyền thông.
“Tôi nghĩ rằng yếu tố thúc đẩy những con số khổng lồ trên là bởi quyền kiểm soát (Thượng viện) đang bị đe dọa, hoặc ít nhất là (các đảng) thấy cần thêm vùng đệm an toàn", bà nói. “(Nhưng) các đảng và chiến dịch tranh cử chỉ quan tâm đến chiến thắng, họ ít để tâm đến hiệu quả”.
