Một ứng viên vắc xin Covid-19 mà Cuba đang phát triển (Ảnh: EPA).
Từ những năm 1980, cố lãnh tụ Cuba Fidel Castro từng đặt ra mục tiêu biến quốc đảo Caribê thành một "ông lớn" về công nghệ sinh học với xuất phát điểm là 6 nhà nghiên cứu trong một phòng thí nghiệm nhỏ bé ở thủ đô Havana.
Khoảng 40 năm sau, quốc đảo 11 triệu dân được cho đang tiệm cận với một bước đột phá: "Trở thành quốc gia nhỏ bé nhất thế giới không chỉ phát triển 1 mà là nhiều loại vắc xin Covid-19".
Cuba hiện đang phát triển 5 ứng viên vắc xin Covid-19, trong đó 2 loại đang ở giai đoạn thử nghiệm lâm sàng cuối cùng với mục tiêu tiêm chủng mở rộng vào tháng 5.
Theo Washington Post, nếu nỗ lực phát triển của Cuba thành công, đây sẽ được xem là "kỳ tích" chứng tỏ năng lực y tế của Cuba trong bối cảnh nước này vẫn chịu nhiều thiếu thốn do các lệnh cấm vận.
Cuba sở hữu một hệ thống y tế rất phát triển so với mặt bằng chung trên thế giới và là một trong những nước có tỉ lệ bác sĩ trên đầu người cao nhất thế giới. Khi đại dịch bùng phát năm ngoái, họ đã điều động đội nhân viên y tế hùng hậu tới khắp các châu lục giúp các quốc gia - một phần trong chiến dịch "ngoại giao y tế" của quốc đảo này nhằm xây dựng cầu nối hữu nghị giữa Cuba với thế giới.
Ứng viên vắc xin tiềm năng
Các bác sĩ Cuba mang ảnh cố lãnh tụ Fidel Castro trong lễ chia tay trước khi lên đường tới Italia hỗ trợ chống dịch Covid-19 hồi năm ngoái (Ảnh: Reuters).
Giới chức Cuba cho biết, họ đang phát triển vắc xin dưới dạng huyết thanh giá rẻ và dễ bảo quản. Chúng có thể để ở nhiệt độ phòng trong nhiều tuần và dễ bảo quản trong thời gian dài ở nhiệt độ không quá thấp.
Nếu thành công, vắc xin của Cuba sẽ trở thành lựa chọn khả thi cho các nước nhiệt đới, thu nhập thấp không thể mua đủ lượng vắc xin vì đã bị các quốc gia lớn hơn, có tiềm lực hơn thu mua hết lượng cần thiết.
Iran và Venezuela đã ký thỏa thuận vắc xin với Havana. Tehran cũng đồng ý sẽ là nơi để Cuba thử nghiệm vắc xin giai đoạn 3 tiềm năng nhất của họ, Soberana 2. Iran cũng hướng tới việc ký thỏa thuận chuyển giao công nghệ với Cuba và hàng triệu liều vắc xin có thể được sản xuất ở Iran trong tương lai gần.
"Chúng tôi có niềm tin to lớn vào ngành khoa học y khoa và công nghệ sinh học của Cuba. Vắc xin Cuba thực sự là giải pháp cho người dân chúng tôi", Ngoại trưởng Venezuela Jorge Arreaza nói với Washington Post.
Nếu các thử nghiệm ở giai đoạn 3 khả quan, Cuba sẽ chuyển sang "nghiên cứu can thiệp" diện rộng thông qua tiêm chủng cho hầu hết 1,7 triệu dân Havana vào tháng 5. Đến tháng 8, Cuba đặt mục tiêu tiêm chủng cho 60% dân số, trong khi những người còn lại sẽ tiêm thuốc vào cuối năm.
Nếu mục tiêu trên đạt được, Cuba sẽ trở thành một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới đạt được miễn dịch cộng đồng, mở ra cơ hội cho quốc đảo này thu hút loại hình dịch du lịch kèm tiêm vắc xin và xuất khẩu các chế phẩm này ra thế giới.
Cuba khẳng định mục tiêu chủ chốt của họ là sẽ giúp toàn bộ người dân Cuba miễn dịch và kiểm soát được tốc độ lây lan của mầm bệnh. Ngoài ra, Cuba cũng ám chỉ, họ lên kế hoạch có thể cung cấp vắc xin miễn phí hoặc giá thành rẻ cho các nước nghèo.
Cuba cho tới nay ghi nhận 74.000 ca Covid-19 và 421 người thiệt mạng vì dịch bệnh.
Đức Hoàng
Theo Washington Post
