Ngày 30/10/2020, một gối cầu bị rơi, xê dịch khỏi đá kê gối tại gói thầu CP2, dự án metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) do Liên danh Sumitomo - Cienco 6 (SCC) làm tổng thầu.
Ban Quản lý đường sắt đô thị TPHCM (MAUR - chủ đầu tư) đã báo cáo UBND TPHCM về vụ việc. Qua công tác kiểm tra, giám sát sau đó, các bên liên quan còn phát hiện 5 trụ khác có gối cao su bị xê dịch. Như vậy, thời điểm đó, có 6/900 trụ cầu toàn tuyến xảy ra .
Đến nay, có 1 gối cầu bị rơi và 9 vị trí gối cầu chuyển vị trên tổng số 1910 gối.
Hiện trạng bề mặt đường ray đã lắp dầm vào năm 2016 tại vị trí rơi gối cao su - trụ P14-10 thuộc phân đoạn cầu cạn VD14 - được phát hiện vào tháng 10/2020 không rõ nguyên nhân (Ảnh: Quốc Anh).
Về nguyên nhân vụ việc, trên cơ sở các kết quả quan trắc, thí nghiệm bổ sung của Liên danh SCC, rà soát của Tư vấn Phần Lan tham gia thẩm tra thiết kế, thi công và vật liệu cho thấy nguyên nhân chính xảy ra sự việc rơi, chuyển vị gối cầu được kết luận là sự kết hợp của 2 yếu tố.
Thứ nhất do khe hở giữa gối cầu và đá kê gối. Khi xuất hiện khe hở thì diện tích tiếp xúc bề mặt giữa gối cầu và đá kê gối bị giảm, dẫn đến hệ số ma sát giảm và tăng ứng suất (sức căng) cục bộ tại điểm tiếp xúc.
Thứ hai do tác động ray đến từ sự thay đổi của nhiệt độ trong quá trình thi công. Sự biến thiên nhiệt độ đáng kể tại khu vực thi công sẽ tác động dẫn đến cả ray và dầm cùng giãn nở hoặc co ngót.
Đặc biệt tại vị trí mối nối ray chưa được hàn liền gần vị trí khe co giãn của dầm, thì càng khuếch đại biến dạng của dầm, từ đó tăng khả năng trượt gối cầu ở phía di động.
Chủ đầu tư nhận định các gối cao su bị lệch có tính chất hệ thống vì phát hiện 6 gối cao su gặp sự cố (Ảnh: Quốc Anh).
Sau khi xác định nguyên nhân, nhà thầu đã đề xuất các biện pháp khắc phục đồng thời phòng chống dịch chuyển gối cầu.
Trước hết, đơn vị sẽ lắp đặt kết cấu chống trượt cho 918 vị trí gối cầu di động, để phòng chống dịch chuyển kể cả trong trường hợp giả định có động đất.
Bên cạnh đó, đơn vị sẽ phun keo Epoxy lấp đầy khe hở giữa gối cầu và đá kê gối tại 733 vị trí, để đảm bảo lực ma sát chống lại các sự dịch chuyển theo phương ngang.
Theo MAUR, đến nay các biện pháp trên đã được nhà thầu hoàn thành lắp đặt 100% từ ngày 1/5. Việc quan trắc liên tục gối cầu, đặc biệt là sau khi hoàn thành việc lắp đặt biện pháp chống trượt nêu trên và trong quá trình chạy thử tàu là rất quan trọng.
Tại báo cáo kết quả quan trắc của Liên danh thầu SCC, đến ngày 8/6 vừa qua, các gối cầu vẫn ổn định, không có sự dịch chuyển đáng kể sau khi hoàn thành việc hàn liền ray và trong suốt quá trình chạy thử tàu vừa qua.
Việc kiểm tra các gối cầu vẫn sẽ được nhà thầu thực hiện đến khi nghiệm thu gói thầu cũng như bảo hành 2 năm như trong hợp đồng.
