Chiều 5/1, phiên tòa xét xử vụ Việt Á tiếp tục với phần thẩm vấn của các luật sư. Trong số những người được thẩm vấn có 2 nữ bị cáo sau khi nhận tiền của Công ty Việt Á đã tìm cách trả lại.
Theo cáo buộc, bị cáo Lê Thị Hồng Xuyên (cựu nhân viên xét nghiệm CDC Bình Dương) biết chất lượng test xét nghiệm của hãng Roche tốt hơn nhưng vẫn soạn thảo các công văn và liên hệ với Công ty Việt Á, Công ty VNDAT tạm ứng trước test xét nghiệm, test tách chiết, vật tư tiêu hao.
Bị cáo Xuyên tham gia làm hồ sơ thầu, phối hợp với nhân viên Công ty Việt Á hợp thức chứng từ để Công ty Việt Á được trúng thầu. Vì vậy bị cáo Xuyên được Công ty Việt Á chi 1,06 tỷ đồng tiền % ngoài hợp đồng. Hành vi của bị cáo bị cho là đã gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước hơn 55 tỷ đồng.
Trong khi đó, theo cáo buộc, bị cáo Lê Trung Nguyên (nhân viên kinh doanh Công ty Việt Á) biết rõ việc thông đồng hợp thức thủ tục đấu thầu, thanh quyết toán theo giá Công ty Việt Á đưa ra là trái quy định của pháp luật.
Dù vậy, bị cáo Nguyên vẫn thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch Công ty Việt Á Phan Quốc Việt là trao đổi, thống nhất với lãnh đạo, nhân viên các cơ sở y tế công lập để các cơ sở y tế ứng test xét nghiệm sử dụng trước, sau đó hợp thức hồ sơ thủ tục để Công ty Việt Á được trúng thầu, thanh quyết toán theo giá Công ty Việt Á đề nghị.
Bị cáo Nguyên còn thực hiện việc chi tiền % "lại quả" cho các lãnh đạo, nhân viên cơ sở y tế sau khi thanh quyết toán. Hành vi của bị cáo Nguyên đã vi phạm quy định về đấu thầu tại 3 tỉnh Bình Dương, Bình Phước, Tiền Giang, gây thiệt hại hơn 68 tỷ đồng.
Trả lời thẩm vấn tại tòa, bị cáo Xuyên thừa nhận hành vi của mình là sai, vi phạm Luật Đấu thầu; thừa nhận việc được bị cáo Nguyên đưa cho hơn 1 tỷ đồng.
Theo trình bày của bà Xuyên, khi bị cáo Nguyên treo túi quà vào xe của bà thì bà không xác định được trong túi có gì, chỉ nghĩ là các bộ sản phẩm của Công ty Việt Á.
Sau khi phát hiện trong túi có tiền, bà Xuyên đã cố gọi điện lại cho bị cáo Nguyên để trả lại tiền nhưng không được. Vì vậy, bà Xuyên đã tìm cách liên hệ với các nhân viên khác của Công ty Việt Á với mục đích trả lại tiền.
Cuối cùng bà Xuyên tiếp cận được một nhân viên xét nghiệm của Công ty Việt Á và đưa tiền cho người này, nhờ trả lại công ty.
“Một tháng trước thời điểm bị triệu tập đến làm việc với cơ quan điều tra, bị cáo đã đưa tiền cho nhân viên Công ty Việt Á. Việc này đã được cơ quan điều tra xác minh, tìm ra nhân viên cầm số tiền trên, yêu cầu trả lại cho Việt Á”, lời khai của bà Xuyên.
Vẫn theo trình bày của bị cáo Xuyên, khi làm việc với cơ quan điều tra, bà đã chủ động khai báo về việc được Công ty Việt Á đưa tiền.
Bằng giọng xúc động, bị cáo Xuyên nói rằng, sau khi bị cáo bị tạm giam, chồng bị cáo ở nhà đã gặp tai nạn giao thông, bị mất trí nhớ. Bị cáo là lao động chính trong gia đình, hoàn cảnh rất khó khăn.
"Thức tỉnh" sau khi nghe lời khuyên của chồng
Một bị cáo khác đã không cầm được nước mắt khi nhắc đến chồng là bà Nguyễn Thị Hồng Thắm (cựu Kế toán trưởng CDC Nghệ An). Trong nước mắt, bị cáo Hồng Thắm trình bày rằng, sau 1 tuần bà nhận tiền “hoa hồng” của Công ty Việt Á, chính chồng bà khi biết chuyện đã hết lời khuyên nhủ bà mang trả lại.
“Chồng bị cáo vốn đang là Bí thư Đảng ủy phường, nhưng sau khi vợ bị bắt, chồng bị cáo đã phải chuyển công tác”, bị cáo Hồng Thắm vừa khóc vừa trình bày.
Theo kết luận điều tra, ông Nguyễn Văn Định (cựu Giám đốc CDC Nghệ An) và các bị can, cá nhân liên quan thuộc CDC Nghệ An được Công ty Việt Á chi 2,15 tỷ đồng tiền “hoa hồng” ngoài hợp đồng. Trong đó, cựu Giám đốc CDC Nghệ An nhận 185 triệu đồng, cựu Kế toán trưởng nhận 95 triệu đồng (số tiền còn lại, CDC Nghệ An chưa sử dụng).
Ngoài ra, bị cáo Hồng Thắm còn được nhân viên Công ty Việt Á là Nguyễn Thị Thắm đưa cho khoảng 100 triệu đồng.
Tại cơ quan điều tra, ông Võ Tuấn Anh (chồng của bà Nguyễn Thị Hồng Thắm) từng khai rằng, khoảng đầu tháng 12/2021, vợ ông có nói về việc Công ty Việt Á chi tiền "hoa hồng" cho CDC Nghệ An và vợ ông là người trực tiếp nhận tiền.
Nghe vợ nói vậy, ông Tuấn Anh không hỏi vợ được bao nhiêu tiền mà yêu cầu vợ phải trả lại toàn bộ số tiền đã nhận được. Nghe lời chồng, cựu Kế toán trưởng đã gọi điện cho nhân viên Công ty Việt Á để liên hệ trả lại tiền.
Ngày 10/12/2021, ông Tuấn Anh chở vợ mang theo một bọc tiền (ông Tuấn Anh không biết có bao nhiêu tiền) đến gặp và đưa bọc tiền cho nhân viên Công ty Việt Á là bà Nguyễn Thị Thắm ở khu vực đường Lê Hồng Phong, thành phố Vinh.
Đến ngày 12/12/2021, bà Nguyễn Thị Hồng Thắm tiếp tục nhờ chồng đem trả thêm 100 triệu đồng cho nhân viên Công ty Việt Á. Ông Tuấn Anh đã tự lái xe, mang theo tiền đến thành phố Hà Tĩnh, gần khu vực ngân hàng Agribank rồi gọi điện cho bà Nguyễn Thị Thắm để đưa số tiền này.
