Ngày 21/11, trong bài tham luận gửi đến Hội thảo về Quy hoạch thủ đô Hà Nội giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Liên danh tư vấn đưa ra 3 kịch bản dự báo về tốc độ phát triển dân số cho Hà Nội.
Kịch bản 1, dân số thường trú đến năm 2030 là 9,5 triệu người và tăng lên 11,2 triệu người vào năm 2050, nếu phát triển với nhịp độ tương tự thời gian qua, thị trường lao động thủ đô hấp dẫn trung bình với dân cư ngoại tỉnh. Đây là kịch bản có tính khả thi thấp.
Kịch bản 2 xảy ra khi dân số phát triển nhanh giai đoạn 2023-2030 và dần ổn định giai đoạn 2030-2050, thị trường lao động thủ đô hấp dẫn cao với dân cư ngoại tỉnh. Đây là kịch bản có tính khả thi rất cao và cư dân thường trú năm 2030 được dự báo khoảng 10,5 triệu, đến năm 2050 là khoảng 13 triệu người.
Kịch bản 3, dân số phát triển nhanh với các điều kiện kinh tế - xã hội phát triển mang tính đột phá, thị trường lao động thủ đô rất hấp dẫn với dân cư ngoại tỉnh, đồng thời các biện pháp điều tiết dân số kém hiệu quả.
Theo kịch bản này, dân số thường trú đến năm 2030 đạt khoảng 11 triệu người và đến năm 2050 khoảng 14 triệu người.
Toàn cảnh hội thảo do Thành ủy Hà Nội phối hợp với Tạp chí Cộng sản tổ chức ngày 21/11 (Ảnh: Thanh Hải).
Cùng với việc đưa ra các dự báo về dân số, Liên danh tư vấn cũng đưa ra các kịch bản tăng trưởng của thủ đô ở các góc độ thuận lợi, phấn đấu và bất định.
Sau khi cân nhắc, nhóm chuyên gia cho biết kịch bản ở góc độ phấn đấu (kịch bản cơ bản) là phù hợp nhất để đưa ra định hướng và mục tiêu phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 cho Hà Nội.
Theo đó, đây là phương án phát triển trong điều kiện có nhiều định hướng đột phá được thực hiện hiệu quả. Bối cảnh quốc tế và trong nước có những thuận lợi và thách thức đan xen. Cùng với đó, tiềm năng, lợi thế của tam giác động lực tăng trưởng Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh cũng được phát huy.
Để kịch bản này xảy ra, Hà Nội cũng phải tăng cường huy động, sử dụng hiệu quả vốn và đẩy nhanh tiến độ xây dựng các công trình hạ tầng giao thông quan trọng, như tuyến đường sắt, sân bay quốc tế đáp ứng yêu cầu phát triển vùng thủ đô...
Chuyên gia cho rằng khu đô thị Linh Đàm (Hà Nội) là điển hình của quy hoạch manh mún, chắp vá (Ảnh: Nguyễn Dương).
Cùng đề cập đến quy mô dân số của Hà Nội, TS Lê Văn Hoạt, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Hà Nội, cho rằng dân số tại khu vực đô thị trung tâm và khu vực nội đô lịch sử đã cao hơn ngưỡng khống chế trong quy hoạch chung xây dựng thủ đô.
Cụ thể, theo quy hoạch chung được duyệt, quy mô dân số tại khu vực nội đô lịch sử được định hướng giảm từ 1,2 triệu người vào năm 2008 xuống còn 919.300 người vào năm 2020 và còn 800.000 người vào năm 2030.
Nhưng theo số liệu tổng điều tra dân số và nhà ở, tính đến ngày 1/4/2019, dân số hiện trạng tại khu vực này đã khoảng hơn 1,02 triệu người.
Ông Hoạt đồng thời chỉ ra điểm nghẽn trong quy hoạch thủ đô khi công tác di dời các trụ sở các bộ, ngành, cơ sở đại học, y tế chưa được các bộ, ngành quan tâm triển khai thực hiện.
Quỹ đất sau di dời chưa được bàn giao cho thành phố để quản lý, khai thác, bổ sung hạ tầng xã hội, hạ tầng kinh tế còn thiếu cho thành phố. Công tác di dời các cơ sở công nghiệp, sản xuất gây ô nhiễm, không phù hợp với quy hoạch còn chậm.
"Việc điều chỉnh quy hoạch không được quản lý và kiểm soát tốt. Nhiều khu đô thị quy hoạch ban đầu rất đẹp và đồng bộ nhưng sau một thời gian triển khai xây dựng đã bị điều chỉnh trở nên xấu xí, manh mún, chắp vá. Khu đô thị Linh Đàm có thể được coi là điển hình", ông Hoạt nêu trong tham luận gửi đến hội thảo.
Ông nhấn mạnh việc chỉ ra những tồn tại, yếu kém và nguyên nhân nêu trên trong công tác quy hoạch thời gian trước chính là những gợi ý cho lập và tổ chức thực hiện quy hoạch lần này.
