Đi sắm quần áo Tết cho cô con gái nhỏ, Mai (28 tuổi, Cầu Giấy) cũng chọn cho mình một chiếc áo dài nhung đỏ. Cô giật mình chỉ sau hơn hai tháng đã không thể mặc vừa size áo hay mặc, bụng ngấn mỡ, đường cong trên cơ thể mẹ một con “đã đi sơ tán” hết.
“Tết muốn diện áo dài, váy vóc đẹp một chút mà thế này thì biết phải làm sao. Cứ đà này, hết mùa đông khéo tăng lên đến 5- 7kg mất”, Mai than phiền.
Tình cảnh của Mai khá giống với nhiều chị em phụ nữ mỗi khi mùa đông kết thúc. Thế nhưng, rất ít người nhận ra cơ thể đang tăng cân dần dần khi trời lạnh, vì thế họ không chủ động trong việc thay đổi chế độ ăn và sinh hoạt.
Lý giải nguyên nhân dễ tăng cân trong mùa đông với phóng viên, TS. BS Nguyễn Trọng Hưng, Trưởng khoa Khám và tư vấn dinh dưỡng người lớn (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho biết, nhiều người vẫn lầm tưởng mùa đông dễ béo là do ăn ngon miệng nhưng không phải. Mùa đông dễ béo là sự cộng hưởng của nhiều nguyên nhân.
Đầu tiên là do quan niệm mùa đông cần ăn nhiều để sinh nhiệt, giữ ấm cơ thể. Tuy nhiên, quan niệm này chỉ đúng đối với những gia đình còn khó khăn, không đủ quần áo, các trang thiết bị khác như lò sưởi, điều hoà… để giữ ấm.
Do đó, nếu gia đình đã có đủ điều kiện giữ ấm cơ thể mà lại tiếp tục ăn nhiều lên thì cơ thể sẽ tăng cân nhanh chóng, nhất là việc sử dụng các món nướng, lẩu trong mùa đông với tần suất nhiều thì càng khó kiểm soát được năng lượng nạp vào cơ thể.
Nguyên nhân thứ hai, theo TS. BS Trọng Hưng, là do mùa đông trời lạnh hầu hết mọi người sẽ lười vận động hơn. Chính điều này kết hợp với việc ăn nhiều, chế độ ăn không lành mạnh sẽ khiến cơ thể tăng cân nhanh chóng.
Theo đó, năng lượng nạp vào nhiều nhưng tiêu hao ít đi thì sẽ tích tụ lại và gây nên tình trạng thừa cân- béo phì.
Thứ ba, mùa đông mọi người ăn vặt nhiều hơn các mùa khác, nhất là thời điểm mùa này trùng với các mùa lễ hội, Tết Dương lịch, Tết Âm lịch nên việc ăn vặt diễn ra phổ biến hơn. Đặc biệt, các loại đồ ăn vặt như các loại mứt, các loại hạt hay bánh kẹo chứa rất nhiều đường và đây là nguồn sinh năng lượng và gây tăng cân, nhất là ở chị em.
“Rất nhiều chị em mùa đông hay dịp lễ tết “bóp mồm, bóp miệng” không dám ăn cơm hay thức ăn nhưng kết quả vẫn tăng cân. Lý do là bởi họ ăn vặt quá nhiều, ví dụ một lạng hạt bí hay hướng dương, hoặc một lon nước ngọt năng lượng có trong đó rất lớn vì chúng chứa nhiều đường và tinh dầu”, bác sĩ Hưng chia sẻ.
Thứ tư, mùa đông thường trời tối sớm và sáng muộn vì vậy mọi người ngủ nhiều hơn các mùa khác trong năm. Việc ngủ nhiều, kết hợp với lười tập luyện thể dục, thể thao và ăn nhiều sẽ khiến cơ thể tăng cân nhanh chóng.
Do vậy, việc kiểm soát giấc ngủ, chỉ ngủ đủ thời gian (với người trưởng thành 8 tiếng/ngày) là rất quan trọng.
Một yếu tố khác cũng khiến nhiều người khó nhận ra mình đang tăng cân – đó là do mùa đông mặc nhiều quần áo. Trong khi các mùa khác trong năm, mặc đồ ôm sát cơ thể nên việc tăng cân sẽ dế nhận biết hơn.
“Để kiểm soát cân nặng của mình, chị em ngoài việc ăn uống, sinh hoạt hợp lý, khoa học thì cần phải theo dõi cân nặng thường xuyên.
Cụ thể, cần ăn đầy đủ và đa dạng các nhóm chất, trong đó phải lưu ý kiểm soát 3 nhóm chất sinh năng lượng là đường bột, chất đạm và chất béo tùy theo thể trạng và độ tuổi của mỗi người.
Ngoài ra, nên bổ sung vitamin và khoáng chất trong mỗi bữa ăn, bởi nguồn rau xanh vừa ít năng lượng, vừa giúp đào thảo các chất béo ra ngoài cơ thể tốt hơn lại cung cấp nhiều vitamin rất tốt cho cơ thể.
Cùng với đó là phải uống đủ nước trong mùa đồng, việc làm này vừa giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt, vừa giúp tăng sức khỏe làn da”, TS. BS Hưng đưa ra giải pháp.
Cuối cùng, bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng người lớn này cũng lưu ý mọi người nên “vượt lạnh” để duy trì thói quen tập thể dục thể thao trong mùa đông. Trong trường hợp thời tiết ngoài trời lạnh thì người dân có thể tập luyện muộn hơn (buổi sáng) sớm hơn (buổi chiều) hoặc tập ở trong nhà.
BS cũng lưu ý, khi nhiệt độ ngoài trời xuống thấp, người dân không nên đi tập thể dục lúc sáng sớm hoặc tối muộn. Nếu nhiệt độ giảm quá sâu cũng không nên ra ngoài tập thể dục.
N. Huyền
