Những hình ảnh từ bẫy camera ghi lại hoạt động của loài chuột khổng lồ tại Khu quản lý tài nguyên cộng đồng Zaira (Ảnh: Ecology and Evolution).
Chúng ta từng biết đến hàng trăm loài gặm nhấm với đủ loại kích cỡ khác nhau từ chuột, sóc, nhím, hải ly...
Thế nhưng ở một khu rừng già thuộc Quần đảo Solomon, người ta mới lần đầu tiên ghi lại được những hình ảnh về một loài gặm nhấm có kích thước khác thường, chỉ sống trên cây và nhai nát những quả dừa bằng chiếc răng khổng lồ của nó.
Sinh vật này được người dân bản địa trên đảo Lupa Vangunu gọi là vika (viết tắt của Uromys vika). Chúng có thể dài ngang với đứa bé sơ sinh, nặng 1kg. Các nhà khoa học thì gọi chúng là chuột khổng lồ Vangunu.
Điều thú vị là mặc dù sinh vật này có kích thước cực kỳ lớn, song đã trải qua suốt hàng thế kỷ, các nhà khoa học vẫn chưa từng ghi lại được bất kỳ một hình ảnh nào về chúng.
Họ chỉ được nghe những câu chuyện kể lại từ người dân bản địa, hoặc những nhân viên thuộc Khu Quản lý Tài nguyên Cộng đồng Zaira.
Trong một nghiên cứu mới đây, các nhà khoa học rốt cuộc đã khám phá ra bí ẩn, và lần đầu tiên ghi lại hình ảnh của loài gặm nhấm này.
"Hình ảnh cho thấy loài chuột khổng lồ Vangunu sống trong các khu rừng nguyên sinh thuộc Quần đảo Solomon", Tyrone Lavery, nhà nghiên cứu động vật có vú từ Đại học Melbourne, cho biết. "Nhiều khả năng, đây là môi trường sống cuối cùng còn sót lại của loài này".
Chuột khổng lồ là loài gặm nhấm có kích thước bất thường, chỉ sống trên cây và nhai mọi thứ bằng chiếc răng khổng lồ của nó (Ảnh: Ecology and Evolution).
Được biết kể từ nhiều năm, các cuộc tìm kiếm đã được tổ chức trên diện rộng, nhưng không tìm thấy bất kỳ manh mối nào, dù là da hay lông của loài này.
Mãi tới năm 2017, một công ty khai thác gỗ đã chặt một cây lớn trong rừng và phát hiện thấy một xác chết kỳ lạ trong đống đổ nát. Đây là lần đầu tiên họ xác nhận sự tồn tại của loài chuột khổng lồ Vangunu trước cộng đồng khoa học, dù vẫn chưa thực sự tìm thấy chúng.
Trải qua nhiều năm sử dụng bẫy camera ở những vị trí chiến lược, các nhà khoa học mới có thể ghi lại được hoạt động của loài này khi chúng chạy hối hả qua các tán cây và trên nền rừng.
Theo báo cáo của nghiên cứu, có ít nhất 4 cá thể chuột khổng lồ được ghi lại trong các video, bao gồm 1 con đực và 2 con cái. Dù toàn bộ quần thể trên đảo Vangunu chưa được xác định rõ, nhưng loài này vốn đã được coi là cực kỳ nguy cấp.
Trớ trêu thay, những cây mà chúng sinh sống nhiều nhất cũng chính là cây gỗ mà các công ty khai thác thương mại ưa thích. Đó là những cây gỗ lớn, có tuổi đời lâu năm, tán cây rậm rạp.
Một cuộc tranh cãi kéo dài nhiều năm đã diễn ra giữa các bộ tộc bản địa và chính quyền Quần đảo Solomon trong việc bảo tồn những hệ sinh thái quý giá còn sót lại trên đảo.
Thế nhưng vào tháng 11/2022, chính phủ Quần đảo Solomon đã đồng ý cho khai thác gỗ trên vùng đất truyền thống của bộ tộc Dokoso.
Các nhà khoa học đang lên tiếng mạnh mẽ, cho rằng hành động này sẽ làm mất đi sự đa dạng sinh học, dẫn tới cuộc sống của nhiều loài vật bị đe dọa. Trong đó, chuột khổng lồ Vangunu có thể là những sinh vật đầu tiên bị tận diệt vì mất môi trường sống.
