Chung cư mini trên phố Khương Trung (Thanh Xuân, Hà Nội) (Ảnh: Như Ý).
Xuống cấp nhanh, không ai chịu trách nhiệm
Năm 2015, chị Nguyễn Hồng Hoa (quê ở Bắc Ninh) mua chung cư mini tại khu vực Khương Trung (Thanh Xuân, Hà Nội). Chị Hoa chia sẻ: "Lúc đó, gia đình chỉ có khoảng 1,1 tỷ đồng lại muốn mua nhà gần trung tâm để con tiện học hành. Vì vậy, nhà tôi tặc lưỡi mua căn hộ với diện tích có 45m2. Nhà tôi mua qua công ty môi giới và có hợp đồng mua bán rõ ràng với lời hứa ở 1 năm có sổ đỏ".
Căn hộ chị Hoa mua ở tầng 3 tòa nhà cao 9 tầng. Tầng 1 là khu vực để xe, còn lại mỗi tầng có 4 căn hộ. Đa phần những người mua nhà ở khu chung cư này đều là người ngoại tỉnh, mua nhà cho con cái học đại học hoặc những đôi vợ chồng trẻ mới lập gia đình.
Sau khi ở vài năm, chung cư bắt đầu xuống cấp nhưng chủ đầu tư không tu sửa. Mỗi khi xảy ra hỏng hóc, chính những người dân sinh sống ở đây phải tự bỏ tiền túi ra để thuê người sửa chữa. "Thang máy hỏng cũng là chúng tôi tự góp tiền sửa. Chung cư chỉ có sổ đỏ chung còn lời hứa có sổ đỏ từng căn hộ đến nay 7 năm vẫn chưa thực hiện được. Giờ muốn bán căn hộ cũng không ai mua", chị Hoa nói.
Bộ Xây dựng vừa có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị tăng cường thanh tra, kiểm tra phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về trật tự xây dựng trên địa bàn, đặc biệt đối với việc xây dựng nhà ở riêng lẻ thiết kế nhiều tầng, nhiều căn hộ ở nhưng không phép, sai phép, lấn chiếm không gian, xây dựng không đúng với quy hoạch đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, xây dựng nhà ở không bảo đảm chất lượng...
Trong bối cảnh phân khúc chung cư ngày một cao, nhà ở giá rẻ đang dần mất tích trên thị trường, chung cư mini quay trở lại gây sốt với hàng loạt các đơn vị rao bán.
Trong vai trò khách có nhu cầu mua nhà, khi được hỏi về căn cứ pháp lý của tòa chung cư mini, anh Nguyễn Khang, nhân viên môi giới nhiệt tình tư vấn: "Chị yên tâm, bên em chuyên phân phối chung cư dạng này. Đây là những tòa chung cư mới nên hiện chưa có sổ đỏ, chị ở một thời gian chủ đầu tư sẽ có trách nhiệm làm sổ". Khang đưa ra bảng giá chi tiết từng căn hộ.
Nhìn vào bảng giá, tính ra mỗi m2 căn hộ chung cư lên tới 25- 26 triệu đồng/m2, mức giá tương đương căn hộ thương mại ở xa trung tâm. Căn hộ chung cư mini không quảng cáo bán nhà rầm rộ trên các kênh chính thống báo chí nhưng bất cứ khi nào khách có nhu cầu, chỉ cần tra mạng sẽ ra hàng nghìn kết quả các đơn vị tư vấn bán căn hộ cả cũ lẫn mới.
Không cấp sổ đỏ từng căn hộ chung cư mini
Khảo sát trên địa bàn Hà Nội hiện có hàng trăm khu nhà ở được gọi là chung cư mini đã đi vào hoạt động hàng chục năm nay. Từ các quận trung tâm như Hai Bà Trưng, Đống Đa, Ba Đình, Tây Hồ, đến các quận xa hơn như Thanh Xuân, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Hà Đông… đa phần các chung cư mini này là các công trình xây dựng nhà ở riêng lẻ chia nhỏ căn hộ, tự ý nâng tầng trái phép. Các chung cư mini trong ngõ nhỏ dẫn đến nhiều hệ lụy như vi phạm các quy định về phòng cháy chữa cháy dẫn đến nguy cơ cháy nổ cao trong cộng đồng dân cư, quá tải về hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội.
Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Lê Thanh Nam, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho biết, hầu hết các chung cư hiện nay đều không đạt tiêu chuẩn, nên rất khó để có thể cấp sổ đỏ cho người dân.
Theo ông Nam, khái niệm chung cư mini chỉ là cách chúng ta quen nói với nhau như vậy. Còn trong văn bản pháp quy của Bộ, Chính phủ không đề cập đến khái niệm chung cư mini.
"Hầu hết các chung cư mini trên địa bàn thành phố đều không đáp ứng đủ các điều kiện theo Nghị định 71 để được cấp sổ đỏ. Nếu chưa quy định có thể xem xét và cấp, nhưng khi đã có quy định rồi thì rất khó, vì không ai có thể vi phạm được", ông Nam nói.
Ông Nam cho biết thêm khi xây dựng phải có cơ quan thẩm định, có giấy phép kèm theo, phải có điều lệ quản lý nhà chung cư, có các điều kiện kèm theo về phòng chống cháy nổ, hạ tầng giao thông… và phải được cơ quan thẩm định thiết kế hoàn công. Nhưng nhiều chung cư mini hiện nay đều không đủ điều kiện.
