Lộ trình triển khai cải tạo, xây dựng mới hàng loạt tuyến đường sắt được đề cập trong Quyết định về kế hoạch chính sách, giải pháp và nguồn lực thực hiện Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, vừa được Thủ tướng phê duyệt.
Quyết định của Thủ tướng nêu rõ việc tổ chức triển khai lập quy hoạch đối với các tuyến, ga đường sắt được quy hoạch trong giai đoạn đến năm 2030.
Tàu cao tốc Shinkansen di chuyển tại thủ đô Tokyo, Nhật Bản (Ảnh: AFP/TTXVN).
Cụ thể, có 3 quy hoạch tuyến, ga đường sắt khu vực đầu mối thành phố Hà Nội, đầu mối TPHCM và khu vực đầu mối thành phố Hải Phòng; quy hoạch tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng (bao gồm cả đoạn nối đến Hạ Long); quy hoạch các ga đường sắt quốc gia trong đô thị, ga đầu mối đường sắt quốc gia, ga liên vận quốc tế (trừ các ga đã có trong quy hoạch các khu đầu mối thành phố Hà Nội, TPHCM, Hải Phòng); các tuyến đường sắt đang chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư được cập nhật thành quy hoạch có tính chất kỹ thuật chuyên ngành (tuyến Thành phố Hồ Chí Minh - Cần Thơ...).
Thủ tướng giao Bộ Giao thông vận tải (GTVT) chịu trách nhiệm rà soát chi tiết các tuyến ga đường sắt để đưa vào quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành cho phù hợp, bảo đảm tính đồng bộ.
Đối với đường sắt hiện có, Bộ GTVT tiếp tục thực hiện đầu tư các dự án cải tạo, nâng cấp các đoạn tuyến, ga đường sắt trên tuyến hiện có đã được xác định nguồn vốn trong kế hoạch đầu tư giai đoạn 2016 - 2020, 2021 - 2025 và giai đoạn 2026 - 2030.
Với những dự án dự kiến đầu tư trong giai đoạn 2026 - 2030 hoặc giai đoạn sau năm 2030, có nhu cầu đầu tư phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và huy động được nguồn lực, yêu cầu báo cáo Thủ tướng chấp thuận kế hoạch đầu tư sớm hơn.
Đối với đường sắt mới, Thủ tướng chỉ đạo Bộ GTVT tiếp tục chuẩn bị đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, phấn đấu đến năm 2025 hoàn thành phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án).
Bộ GTVT cũng được giao chuẩn bị đầu tư hàng loạt tuyến đường sắt mới kết nối các địa phương, như tuyến đường sắt TPHCM - Cần Thơ; các tuyến đường sắt kết nối với đầu mối vận tải có lưu lượng lớn, như tuyến đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu, kết nối cảng biển quốc tế Cái Mép - Thị Vải; tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành kết nối sân bay quốc tế Long Thành; tuyến đường sắt Hà Nội - Hải Phòng kết nối với cảng biển quốc tế Lạch Huyện…
Quyết định của Thủ tướng nêu định hướng xây dựng mới đoạn tuyến đường sắt nối ray Ga Lào Cai với Ga Hà Khẩu Bắc, kết nối liên vận quốc tế với Trung Quốc và một số nước; chuẩn bị đầu tư tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân.
Quyết định nêu rõ Nhà nước sẽ ưu tiên tập trung nguồn lực để đầu tư phát triển, nâng cấp, bảo trì, bảo vệ kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia nhằm đảm bảo vận tải đường sắt đóng vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông vận tải cả nước.
Mặt khác, Nhà nước huy động mọi nguồn lực thực hiện đầu tư các dự án trong danh mục kế hoạch. Riêng giai đoạn 2021 - 2025 sẽ bố trí gần 16.000 tỷ đồng từ nguồn đầu tư công cho lĩnh vực đường sắt, để thực hiện các dự án chuyển tiếp hoàn thành trong kỳ trung hạn; khởi công mới một số dự án và chuẩn bị đầu tư các dự án của kỳ trung hạn tiếp theo.
Giai đoạn 2026 - 2030 với nhu cầu vốn dự kiến khoảng hơn 220.000 tỷ đồng, Nhà nước sẽ huy động từ nguồn vốn đầu tư công và vốn hợp pháp khác để đầu tư theo danh mục.
