Sáng 31/5, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng báo cáo Quốc hội tờ trình Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng.
Phân cấp, ủy quyền tối đa cho Đà Nẵng để tạo sự chủ động
Việc đề xuất các cơ chế, chính sách, theo Chính phủ, phải có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với bối cảnh thực tiễn phát triển của thành phố và phù hợp với khả năng cân đối nguồn lực của Nhà nước.
Đặc biệt, theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, các chính sách phải tạo ra động lực mới, đột phá để tạo điều kiện cho thành phố phát huy vai trò đầu tàu, dẫn dắt phát triển kinh tế của vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ.
Chính phủ cũng quán triệt định hướng phân cấp, ủy quyền tối đa cho thành phố nhằm tạo sự chủ động, sáng tạo, tăng tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của thành phố.
Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng (Ảnh: Hồng Phong).
Dự thảo Nghị quyết bao gồm 3 chương, 18 điều đề xuất cơ chế chính sách đặc thù sửa đổi, bổ sung theo 2 nhóm với 30 chính sách cụ thể.
Nhóm một là 9 chính sách về tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Đà Nẵng, trong đó có 7 chính sách tương tự các địa phương khác đã được áp dụng và 2 chính sách đề xuất mới.
Hai chính sách mới gồm: Quy định thẩm quyền của cơ quan liên quan để thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn do HĐND quận, HĐND phường thực hiện theo quy định của pháp luật; Quy định thẩm quyền của HĐND thành phố bãi bỏ văn bản của HĐND quận và phường ban hành trước ngày 1/7/2021.
Phát triển Khu thương mại tự do Đà Nẵng
Nhóm hai là 21 chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng đề xuất thực hiện thí điểm, trong đó có 6 chính sách tương tự các tỉnh, thành phố đã được Quốc hội cho phép thực hiện tại các Nghị quyết đặc thù, 10 chính sách tương tự có điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn của Đà Nẵng và 5 chính sách đề xuất mới.
Trong đó, đáng chú ý, theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, Chính phủ đề xuất thí điểm thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng.
Đây là mô hình kinh tế phổ biến ở trên 150 quốc gia trên thế giới nhưng pháp luật Việt Nam chưa có quy định về việc thành lập, hoạt động đối với Khu thương mại tự do.
Bán đảo Sơn Trà được ví là "viên ngọc quý" của Đà Nẵng (Ảnh: Hoài Sơn).
Bên cạnh việc thí điểm chính sách tại khu thương mại tự do Đà Nẵng phù hợp với điều kiện thể chế Việt Nam, ông Dũng nhấn mạnh việc thí điểm sẽ kèm theo việc kiểm tra, giám sát nhằm hạn chế tối đa các rủi ro có thể gặp phải trong thực tiễn triển khai các chính sách về sau.
"Việc phát triển khu thương mại tự do Đà Nẵng nhằm tạo động lực phát triển mới, giúp đẩy nhanh quá trình phát triển kinh tế - xã hội của thành phố, phát huy vai trò là đầu tàu, dẫn dắt phát triển kinh tế của vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ", Bộ trưởng KH&ĐT nhấn mạnh.
Theo ông, đây cũng là cơ sở để thí điểm nghiên cứu chính sách mới, làm tiền đề để luật hóa các quy định về khu thương mại tự do cho cả nước.
Chính sách mới thứ hai được đề xuất là Đà Nẵng được thực hiện thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng đối với dự án trung tâm logistics.
Chính sách mới thứ ba là phát triển lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo.
Chính sách mới thứ tư là đầu tư, quản lý, khai thác và xử lý tài sản kết cấu hạ tầng, trang thiết bị phục vụ phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Và chính sách mới cuối cùng được đề xuất thí điểm là tổ chức sự nghiệp công lập được giao quản lý và kinh doanh kết cấu hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp đã được đầu tư từ nguồn vốn đầu tư công thì được Nhà nước giao đất, cho thuê đất và được cho thuê lại đất.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh (Ảnh: Hồng Phong).
Ủy ban Tài chính - Ngân sách khi thẩm tra tờ trình này cũng đánh giá quy định hiện hành chưa bao quát hết các vấn đề phát sinh, một số quy định không còn phù hợp với thực tiễn. Do vậy, cần sửa đổi, hoàn thiện các cơ chế, chính sách đặc thù tạo tiền đề cho sự phát triển của TP Đà Nẵng thời gian tới.
Về thí điểm thành lập khu thương mại tự do, cơ quan thẩm tra nhận định đây là chính sách mang tính đột phá, là quyết tâm chính trị, tinh thần đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm của TP Đà Nẵng và Chính phủ trong áp dụng mô hình phát triển tiên tiến của thế giới.
"Nếu thực hiện thành công sẽ tạo tiền đề thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của Đà Nẵng và cả vùng", Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh nói.
Với các cơ chế chính sách phát triển lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, cơ quan thẩm tra ủng hộ vì cho rằng quy định này phù hợp với đặc thù, định hướng phát triển Đà Nẵng. Bên cạnh đó, các chính sách hỗ trợ đã tính đến yếu tố phát triển kết cấu hạ tầng công nghệ thông tin, vừa chú trọng quan tâm đến việc đào tạo nguồn nhân lực.
