Báo cáo toàn cảnh ngành gỗ năm 2023 do Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho thấy, 2023 là năm đầy khó khăn với ngành hàng gỗ của Việt Nam khi người tiêu dùng đều thắt chặt chi tiêu. Tuy nhiên, xuất khẩu dăm gỗ và viên nén vẫn thu về gần 2,9 tỷ USD.
Cụ thể, nước ta xuất khẩu gần 14,42 triệu tấn dăm gỗ, giá trị đạt 2,22 tỷ USD, chiếm 16,8% tổng kim ngạch xuất khẩu của toàn ngành gỗ. So với năm 2022, xuất khẩu dăm gỗ giảm 8,8% về lượng và giảm 20,4 về giá trị, nhưng lại tăng 5,9% về lượng và tăng mạnh 27,7% về giá trị so với năm 2021.
Mặt hàng gỗ vụn của nước ta xuất khẩu sang 13 thị trường. Trung Quốc, Nhật Bản là hai thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm 92,4% tổng sản lượng và 92,2% tổng giá trị xuất khẩu.
Với viên nén gỗ, nước ta xuất khẩu 4,67 triệu tấn trong năm vừa qua, thu về gần 680 triệu USD, giảm 4,3% về lượng và 13,7% về giá trị so với năm 2022, chiếm 5,2% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành gỗ.
Sản phẩm viên nén của Việt Nam được xuất khẩu sang 22 quốc gia và vùng lãnh thổ trong năm 2023. Nhật Bản và Hàn Quốc vẫn là hai khách hàng lớn nhất của viên nén gỗ Việt Nam.
Trong đó, Nhật Bản nhập khẩu hơn 2,8 triệu tấn viên nén của nước ta, giá trị đạt 438 triệu USD, tăng 12,4% về lượng và 14,3% về giá trị so với năm 2022. Ngược lại, Hàn Quốc chỉ nhập khẩu hơn 1,7 triệu tấn viên nén, giá trị đạt gần 214 triệu USD, giảm 24,5% về lượng và giảm 43,3% về giá trị so với năm 2022.
Nhận định về thị trường trong năm nay của các sản phẩm này, ông Tô Xuân Phúc - Giám đốc điều hành Chương trình Chính sách thương mại lâm sản, Tổ chức Forest Trends - cho rằng viên nén gỗ còn nhiều cơ hội để đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản. Riêng thị trường viên nén tại Hàn Quốc dự kiến không có nhiều biến động trong thời gian tới do các nhà nhập khẩu của nước này ưu tiên nguồn viên nén giá rẻ.
Về dăm gỗ, theo ông Phúc, nhu cầu nhập khẩu của Trung Quốc có xu hướng tiếp tục suy giảm trong thời gian tới, kéo theo giá xuất khẩu dăm đi xuống tại thị trường này.
Theo Cục Lâm nghiệp, trong năm 2023, toàn ngành khai thác được khoảng 19 triệu ster củi (đơn vị tính thể tích của củi). Đây là nguyên liệu đầu vào chủ yếu cho sản xuất dăm gỗ và viên nén.
Ngoài ra, phế phụ phẩm của ngành chế biến, sản xuất đồ gỗ như đầu mẩu gỗ, gỗ vụn, vỏ bào, mùn cưa… cũng được sử dụng để sản xuất viên nén và dăm gỗ.
Đầu năm nay, xuất khẩu ngành gỗ phục hồi mạnh. Tháng 1 vừa qua, kim ngạch xuất khẩu dăm gỗ đạt 217,5 triệu USD, tăng 21,7% so với tháng cùng kỳ năm ngoái; viên nén gỗ đạt 73,5 triệu USD, tăng 24,1%.
Chuyên gia dự báo, dăm gỗ và viên nén gỗ còn nhiều tiềm năng và dư địa để phát triển. Đặc biệt, viên nén gỗ kim ngạch có thể đạt 1 tỷ USD trong thời gian tới. Các doanh nghiệp cần xem xét đầu tư xây dựng nguồn nguyên liệu để đảm bảo nguồn cung ổn định cho sản xuất và xuất khẩu.
