Lùi thời hạn hoàn thành cao tốc Bến Lức - Long Thành
Theo báo cáo của Bộ Giao thông vận tải (GTVT) trình Chính phủ, tháng 7/2020, Thủ tướng đã ký quyết định gia hạn thời gian thực hiện cao tốc Bến Lức - Long Thành đến ngày 31/12/2023. Tuy nhiên, sau hơn 2 năm được gia hạn, đến tháng 10/2022, Thủ tướng Chính phủ mới có quyết định giao vốn nước ngoài cho các gói thầu sử dụng vốn vay JICA. Đến ngày 30/3/2023 Chính phủ mới giao VEC có trách nhiệm tự cân đối, bố trí số vốn đối ứng còn lại của Dự án.
Cũng theo Bộ GTVT, thủ tục sử dụng vốn dư Hiệp định vay ADB lần 2 để hoàn thành các gói thầu đoạn phía Tây đến nay không còn khả thi. Nguyên nhân do vướng mắc về thủ tục pháp lý trong nước, dẫn đến các Bộ chưa thể thống nhất được về chủ trương cho vấn đề này.
Tại đoạn kết nối quốc lộ 51 đến bờ sông Thị Vải, các trụ cầu cạn đã cơ bản hoàn thành đi xuyên rừng ngập mặn (Ảnh: Hải Long).
Mặt khác, hiệp định vay này sẽ hết hạn vào ngày 31/12/2023 và cũng không thể gia hạn thêm. Đồng thời, thời gian dừng chờ thi công quá lâu do không có vốn, dẫn đến một số nhà thầu đã chấm dứt hợp đồng, khiếu kiện VEC ra tòa; VEC phải thực hiện đấu thầu lại để lựa chọn nhà thầu thi công mới. Do đó, Dự án không thể hoàn thành trước ngày 31/12/2023.
Để khắc phục tình trạng, Bộ GTVT đã chỉ đạo VEC rà soát, xây dựng tiến độ triển khai tổng thể đối với từng gói thầu xây lắp. Tuy nhiên do bị trì hoãn lâu với nhiều nguyên nhân, phía Bộ GTVT đang kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận điều chỉnh thời gian thực hiện dự án đến ngày 30/9/2025.
Điều chỉnh tổng mức đầu tư
Theo Bộ GTVT, tổng mức đầu tư Dự án là 31.320 tỷ đồng. Trong đó, cơ cấu nguồn vốn và cơ chế tài chính như sau: Vốn vay ADB: 13.654,571 tỷ đồng; Vốn vay JICA: 11.975,724 tỷ đồng, cơ chế tài chính là ngân sách nhà nước cấp phát trực tiếp cho dự án; Vốn đối ứng: 5.689,704 tỷ đồng, cơ chế tài chính là ngân sách nhà nước cấp phát trực tiếp cho dự án.
Tuy nhiên, Bộ GTVT đã tiến hành rà soát và thống nhất đề xuất điều chỉnh tổng mức đầu tư, cơ cấu nguồn vốn và cơ chế tài chính của dự án. Cụ thể, tổng mức đầu tư cập nhật đến thời điểm hiện nay là 30.073 tỷ đồng (giảm 1.247 tỷ đồng). Trong đó, vốn ADB giảm 884,687 tỷ đồng và vốn VEC tăng 884,687 tỷ đồng.
Tại Tờ trình số 744/TTr-VEC ngày 28/3/2023, VEC đã cập nhật thông số đầu vào theo chủ trương được cấp có thẩm quyền phê duyệt, từ đó tính toán lại tổng thể phương án tài chính hòa chung dòng tiền 05 dự án tại thời điểm hiện nay. Cụ thể, tính đến ngày 31/12/2022, VEC đang quản lý khoảng 10.700 tỷ đồng, đây là khoản tiền của doanh nghiệp được tích lũy từ các nguồn vốn kể từ khi VEC bắt đầu khai thác các dự án đến nay, VEC đã sử dụng các thông số đầu vào cho phương án tài chính 05 dự án.
Theo báo cáo của Bộ GTVT, kết quả lũy kế dòng tiền sau thuế hòa chung 5 dự án trong các năm của VEC đều dương. Do đó, VEC đảm bảo khả năng trả nợ các khoản vay. Đồng thời, VEC cũng cân đối đủ vốn để thanh toán và hoàn thành các hạng mục còn lại của các dự án cao tốc do VEC làm chủ đầu tư.
Như vậy, việc sử dụng dòng tiền tích lũy từ các nguồn của VEC để hoàn thành Dự án xây dựng đường cao tốc Bến Lức - Long Thành đã được VEC tính toán, khẳng định là khả thi, đảm bảo đầy đủ nghĩa vụ trả nợ đã cam kết.
Trên cơ sở tình hình thực tế về việc VEC có trách nhiệm tự cân đối, bố trí vốn đối ứng còn lại để tiếp tục triển khai hoàn thành Dự án xây dựng đường cao tốc Bến Lức - Long Thành, Bộ GTVT trình Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang xem xét điều chỉnh thời gian thực hiện dự án đến ngày 30/9/2025. Điều chỉnh tổng mức đầu tư, cơ cấu nguồn vốn và cơ chế tài chính của dự án.
Đồng thời, Bộ GTVT đề xuất Bộ Tài chính chủ trì gia hạn Hiệp định vay JICA lần 2 đến ngày 31/12/2025 và hủy vốn dư Hiệp định vay ADB lần 2 với giá trị là 100 triệu USD.
