Bé gái N.T.H. (4 tuổi, trú tại Đồng Nai) được đưa lên BV Nhi đồng TP.HCM cấp cứu trong tình trạng nhiễm trùng nặng, sốc nhiễm khuẩn. Bố mẹ bé cho biết con bị ốm nên tự mua thuốc điều trị thấy tình trạng của con không đỡ mới đưa lên BV tỉnh.
Bé vào viện trong tình trạng sốc nhiễm trùng, suy tạng. Bác sĩ phải lọc máu chu kỳ. Hơn hai tháng điều trị tích cực em vẫn phụ thuộc máy thở và vào hội chứng cai máy nhọc nhằn, biến chứng nhiễm trùng dai dẳng khó kiểm soát.
Chuyển lên Bệnh Viện Nhi đồng Thành phố thì em xuất huyết não, nhiễm trùng nhọc nhằn dai dẳng, di chứng tăng huyết áp, nằm viện thở máy kéo dài và nhiễm vi khuẩn siêu đa kháng, đề kháng hết tất cả các loại kháng sinh trong kháng sinh đồ tại bệnh viện.
Bé phải trải qua hơn hai tháng thử thách tại Khoa Hồi sức Tích cực và khoa Thần kinh, bác sĩ cân não đưa ra quyết định điều trị. Cuối cùng bệnh nhi cũng “xuống thang” kháng sinh và cai máy, vượt qua đợt xuất huyết não và ổn định dần huyết áp.
Trường hợp khác bệnh nhi bị viêm phổi nặng, điều trị ở bệnh viện tỉnh nhưng không khỏi. Khi bệnh nhi chuyển lên BV Nhi đồng TP.HCM bác sĩ cho làm xét nghiệm kháng sinh đồ, kết quả trẻ có 3 loại vi khuẩn đa kháng thuốc. Các bác sĩ cho rằng gặp vi khuẩn đa kháng điều trị rất phức tạp.
Không chỉ ở trẻ con, nhiễm vi khuẩn đa kháng thuốc còn có thể gặp ở người lớn tại các khoa hồi sức cấp cứu.
BS CK II Nguyễn Trần Nam – Phó Giám đốc BV Nhi đồng TP.HCM cho rằng với tình trạng sử dụng thuốc bừa bãi như hiện nay không chỉ để lại hậu quả trước mắt mà lâu dài với trẻ khi trẻ lớn lên.
 |
| Ảnh kết quả kháng sinh đồ của 1 bé kháng tất cả các loại kháng sinh. |
Trong cộng đồng, các bác sĩ đều gặp tình trạng chỉ cần thấy con ho, sổ mũi, đau họng, vết thương nhỏ trên da… cha mẹ đều quy vào thuốc kháng sinh và cho trẻ uống. Đôi khi, phụ huynh còn không biết thuốc đó là kháng sinh có hại cho con mình. Vì vậy, mỗi lần con bị bệnh lại lấy toa thuốc cũ ra mua về cho con uống. Đây là thói quen cực kỳ nguy hiểm.
Hơn nữa, hiện nay việc tiếp cận thuốc ở nhà thuốc rất dễ dàng. Nhà thuốc cũng bán kháng sinh bữa bãi và cha mẹ không biết là trẻ lãnh đủ.
Thậm chí, con uống kháng sinh 2, 3 ngày thấy hết biểu hiện là cha mẹ ngưng thuốc. Sử dụng không đủ liều cũng nguy hiểm. Có những phụ huynh đổi thuốc xoành xoạch không theo lộ trình nào và đổi đủ các loại thuốc cho con mình.
Điều này khiến sức khoẻ của trẻ càng kém, đề kháng kháng kháng sinh lại tăng lên và trẻ đi vào luẩn quẩn nhiễm trùng và kháng kháng sinh.
BS Nam cho biết qua phòng khám tiếp nhận trẻ đều có tình trạng chung đó là ba mẹ mang theo cả túi thuốc rất to với đủ các toa thuốc và đều có kháng sinh. Bác sĩ còn giật mình không hiểu vì sao trẻ còn bé phải uống nhiều thuốc như vậy.
Nhiều phụ huynh cho rằng đó là thuốc “đầu tay” mỗi lần con bị bệnh là cho uống vô tội vạ. Dẫn tới trẻ nhập viện đều bị kháng thuốc, bác sĩ cũng thấy xót xa.
Tại Khoa Cấp cứu, BV Nhi đồng TP.HCM, BS Nam gặp nhiều trường hợp trẻ vào viện trong tình trạng nhiễm trùng nặng.
Bác sĩ làm kháng sinh đồ có những con vi trùng kháng với tất cả các thuốc. Lúc ấy, việc cứu sống trẻ rất khó khăn vì “vũ khí” cứu trẻ duy nhất là kháng sinh đồ đã bị vô hiệu hoá. Bác sĩ phải cân não tìm cách cứu trẻ.
Theo bác sĩ Nam hiện kháng sinh đang ngày càng cạn kiệt, nếu cha mẹ vẫn coi việc dùng kháng sinh là thuốc tiên sẽ vô tình đưa trẻ tới đại hoạ.
Việc này sẽ có hại hơn là có lợi vì sẽ khiến cơ thể trẻ có ít cơ hội tập dượt khi bị ốm nhẹ nên sức đề kháng có thể sẽ kém hơn.
Hơn nữa, vì lạm dụng kháng sinh, những lần ốm nặng sau bé rất có thể sẽ phải dùng các loại kháng sinh nặng hơn và có thể kháng sinh không còn tác dụng.
Vì vậy, đầu tiên và quan trọng nhất, bố mẹ hãy có tâm thế chờ đợi, chăm sóc bé, không nôn nóng muốn con nhanh khỏi bệnh mà dùng thuốc kháng sinh.
Hãy nghĩ lạc quan rằng sau trận ốm này hệ miễn dịch của con sẽ tốt hơn, sẽ khỏe mạnh hơn.
Ngoài ra, BS Nam cũng cảnh báo hiện nay tần suất tiếp xúc với kháng sinh của người dân nhiều không chỉ từ thuốc mà còn dư lượng kháng sinh ở thực phẩm gia xúc, gia cầm.
Khi ăn thực phẩm có chứa kháng sinh cũng ảnh hưởng tới hệ thống vi sinh của cơ thể.
K.Chi
