Hai cây bách tán Đài Loan trong vùng lõi Khu bảo tồn thiên nhiên Hoàng Liên Văn Bàn có độ tuổi hơn 200 năm (Ảnh: Phạm Ngọc Triển).
Hai cây bách tán Đài Loan cổ thụ hơn 200 tuổi có tên khoa học là Taiwwaniacryptomerioides Hayata, vừa được Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam công nhận là Cây Di sản Việt Nam.
Hai cây này nằm tại khu vực Thác Đá, Lô 11, Khoảnh 8, Tiểu khu 529 (thuộc địa giới hành chính xã Liêm Phú, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai); nằm trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt của Khu Bảo tồn thiên nhiên Hoàng Liên Văn Bàn.
Theo các nhà thực vật học Việt Nam, loài cây bách tán Đài Loan kín thuộc họ Hoàng Đàn (Cupressaceae), có tuổi thọ tới 1.000 năm, cây có thể cao hơn 30m. Gỗ bách tán Đài Loan là loại đặc biệt quý hiếm thường làm đồ thủ công mỹ nghệ, gỗ để được lâu và có giá trị thương mại cao.
Trên thế giới cây mọc tự nhiên và phân bố từ Myanma đến vùng phía nam Trung Quốc. Những cây bách tán Đài Loan đầu tiên tại Việt Nam được các nhà khoa học phát hiện vào năm 2001 tại độ cao hơn 2.000 mét trong rừng quốc gia Hoàng Liên Văn Bàn.
Bách tán Đài Loan ở rừng quốc gia Hoàng Liên đang có nguy cơ tuyệt chủng và được xếp vào nhóm 1A, nghiêm cấm khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại.
Khu bảo tồn Hoàng Liên Văn Bàn tiếp giáp với Vườn quốc gia Hoàng Liên Sa Pa có tổng diện tích tự nhiên gần 25.000ha, nằm trên địa bàn xã Nậm Xé, Nậm Xây và một phần diện tích xã Liêm Phú (huyện Văn Bàn).
Đây là vùng rừng nguyên sinh nằm trên các sườn núi cao từ 800 - 1.900m, nhiều nơi chưa có dấu chân người. Hệ động vật tại đây rất đa dạng về thành phần loài, đặc trưng cho khu hệ động vật rừng vùng Tây Bắc Việt Nam.
