Ngày 1/1/2021, Cục Hàng hải Việt Nam - đơn vị quản lý Cảng quốc tế An Thới quyết định tạm dừng hoạt động cảng biển này do phía đơn vị khai thác vi phạm một số điều khoản hợp đồng. Đến nay, cảng vẫn đang chờ nhà đầu tư khai thác mới để hoạt động trở lại.

Cảng quốc tế An Thới do Nhà nước đầu tư xây dựng với kinh phí 128 tỷ đồng trên khu vực biển thuộc phường An Thới, TP Phú Quốc. Công trình hoàn thành năm 2010, chính thức khai thác năm 2012 với công suất thiết kế 280.000 tấn hàng hóa/năm, 440.000 lượt hành khách/năm. Tại thời điểm được đưa vào khai thác, Cảng quốc tế An Thới là cảng đầu mối tại Phú Quốc, có thể tiếp nhận tàu biển tải trọng đến 3.000 DWT.

Cục Hàng hải Việt Nam giao quyền cho Cảng vụ Hàng hải Kiên Giang và Công ty Đấu giá hợp danh Kiên Giang thực hiện việc đấu giá cho thuê quyền khai thác tài sản kết cấu hạ tầng Cảng quốc tế An Thới với thời hạn đến năm 2063. Đến nay, việc tổ chức đấu giá, lựa chọn nhà đầu tư khai thác mới vẫn đang được thực hiện.

Danh mục tài sản kết cấu hạ tầng được mời gọi đấu giá thuê gồm cầu cảng và bến chính, đường nội bộ cảng, sân ga, bãi đỗ nhà xe, bãi chứa hàng, nhà ga…

Giá khởi điểm thu cố định trong gần 42 năm hợp đồng là gần 172 tỷ đồng, giá biến đổi được xác định theo tỷ lệ phần trăm của doanh thu khai thác tài sản kết cấu hạ tầng Cảng quốc tế An Thới cho thuê hàng năm.

Sau nhiều năm khai thác và chờ nhà đầu tư mới, khá nhiều hạng mục của cảng đã xuống cấp. Lan can cầu cảng chính có nhiều đoạn bị hư hỏng, gỉ sét.

"Những đống rác trên cầu cảng như thế này rất phản cảm. Tôi nhớ trước đây khi cảng còn hoạt động, thỉnh thoảng có một vài công nhân làm vệ sinh khu vực này. Tuy nhiên đã lâu không có ai quét dọn", bà Hà, một người dân địa phương, cho biết.

Trong thời gian chờ chủ đầu tư khai thác Cảng quốc tế An Thới, Cục Hàng hải Việt Nam giao Cảng vụ Hàng hải Kiên Giang quản lý cảng biển này. Hiện, những tàu du lịch vẫn được phép neo đậu khu vực cầu cảng.

Một bến neo đậu ghe tàu tại Cảng quốc tế An Thới. Theo một cán bộ UBND phường An Thới, nhiều hạng mục của cảng có mức đầu tư không tương xứng với quy mô của một cảng biển quốc tế.

Một bến tàu đò tự phát gần cầu cảng chính, thuộc khu vực Cảng quốc tế An Thới. "Chúng tôi thấy có bãi trống thì cho thuyền vào neo đậu, đón khách. Tôi cũng chưa thấy cán bộ nào đến có ý kiến gì nên cứ nhờ bến để mưu sinh", ông Hoàng, một người kinh doanh tàu đò, cho biết.

Một phao tiêu gỉ sét được kéo lên và đặt tại khuôn viên Cảng quốc tế An Thới nhiều tháng nay.

Nhà ga Cảng quốc tế An Thới đóng cửa từ ngày 1/1/2021 đến nay.

Hạ tầng dây cáp điện nhếc nhác tại khu vực nhà ga Cảng quốc tế An Thới.

Nhiều khu vực bên trong cảng trở thành nơi vui chơi của trẻ em.

"Tôi mong cảng sớm hoạt động trở lại để việc kinh doanh phụ trợ theo dịch vụ cảng của người dân địa phương được khởi sắc hơn", ông Tín, người dân địa phương, cho biết.

Theo Cảng vụ Hàng hải Kiên Giang, quan điểm của Cục Hàng hải Việt Nam là phải lựa chọn được những doanh nghiệp có năng lực tài chính và kinh nghiệm khai thác cảng biển. Ngoài ra, doanh nghiệp thuê khai thác Cảng quốc tế An Thới cũng phải có khả năng tạo nhiều nguồn thu để hạ tầng kỹ thuật đã được đầu tư phát huy hiệu quả, không bị lãng phí.

Vị trí Cảng quốc tế An Thới, Phú Quốc. Ảnh: Google Maps.