Tết khiến cân nặng tăng nhanh chóng
Cách đây không lâu khi nghe theo lời quảng cáo có cánh trên mạng, chị A (43 tuổi, Quảng Ninh) mua 2 lọ thuốc giảm cân Baschi hồng (100% từ thảo dược thiên nhiên Thái Lan, giá 500.000 đ/hộp) để uống với mong muốn giảm cân và làm đẹp.
Kết quả, sau 1 tháng chị giảm được 3kg. Chưa kịp vui mừng với thành quả giảm cân đúng như cam kết của tư vấn viên, chị A xuất hiện buồn nôn và nôn ra máu tươi, máu đen, nguy cơ thủng thực quản.
Qua nỗ lực cứu sống của các bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai từ một người hoàn toàn khỏe mạnh với trọng lượng 70kg, cao 1m60, giờ đây chị A chỉ còn 35 kg, cơ thể suy kiệt nghiêm trọng.
Tết là kỳ nghỉ lễ dài nhất trong năm và cũng là dịp mọi người sum vầy bên gia đình để gặp gỡ người thân và bạn bè. Việc tiêu thụ quá nhiều thức ăn trong Tết khiến cân nặng của nhiều người gia tăng không kiểm soát, mỡ thừa tích tụ và cơ thể kém săn chắc.
PGS.TS.BS Lâm Vĩnh Niên – Trưởng khoa Dinh dưỡng -Tiết chế Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM – cho biết những món ăn ngày Tết như bánh chưng, bánh tét, thịt kho hột vịt, bánh mứt hay những món hầm… thường rất giàu tinh bột, đường và dầu mỡ. Vì thế, nếu bạn nạp vào cơ thể quá nhiều các món ăn này sẽ góp phần khiến cân nặng tăng nhanh chóng.
Bên cạnh đó, do thói quen vui chơi trong những ngày Tết nên chúng ta thường buông thả, không dành thời gian tập luyện. Từ đó, năng lượng nạp vào không được tiêu hao nhiều dẫn đến tích tụ mỡ trong cơ thể. Chế độ sinh hoạt trong ngày Tết bị xáo trộn cũng là nguyên nhân gây tăng cân.
Tăng cân nhanh thường là do cơ thể đã tiêu thụ quá nhiều thức ăn giàu năng lượng. Hoặc các thức ăn nhiều đường, nhiều mỡ dẫn đến mất căn bằng về dinh dưỡng. Hệ lụy trước mắt là sẽ dẫn đến tích trữ nhiều mỡ hơn là phát triển cơ.
Mỡ dư thừa sẽ gây nguy hại ngay cả khi chỉ số khối cơ thể (BMI – tính theo cân nặng và chiều cao) vẫn còn trong khoảng bình thường. Tình trạng này được gọi là “béo phì với cân nặng bình thường”.
Nó có thể dẫn đến các biến chứng như đái tháo đường type 2, bệnh tim mạch; hoặc các bệnh mạn tính khác và làm tăng nguy cơ tử vong.
Cẩn trọng với giảm cân thần tốc sau Tết
Theo các bác sĩ, giảm cân là một quá trình diễn ra lâu dài và liên quan đến chuyển hóa trong cơ thể. Nếu có nhu cầu giảm cân, nên đến các Trung tâm dinh dưỡng để được tư vấn, điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp kết hợp với tập luyện thể thao, đó là phương pháp giảm cân an toàn và hiệu quả.
Không nên tin vào những lời quảng cáo không có cơ sở khoa học để dẫn đến tiền mất tật mang.
Theo bác sĩ Vĩnh Niên với mong muốn lấy lại vóc dáng thon gọn, không ít người đã liều mình lựa chọn những phương pháp cảm cân kém khoa học. Đó là các cách như giảm cân cấp tốc, nhịn ăn, uống thuốc giảm cân hay thuốc sổ.
Tuy nhiên, việc giảm cân quá nhanh này sẽ dẫn đến mất khối cơ, mất nước; đặc biệt là giảm chuyển hóa, thiếu chất dinh dưỡng gây sỏi mật và nhiều nguy cơ sức khỏe khác.
Nếu muốn giảm cân, nên chú ý thực hiện tốc độ giảm chậm và đều (khoảng 0,5 – 1kg/tuần). Bên cạnh đó, hình thức giảm cân từ từ cũng sẽ giúp thay đổi thói quen ăn uống và duy trì cân nặng đã giảm về lâu dài.
Đối với phụ nữ, giảm cân cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý để đảm bảo cân nặng và sức khỏe. Để hạn chế việc nạp vào năng lượng dư thừa hoặc mất cân bằng dinh dưỡng trong chế độ ăn ngày Tết, chúng ta nên ăn phong phú các loại thức ăn.
Đối với các thức ăn giàu năng lượng, bạn chỉ ăn mỗi món một lượng vừa phải. Đồng thời, hạn chế mỡ, các loại nước sốt và nước ngọt.
Lưu ý ăn nhiều rau xanh (300 – 400g mỗi ngày) và uống đủ nước. Ngoài ra, bạn cũng có thể ăn một dĩa rau luộc, hoặc uống một ly nước trước khi ăn để lấp khoảng trống bên trong dạ dày.
Theo Viện dinh dưỡng Quốc gia, việc điều chỉnh chế độ ăn hợp lý là điều đầu tiên người thừa cân, béo phì cần thay đổi. Việc giảm năng lượng ăn vào có thể được thực hiện bằng những cách như: Giảm số lượng thực phẩm ăn vào; giảm năng lượng của thực phẩm ăn vào như; hạn chế ăn các thức ăn nhanh hay chế biến sẵn (nhiều dầu mỡ, đường), nước ngọt đóng chai (nhiều đường), hạn chế đồ ăn chiên rán bằng dầu mỡ, uống sữa gầy hoặc giảm chất béo thay vì uống sữa nguyên kem; uống sữa không đường thay vì uống sữa có đường…
Đặc biệt, nhiều người lầm tưởng việc nhịn ăn hoặc ăn chế độ tuyệt đối không dầu mỡ, không tinh bột sẽ giảm được cân. Cách giảm cân này có thể có kết quả ngay trong 1 vài tuần đầu thực hiện, tuy nhiên lâu dài sẽ ảnh hưởng không tốt cho cơ thể.
Cơ thể người cần các chất dinh dưỡng ở mức độ hợp lý để có thể vận hành một cách bình thường. Điểm mấu chốt của việc giảm cân là giảm năng lượng ăn vào, chứ không phải giảm đơn thuần một nhóm chất dinh dưỡng nào.
Theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng, người thừa cân cần tăng cường tham gia các hoạt động thể lực; đây là một trong những biện pháp để tăng năng lượng tiêu hao trong ngày. Hiện nay, mức khuyến nghị chung đối với người trưởng thành là nên thực hiện các hoạt động thể lực khoảng 30 phút/ngày.