Mặc dù từ đầu năm đến nay, lực lượng quản lý thị trường các tỉnh liên tục phát hiện nhiều vụ buôn bán, vận chuyển thuốc lá điếu nhập lậu với số lượng lớn. Nhưng trước nhu cầu tiêu dùng tăng cao, đặc biệt dịp cuối năm và lễ, Tết đang đến gần, tình trạng buôn lậu thuốc lá lại tiếp tục bùng nổ.
Thuốc lá lậu vẫn… nóng
Theo thống kê, từ đầu 2021 đến nay, lực lượng quản lý thị trường đã kiểm tra, xử lý các vụ việc về buôn bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng với số vụ kiểm tra gần 1.800 vụ, xử lý trên 1.300 vụ; chuyển xử lý hình sự 12 vụ, tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính trên 6,4 tỷ đồng.
Lực lượng QLTT Bình Thuận kiểm tra và thu giữ nhiều thuốc lá điếu nhập lậu tại các điểm kinh doanh trên địa bàn tỉnh. (Ảnh: TC QLTT)
Gần nhất, ngày 22/12, Đội QLTT số 5 (Cục QLTT Lào Cai) cùng Phòng Cảnh sát kinh tế (PC03) Công an Lào Cai, phối hợp với phát hiện, bắt quả tang đối tượng Lê Thạch Nghiên (trú tại tổ 8, phường Cốc Lếu, TP. Lào Cai, tỉnh Lào Cai) vận chuyển hàng cấm là thuốc lá điếu nhập lậu, được đóng trong 3 thùng các tông. Tang vật tạm giữ là 1.500 bao thuốc lá điếu nhãn hiệu 555 GOLD, trên vỏ hộp có in chữ nước ngoài.
Tiếp tục mở rộng vụ việc, khám xét khẩn cấp tại nơi ở của đối tượng Lê Thạch Nghiên, lực lượng QLTT đã phát hiện, tạm giữ thêm 660 bao thuốc lá điếu nhãn hiệu ZEST, trên vỏ hộp in chữ nước ngoài; 660 bao thuốc lá được đóng ngụy trang tinh vi trong các vỏ hộp bánh.
Tại Tây Ninh, ngày 6/7 , Đội QLTT số 2 thuộc Cục QLTT Tây Ninh đã tiến hành kiểm tra và phát hiện 4.150 gói thuốc lá điếu ngoại nhập lậu (trong đó, có 2.300 gói hiệu Hero, 1.850 gói hiệu Jet) được ngụy trang, cất giấu trong 4 khoang chở đồ tại điểm tập kết lên xuống hàng thuộc Bình Lương, Đồng Khởi, huyện Châu Thành (Tây Ninh). Tại thời điểm kiểm tra không ai thừa nhận là chủ số hàng hóa nói trên.
Trước đó, từ ngày 2 - 4/6/2021, Cục QLTT tỉnh Tây Ninh liên tiếp phát hiện, bắt giữ 3.780 gói thuốc lá điếu ngoại nhập lậu. Cụ thể: qua trinh sát nắm địa bàn, Đội QLTT số 5 thuộc Cục QLTT tỉnh Tây Ninh đã tiến hành kiểm tra, bắt giữ 1.080 gói thuốc lá điếu ngoại nhập lậu (trong đó gồm: 780 gói hiệu Hero, 300 gói hiệu Jet). Tiếp theo, Đội QLTT số 1 kiểm tra, bắt giữ 1.100 gói (trong đó gồm: 600 gói hiệu Hero, 500 gói hiệu Jet). Cùng ngày Đội QLTT số 5 thuộc Cục QLTT tỉnh Tây Ninh cũng kiểm tra, bắt giữ 1.600 gói thuốc lá điếu ngoại nhập lậu (1.200 gói hiệu Hero, 400 gói hiệu Jet).
Tại thời điểm phát hiện, bắt giữ, các vụ việc nói trên đều không có ai thừa nhận là chủ hàng hóa, Đội QLTT số 1 và Đội QLTT số 5 tiến hành tạm giữ số hàng hóa nói trên để làm rõ, xử lý theo quy định của pháp luật.
Tương tự, tại Gia Lai, ngày 8/6, trên đường quốc lộ 14 tại khu vực xã IaKhươl, huyện Chư păh, tỉnh Gia Lai (khu vực giáp ranh của tỉnh Gia Lai và Kon Tum), Đội QLTT số 2 (Cục QLTT Gia Lai) đã tiến hành khám ngay 4 thùng carton của đối tượng tên là Nguyễn Thị Vân đang đứng bên đường chờ xe bus đón để vận chuyển về Kon Tum bán kiếm lời.
Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng kiểm đếm có 1.480 bao thuốc lá điếu hiệu JET do nước ngoài sản xuất, không có tem thuốc lá nhập khẩu, không có hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc hợp pháp. Đoàn kiểm tra lập biên bản, tạm giữ tang vật, hoàn chỉnh hồ sơ tham mưu đề xuất cơ quan có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 80 triệu đồng.
Tại Vĩnh Long, cùng ngày, Đội QLTT số 4 (Cục QLTT tỉnh Vĩnh Long) phối hợp với Đội Cảnh sát giao thông đường bộ số 2 thuộc Phòng Cảnh sát giao thông - Công an tỉnh Vĩnh Long tiến hành khám phương tiện xe ô tô tải mang biển kiểm soát 50H.00065 do ông Trần Văn Tuấn (tại thị xã Giá Rai, Bạc Liêu) điều khiển, đang vận chuyển hàng hóa từ TP. HCM đến Cà Mau ngang qua địa phận Vĩnh Long và đã phát hiện một số vi phạm.
Thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện trên xe tải đang vận chuyển 1.400 bao thuốc lá điếu nhập lậu nhãn hiệu Hero, Jet, Scott và một số kiện hàng hóa chưa xuất trình được hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ, gồm: hàng phụ gia thức ăn chăn nuôi, ống thủy lực, ống nhựa và đồ nhựa.
Thủ đoạn tinh vi
Ông Nguyễn Đức Lê, Phó Cục trưởng Cục Nghiệp vụ (Tổng cục QLTT) cho rằng phương thức vận chuyển, buôn bán thuốc lá nhập lậu hiện nay theo chiều hướng ngày càng tinh vi, manh động và liều lĩnh hơn, tuy không tổ chức thành quy mô, đường dây, nhưng thủ đoạn hoạt động khá phức tạp.
Trên tuyến đường biển, các đối tượng buôn lậu thường lợi dụng địa hình vùng biển, đêm tối để hoạt động; sử dụng các loại ghe đánh bắt hải sản, tàu chở hàng hóa để cất giấu thuốc lá điếu ngoại nhập lậu trong các khoang chứa hàng hóa hoặc để lẫn trong các hàng hóa khác.
Trong khi đó, trên tuyến quốc lộ 1A, thuốc lá ngoại được ngụy trang, cất giấu lẫn lộn với nhiều loại hàng hóa khác trên các phương tiện xe khách, xe tải, xe container... gây khó khăn cho công tác kiểm tra, kiểm soát.
Ngoài ra còn có sự móc nối giữa các đối tượng buôn bán thuốc lá nhập lậu trong nội địa với các đầu nậu thuốc lá ở các tỉnh biên giới trong việc đặt hàng, vận chuyển và giao nhận tại các địa điểm khác nhau.
Tại thị trường nội địa, thuốc lá điếu ngoại nhập lậu tuy không còn bày bán công khai nhưng vẫn được bán lén lút tại các nhà hàng, quán cafe, tủ bán thuốc lá lẻ... Qua công tác kiểm tra, kiểm soát, thuốc lá nhập lậu chủ yếu được cất giấu tại địa điểm khác hoặc được cất giấu, tàng trữ tại khu vực nhà ở, khu dân cư phức tạp, nhiều đường ngang ngõ tắt, có người theo dõi và buôn bán với số lượng nhỏ lẻ; bán hết lại đưa đến nên số lượng thuốc lá điếu ngoại nhập lậu thu giữ tại các cửa hàng, các điểm kinh doanh không nhiều.
Nhằm hạn chế tình trạng này, ông Lê cho biết, lực lượng QLTT tiếp tục tăng cường quản lý địa bàn, xây dựng mạng lưới thông tin cơ sở, theo dõi diễn biến thị trường, chủ động tổ chức thực hiện kiểm tra, kiểm soát chống buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng nhập lậu.
Đồng thời, chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng rà soát, xác định địa bàn, đối tượng trọng điểm, tập trung đấu tranh, triệt phá các đường dây, ổ nhóm buôn lậu, vận chuyển, kinh doanh trái phép.
Xác định đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá ngoại nhập lậu là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên, thời gian tới, Tổng cục QLTT tiếp tục đẩy mạnh truyền thông, đa dạng về hình thức tuyên truyền, nhằm nâng cao ý thức người dân về tác hại của buôn lậu thuốc lá đối với xã hội và kêu gọi mọi người không bao che, tiếp tay cho hành vi này.
Ngoài ra, có chính sách hỗ trợ khuyến khích người dân đưa tin, tố giác hành vi buôn lậu thuốc lá cho lực lượng chức năng. Song song với đó, tăng cường cơ sở vật chất cho lực lượng chống buôn lậu, bởi buôn lậu ngày càng tinh vi, hiện đại, nhưng cơ sở vật chất của lực lượng chức năng vẫn còn rất khó khăn.
Mặt khác, tăng cường phối hợp lực lượng chức năng liên quan kiểm tra, kiểm soát ngăn chặn hoạt động buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá điếu nhập lậu, chú trọng địa bàn trên các tuyến trọng điểm, tuyến biên giới như: Hà Nội, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Quảng Trị, Kiên Giang, An Giang, Long An, Tây Ninh, Đồng Tháp, TP. HCM…
Bên cạnh đó, tăng cường quản lý địa bàn, rà soát các tổ chức, cá nhân kinh doanh thuốc lá, các nhà hàng, quán bar, cửa hàng tạp hóa, điểm bán lẻ... Nắm thông tin các điểm nóng, kho chứa trữ, đường dây, ổ nhóm hoạt động buôn lậu thuốc lá trên địa bàn.
Hòa Bình
