Bà Đoàn Thị Lý hỏi: Trước đây, trong quá trình làm sổ hộ khẩu, do nhầm lẫn nên sổ hộ khẩu của tôi tên là Đoàn Hải Lý. Sau này, vì mất CMND nên tôi đã làm lại CMND mới, CMND hiện tại là Đoàn Thị Lý.
Nay vì tên trong CMND và trong BHXH không giống nhau nên tôi không được hưởng trợ cấp BHXH. Vậy để thay đổi lại tên họ như trong giấy khai sinh cho khớp với các loại hồ sơ khác tôi phải làm thế nào?
Luật sư Hoàng Quỳnh - Công ty Luật TNHH YouMe trả lời:
Điều 6 Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch quy định về giá trị pháp lý của Giấy khai sinh như sau:
1. Giấy khai sinh là giấy tờ hộ tịch gốc của cá nhân.
2. Mọi hồ sơ, giấy tờ của cá nhân có nội dung về họ, chữ đệm, tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; dân tộc; quốc tịch; quê quán; quan hệ cha, mẹ, con phải phù hợp với Giấy khai sinh của người đó.
Điểm b Khoản 1, Khoản 2 và Điểm b Khoản 3 Điều 26 Luật Cư trú 2014 quy định về điều chỉnh thông tin về cư trú trong Cơ sở dữ liệu về cư trú như sau:
1. Việc điều chỉnh thông tin về cư trú của công dân được thực hiện trong các trường hợp sau đây:
b) Thay đổi thông tin về hộ tịch so với thông tin đã được lưu trữ trong Cơ sở dữ liệu về cư trú;
2. Hồ sơ điều chỉnh thông tin về cư trú quy định tại Điểm a và Điểm b Khoản 1 Điều này bao gồm:
a) Tờ khai thay đổi thông tin cư trú;
b) Giấy tờ, tài liệu chứng minh việc điều chỉnh thông tin.
3. Thủ tục điều chỉnh thông tin về cư trú được thực hiện như sau:
b) Đối với trường hợp quy định tại Điểm b Khoản 1 Điều này, trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày có quyết định của cơ quan có thẩm quyền thay đổi thông tin về hộ tịch, người có thông tin được điều chỉnh nộp hồ sơ đăng ký điều chỉnh thông tin có liên quan trong Cơ sở dữ liệu về cư trú quy định tại Khoản 2 Điều này đến cơ quan đăng ký cư trú.
Trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm điều chỉnh thông tin về hộ tịch trong Cơ sở dữ liệu về cư trú và thông báo cho người đăng ký về việc đã cập nhật thông tin; trường hợp từ chối điều chỉnh thì phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do;
Khoản 2 Điều 27 Quyết định 595/QĐ-BHXH ban hành quy trình thu BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế (sau đây gọi là Quyết định 595/QĐ-BHXH) quy định về cấp lại, đổi, điều chỉnh nội dung trên sổ BHXH, thẻ BHYT như sau:
2. Cấp lại sổ BHXH do thay đổi họ, tên, chữ đệm; ngày, tháng, năm sinh; giới tính, dân tộc; quốc tịch; điều chỉnh nội dung đã ghi trên sổ BHXH.
2.1. Thành phần hồ sơ
a) Người tham gia
- Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS).
- Hồ sơ kèm theo (Mục 3,4 Phụ lục 01).
b) Đơn vị: Bảng kê thông tin (Mẫu D01-TS).
2.2. Số lượng hồ sơ: 1 bộ.
Khoản 2 Điều 29 Quyết định 595/QĐ-BHXH quy định về cấp sổ bảo hiểm xã hội như sau:
2. Cấp lại sổ BHXH do thay đổi họ, tên, chữ đệm; ngày, tháng, năm sinh; giới tính, dân tộc; quốc tịch; sổ BHXH do mất, hỏng; cộng nối thời gian nhưng không phải đóng BHXH hoặc gộp sổ BHXH: không quá 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định.
Trường hợp cần phải xác minh quá trình đóng BHXH ở tỉnh khác hoặc nhiều đơn vị nơi người lao động có thời gian làm việc thì không quá 45 ngày nhưng phải có văn bản thông báo cho người lao động biết.
Điểm c Mục 1.1 Khoản 1 Điều 31 Quyết định 595/QĐ-BHXH được sửa đổi bởi Quyết định 505/QĐ-BHXH năm 2020 quy định về quy trình cấp sổ BHXH tham gia như sau:
1.1. Kê khai và nộp hồ sơ
c) Các trường hợp cấp lại, gộp sổ, điều chỉnh nội dung đã ghi trên sổ BHXH, thẻ BHYT; cộng nối thời gian nhưng không phải đóng BHXH: kê khai hồ sơ theo quy định tại Điều 27 và nộp hồ sơ như sau:
- Người đang làm việc nộp cho đơn vị nơi đang làm việc hoặc nộp cho cơ quan BHXH.
- Người đang bảo lưu thời gian đóng BHXH hoặc đã được giải quyết hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH đề nghị cấp lại, điều chỉnh nội dung trên sổ BHXH: Nộp cho cơ quan BHXH trên toàn quốc.
Như vậy, để thay đổi lại họ, tên trong sổ hộ khẩu và CMND để khớp với họ, tên trong Giấy khai sinh bạn cần làm thủ tục điều chỉnh thông tin về cư trú trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định tại Điều 26 Luật Cư trú 2014.
Để thay đổi họ, tên đã ghi trên sổ BHXH để khớp với họ, tên trong Giấy khai sinh bạn cần làm thủ tục cấp lại sổ BHXH theo các quy định tại Quyết định 595/QĐ-BHXH.