Ung thư được đặt tên theo nơi chúng bắt đầu phát triển. Ví dụ, ung thư ruột đã di căn đến gan được gọi là ung thư ruột di căn gan. Nó không được gọi là ung thư gan. Điều này là do các tế bào ung thư trong gan là các tế bào ung thư ruột. Chúng không phải là tế bào gan đã trở thành ung thư.
Theo Viện Nghiên cứu Ung thư Vương quốc Anh, để lây lan, một số tế bào từ ung thư nguyên phát phải tách ra, di chuyển đến phần khác của cơ thể và bắt đầu phát triển ở đó. Các tế bào ung thư không kết dính với nhau tốt như các tế bào bình thường. Chúng cũng có thể tạo ra các chất kích thích chúng di chuyển.
Ảnh: News Medical.
Một số tế bào có thể bị vỡ ra và đi vào các mạch bạch huyết nhỏ hoặc mạch máu được gọi là mao mạch gần đó.
Lây qua đường máu
Tế bào ung thư có thể đi vào các mạch máu nhỏ và sau đó đi vào máu. Chúng được gọi là các tế bào ung thư tuần hoàn (hoặc CTC). Sau đó, chúng di chuyển qua thành mao mạch và vào mô của cơ quan lân cận. Nếu gặp điều kiện thích hợp để phát triển, có đủ chất dinh dưỡng thì nó sẽ nhân lên, tạo thành khối u mới. Tuy nhiên, quá trình này khá phức tạp, do trong hàng nghìn tế bào ung thư vào máu thì chỉ có một số ít có khả năng sống sót, tạo thành ung thư thứ phát.
Các tế bào bạch cầu trong hệ thống miễn dịch của chúng ta sẽ tìm và tiêu diệt một số tế bào ung thư. Các tế bào ung thư trong tuần hoàn có thể cố gắng kết dính với tiểu cầu để tạo thành các khối để tự bảo vệ chúng. Tiểu cầu là những tế bào máu giúp máu đông lại. Điều này cũng có thể giúp các tế bào ung thư di chuyển vào các mô xung quanh.
Các nhà nghiên cứu đang xem xét việc sử dụng các tế bào ung thư tuần hoàn để chẩn đoán ung thư thay vì sinh thiết một mẫu mô. Họ cũng đang tìm cách phát hiện DNA của tế bào khối u lưu hành trong máu (ctDNA) để giúp chẩn đoán ung thư và theo dõi điều trị.
Lây lan qua hệ thống bạch huyết
Hệ thống bạch huyết là một mạng lưới các ống và tuyến trong cơ thể có chức năng lọc chất lỏng cơ thể và chống lại nhiễm trùng. Nó cũng "bẫy" các tế bào bị hư hại hoặc có hại như tế bào ung thư.
Tế bào ung thư có thể đi vào các mạch bạch huyết nhỏ gần khối u nguyên phát và đi vào các tuyến bạch huyết gần đó. Trong các tuyến bạch huyết, các tế bào ung thư có thể chết. Nhưng một số có thể tồn tại và phát triển để tạo thành các khối u trong một hoặc nhiều hạch bạch huyết. Đây được gọi là sự lây lan của hạch bạch huyết.
Đối với một số loại ung thư, xét nghiệm máu có thể phát hiện một số protein nhất định mà tế bào ung thư giải phóng. Chúng đôi khi được gọi là chất chỉ điểm khối u. Những điều này có thể cho thấy có những di căn trong cơ thể quá nhỏ để hiển thị trên phim chụp cắt lớp. Nhưng đối với hầu hết các bệnh ung thư, không có xét nghiệm máu nào có thể nói liệu ung thư đã di căn hay chưa.
Đối với hầu hết các bệnh ung thư, bác sĩ chỉ có thể cho biết liệu có khả năng ung thư đã di căn hay không khi căn cứ vào một số yếu tố.
