Trong tự nhiên, bạch tuộc và các loài cá rạn san hô có một mối quan hệ cực kỳ đặc biệt, khi chúng thường xuyên đi săn mồi cùng nhau. Việc hợp tác theo kiểu ‘trên bến dưới thuyền’ này giúp bạch tuộc và cá kiếm ăn dễ dàng hơn, do lợi thế riêng của mỗi loài đều được sử dụng để tăng cơ hội bắt được con mồi.
Theo đó, cả bạch tuộc và cá sẽ đảm nhận nhiệm vụ do thám các địa điểm khác nhau. Bạch tuộc sẽ săn đuổi con mồi tại những không gian chật hẹp như trong rạn san hô, trong khi các loài cá tầng đáy như cá diếc yên vàng (Parupeneus cyclostomus) sẽ lùng sục dưới đáy biển.
Tuy nhiên, mối quan hệ đặc biệt giữa cá và bạch tuộc không phải lúc nào cũng ‘cơm lành canh ngọt’, mà trái lại ẩn chứa rất nhiều mâu thuẫn. Từ năm 2018 đến năm 2019, các nhà nghiên cứu tới từ Đại học Lisbon (Bồ Đào Nha) đã ghi lại được hình ảnh những con bạch tuộc đột nhiên..đấm liên tiếp vào đầu đối tác của chúng ngay giữa cuộc đi săn.
Một con bạch tuộc tung cú đấm trời giáng vào đầu một con cá
Đáng nói, có rất nhiều động cơ khác nhau sau màn đánh đập đối tác có phần bạo lực này của bạch tuộc, đơn cử như việc chúng muốn độc chiếm con mồi và không muốn chia sẻ lợi ích với các "đối tác" cá.
"Mặc dù hợp tác với nhau, nhưng cả cá và bạch tuộc sẽ luôn cố gắng tối đa hóa lợi ích của mình. Trong những trường hợp bạch tuộc đã bắt được con mồi một cách dễ dàng, chúng dường như sử dụng 'cú đấm' như một cách để răn đe đối tác nhằm thu lợi riêng cho bản thân. Nói cách khác, loài sinh vật có 8 xúc tu này muốn gạt đối tác sang một bên để tự giành lấy cho mình một bữa ăn hấp dẫn", nhóm nghiên cứu cho biết.
"Khi đó, bạch tuộc vươn xúc tu ra rất nhanh và vụt thẳng vào đầu một con cá, trong một hành động mà chúng tôi gọi là đấm", theo nhóm nghiên cứu.
Theo giả thuyết khác của nhóm nghiên cứu, cú đấm của bạch tuộc có thể coi là một hình thức…dằn mặt (?!) nhằm giúp các ‘đối tác’ cá tuân thủ theo đội hình khi đi săn. Thỉnh thoảng, bạch tuộc cũng sẽ đấm những con cá không chịu săn mồi cùng cả đàn, khiến những đối tượng "không làm mà đòi có ăn" này có thái độ hợp tác hơn trong những lần kiếm ăn tiếp theo.
Ngoài những động cơ nói trên, nhóm nghiên cứu cũng không loại trừ khả năng bạch tuộc đấm cá chỉ vì…thấy ghét và không vì lý do nào khác.
